فرارو: «استاد محب» شايد يکي از مناسب ترين توصيفاتي باشد که مي توان درباره آيت الله حائري شيرازي معلم جديد اخلاق دولت که اخيراً به اين عنوان ملقب شده به کار برد؛ چرا که حائري شيرازي از اين پس چهارشنبه به چهارشنبه براي اعضاي کابينه يي بر منبر وعظ و خطابه مي رود و درس اخلاق مي دهد که رئيسش بارها از سوي اين خطيب مورد تفقد قرار گرفته و اصلاً هم تصميم نداشته شيفتگي اش را به محمود احمدي نژاد پنهان کند.

آنهايي که پاي منبر آيت الله حائري شيرازي نشسته اند يا از طريق رسانه ها خطبه هاي نماز جمعه و سخنراني هاي جداگانه وي را دنبال کرده اند به خاطر دارند که حائري شيرازي هرگاه بر منبري رفته و بحث به احمدي نژادي نژاد، دولت و عملکردش رسيده است او جملات قصاري در دفاع از اين مجموعه بر زبان آورده و با اين عقبه پربيراه نيست اگر به خاطر نوع نگاه و ادبياتي که درباره احمدي نژاد به کار مي برد او را همتاي شيرازي احمد جنتي در احمدي نژاد دوستي بناميم؛ چرا که اگر احمد جنتي روزگاري در نخستين ماه هاي رياست جمهوري احمدي نژاد در خطبه هاي نماز جمعه پايتخت و از پشت اين تريبون نامه وي به جرج بوش رئيس جمهور وقت امريکا را «وحي الهي» خواند و خواستار گنجاندن آن در کتب درسي دانش آموزان شد، آيت الله حائري شيرازي در واپسين ماه هاي رياست جمهوري احمدي نژاد در خطبه هاي نماز جمعه شيراز ديگر نامه احمدي نژاد به ديگر رئيس جمهور امريکا را ستود؛ «نامه به اوباما نشان دهنده اعتماد به نفس رئيس جمهوري و روش خوبي براي تاثيرگذاري بر ديگران است.

اين نامه نگاري ها با طرح موضوعات ارزشمند مردم جهان را به فکر فرو مي برد. عده يي ارسال اين نامه را خلاف نزاکت بين الملل و دخالت در امور کشورها مي دانند. اما انسان ها نيازمند نصيحت بوده و بايد يکديگر را نصيحت کنند.»

البته حائري شيرازي موضع خود را همان روزهاي روي کار آمدن محمود احمدي نژاد در دوره نخست روشن کرد. روزهايي که او تريبون و امامت نماز جمعه شيراز را برعهده داشت و احمدي نژاد هم تازه کابينه اولش را چيده بود. در اين هنگام بود که حائر ي شيرازي در گردهمايي يک روزه ائمه جمعه استان فارس نه تنها نمايندگان مجلس را به همراهي با دولت ترغيب کرد بلکه با گفتن اين جمله به دولتي ها که «خاطرجمع باشيد از امام جمعه ها صدايي بلند نمي شود» سنگ اول ارتباط را گذاشت؛ «از زماني که بحث استعفاي انصاري لاري استاندار فارس مطرح شد اخلاق رئيس جمهور در دستم بود. ايشان از همه کس نظر مي گرفت. لذا در نظر گرفتن و ليست گرفتن هيچ مشکلي نداشت. اما در حکم دادن نگاه مي کند که اين شخص که مي آيد، پشت سر من حرکت مي کند، يا من بايد مدام با او بحث کنم؟ رئيس جمهور نمي خواهد هيات دولت در آينده جايگاه دعواي رئيس جمهور و دولت باشد. سليقه رئيس جمهور است که وقت بحث کردن ندارد. بنابراين کار براي او سخت است. او مي خواهد بولدوزروار برود. شما مي خواهيد تبعيض و خويشاوندسالاري برچيده شود لذا به رئيس جمهور کمک کنيد و يک وقتي در نطق ها و صحبت ها به او تعريض نکنيد؛ چرا که شما دل تان کار مي خواهد نه گزارش پشت گزارش که بعد که آخر مساله را نگاه مي کني هيچ داخل آن نيست. رئيس جمهور مي خواهد ببيند پول خزانه از کدام سوراخ درمي رود. به نمايندگان هم بايد بگوييم خيلي با وزير کشور چانه نزنند بلکه بگذارند با آرامش کار کند؛ چرا که کشور و استان هم مشکلات دارد و هم به آرامش احتياج دارد. همين که شما بگويي در اين قضيه به نمايندگان اعتماد کرديم نصف صداها خاموش مي شود و خاطرجمع باشيد که از امام جمعه ها صدايي بلند نمي شود. پورمحمدي غوزير کشورف و غغلامحسين محسني اژه ييف وزير اطلاعات هر دو چهار سال در مدرسه حقاني شاگرد من بودند و شاگردهاي خوبي هم بودند.»

اما اگرچه امام جمعه شيراز آن روز نه تنها از دولت بلکه از مصطفي پورمحمدي شاگردش در مدرسه حقاني دفاع کرد و اطمينان داد کابينه احمدي نژاد جاي عزل و نصب و بحث نيست اما فروردين دو سال پيش وقتي بحث بر سر اخراج پورمحمدي از کابينه مطرح شد او سکوت پيشه کرد؛ چرا که حالا نه تنها شاگردش در حال کنار گذاشتن از دولت آن هم به دستور شخص احمدي نژاد بود بلکه عزل و نصب هاي پي در پي وزرا و مديران دولتي از سوي رئيس دولت صداي اعتراض خيلي ها را درآورده بود. اما حائري شيرازي هر قدر در اين باره حرفي نزند اما هنگامي که مجلس هشتم علي کردان سلف وي را در وزارت کشور استيضاح کرد خواستار غيرعلني برگزار شدن جلسه شد؛ «برخي مي خواستند در جريان استيضاح کردان محتاط تر صحبت کنند اما ديديم که نه تنها چنين نشد بلکه بدتر هم شد. با اين حال بهتر است استيضاح در جلسه غيرعلني بررسي شود تا آبروي افراد حفظ شود. البته قبل از استيضاح برخي از نمايندگان معتقد بودند جلسه بايد به صورت غيرعلني برگزار شود تا مسائل در آن جلسه مورد بررسي قرار گرفته و حل شود که اگر اين مسير طي مي شد نه سه ماه از عمر کشور به هدر مي رفت و نه مردم گرفتار مساله و مشکل مي شدند.»

وي البته از معدود کساني بود که در همين جلسه در سخنانش استفاده از کردان در ساير مجموعه هاي دولتي را پيشنهاد کرد؛ «وقتي کسي را از پست خود برمي داريم بايد از او در جاي ديگري در حد توانايي استفاده کنيم؛ چرا که کشور و نظام وقت و نيروي اضافي ندارد که مرتب آزمايش کند.»

البته اين اظهارات در شرايطي اظهار شد که وي پيش از استيضاح موضوع تلاش براي برکناري علي کردان را به هيچ انگاشت؛ «من بارها گفته ام که بين مدرک کاغذي و کارشناس تفاوت وجود دارد. همه چيز در يک مدرک نيست بلکه علم در تجربه است و مسوولان نبايد تئوري هاي تجربه نشده را به کار بگيرند.» او اين اظهارات را در جشنواره تعاوني هاي برتر استان فارس ابراز کرد و البته ترجيح داد علاوه بر حمايت از کردان از طرح تحول اقتصادي احمدي نژاد که آن ايام تازه مطرح شده بود و کارشناسان اقتصادي بسياري با آن مخالفت کرده بودند نيز حمايت کند؛ آن هم با ادبيات خاص خود؛ «کساني که عليه طرح تحول اقتصادي حرف زده و دل مردم را خالي مي کنند مثل مادر بي سوادي هستند که مانع از عمل جراحي قلب او شده و به او مي گويد اگر عمل کني پزشکان تو را مي کشند و باعث مي شود فرزندش بميرد. هياهو عليه رئيس جمهور مقدمه انتخابات رياست جمهوري است.»

اما يکي از مواضعي که لحن او بسيار به لحن احمد جنتي شبيه بود سخنراني وي در همايش شوراهاي اسلامي شهر و روستاي قم بود که پس از برگزاري اجلاس پرجنجال ژنو ايراد شد؛ «رئيس جمهور ما در ژنو مانند يک معلم گفت که راه صحيح اين است که در مقابل قدرت ها نبايد عقب نشيني کنيم. يک کلمه از حرف هاي احمدي نژاد درس دانشگاه نبوده بلکه آموزه هاي حوزوي است و بايد گفت احمدي نژاد فرزند حوزه است و او در ژنو حرف هاي حوزه را ارائه کرد. عملکرد رئيس جمهور در دوره شهرداري نيز چنين بود و سخنراني هاي وي باعث اقبال عمومي به احمدي نژاد شد و ستادهاي انتخاباتي احمدي نژاد از وي کسب عزت کردند و منت ستادهاي انتخاباتي گردنش نيست. در اين دوره از انتخابات نيز ستادهاي انتخاباتي از او عزت کسب مي کنند.»

اظهارات حمايتي حائري شيرازي از احمدي نژاد هنگام سفر سيدمحمد خاتمي به شيراز تکميل شد. هر چند وي به در جريان ديدار خاتمي از مجتمع ابوعلي سينا و مرکز پيوند اعضا در صدراي شيراز حاضر شد اما آن هنگام که استاندار سابق فارس زبان به تمجيد خاتمي گشود فوراً گفت؛ «تعريفي که ايشان از آقاي خاتمي کردند از باب اثبات شيء و نفي ماادا نبود و نظر او نبود که رئيس جمهور فعلي از قبلي ها کمتر است.» خاتمي رفت؛ هم از شيراز و هم از صحنه انتخابات. انتخابات برگزار شد و نامزد تحت الحمايه آيت الله حائري شيرازي پيروز شد. اعتراض به نتيجه انتخابات همان و اعتراض خطيب حامي همان؛ «کسي پيدا شده مي گويد در انتخابات تقلب شده و ما هم مي گوييم خب شما تحقيق کنيد. اين در حالي است که در مقابل صحبت هاي اين شخص هر جوابي داده شد گوش شنوايي نداشت و اين در حالي است که حرف باطل تنها براي کسي که به آخرت ايمان ندارد در دلش مي نشيند.» او در نخستين کنگره کشوري شهداي طلبه و روحاني اصفهان اظهاراتش را اين گونه تکميل کرد؛ «من در آن زمان با استاندار فارس صحبت کردم و به او گفتم الان من و شما هستيم و به من بگوييد که در انتخابات تقلب شده يا خير که ايشان گفتند هيچ تقلبي صورت نگرفته است.»

اما «توهم تقلب» ترجيع بند سخنراني ها و نوشته هاي او شد. حائري شيرازي در نوشتاري با عنوان «نخبگان رمضان را دريابند» نوشت؛ «طرح دشمن اين بوده و هست که با القاي توهم تقلب عصيان بيافريند تا وقتي عصيان خونين شد و از هر دو طرف خون ريخته شد آنگاه طرفين را به خونخواهي بکشاند. اين خونخواهي به حرکت پروانه پنکه مي ماند که قبل از حرکت قابل کنترل است ولي بعد از شدت گرفتن قابل کنترل نيست.»

اظهارات انتقادي حائري شيرازي همچنان ادامه داشت که به يکباره مرتضي آقاتهراني معلم اخلاق دولت احمدي نژاد در دوره نخست اعلام کرد از اين پس حائري شيرازي به کمک او مي آيد تا هر دو با هم به کابينه احمدي نژاد درس اخلاق بدهند؛ «بعد از پايان دولت نهم و در بدو تشکيل دولت دهم براي تدريس اخلاق شرکت نکردم و بارها از رئيس جمهور خواستم شخص ديگري را جايگزين بنده کند لذا مقرر شد در دولت جديد يکشنبه ها بنده و چهارشنبه ها يک استاد اخلاق ديگر به تدريس بپردازد و در حال حاضر روزهاي چهارشنبه آيت الله محي الدين شيرازي تدريس خواهد کرد که اين روند قرار است چرخشي باشد و بعد از اتمام دوره استاد اخلاق، استاد ديگري جايگزين آن خواهد شد.»

معرفي استاد اخلاق براي کابينه و دولت از زمان روي کار آمدن محمود احمدي نژاد باب شد. محمود احمدي نژاد مرتضي آقاتهراني يکي از شاگردان آيت الله مصباح يزدي را براي وعظ کابينه اش انتخاب کرد تا او هفته يي يک جلسه به وزرا درس اخلاق بدهد. اما يک سال از استقرار دولت نهم و کلاس هاي وعظ و خطابه نگذشته بود که طعم سياست به دهان معلم اخلاق خوش آمد و در کنار اينکه او به کابينه درس اخلاق مي داد کابينه راه او را براي ورود به سياست هموار کرد و مرتضي آقاتهراني شد کانديداي نمايندگي مجلس هشتم. عنوان معلم اخلاق و ليست رايحه يي ها به مددش آمد و او شد نماينده تهراني ها در پارلمان و حضورش در کابينه يکي در ميان شد. البته به روايت خودش. آقاتهراني آنجايي ناچار شد درباره حضور نيم بندش توضيح بدهد که يکي از منتقدان به کنايه گفت؛ «برخي ها سر سفره براي امام زمان بشقاب و صندلي خالي مي گذارند.» مرتضي آقاتهراني در گفت وگو با «اعتماد» توضيح داد صندلي خالي در هيات دولت متعلق به اوست که برخي جلسات حاضر نمي شود. ظاهراً غيبت هاي طولاني مرتضي آقاتهراني در هيات دولت و تقاضاي او بود که باعث شد آيت الله حائري شيرازي که قريب يک سال پيش از منبر و وعظ خداحافظي کرده بود دوباره به خطابه روي بياورد.

اوايل بهمن ماه سال گذشته بود که برخي از سايت هاي نيمه رسمي از استعفاي آيت الله حائري شيرازي خبر دادند. وي از سال 60 و پس از ترور آيت الله دستغيب با حکم بنيانگذار انقلاب به اين سمت منصوب شده بود اما زمستان سال گذشته زمزمه هايي مبني بر استعفاي او شنيده شد؛ زمزمه يي که برخي آن را با اتهاماتي که عبدالله شهبازي عليه وي مطرح کرده بود مرتبط دانستند. عبدالله شهبازي اسفندماه سال 86 در کتاب «زمين و انباشت ثروت» اتهاماتي را عليه وي مطرح کرده بود. البته غائله با بازداشت شهبازي به اتهام نشر اکاذيب و شکايت 8 شاکي خصوصي پايان يافت. اما سرانجام شايعه ها رنگ و بوي تحقق گرفت و اواسط بهمن ماه در مصلاي نماز جمعه اعلام کرد استعفايش را تقديم کرده است؛ «من زماني استعفاي خود را به مقام رهبري ارائه کردم که فرداي آن روز قصد عمل جراحي داشتم و با خود اين گونه فکر کردم که حتماً نبايد امام جمعه شهيد شود يا فوت کند.» اما برخي رسانه ها از جمله ارگان گروه انصار حزب الله به نقل از يکي از نزديکان آيت الله حائري خبر داد امام جمعه شيراز براي چهارمين بار «در اعتراض به ادامه فعاليت يک مسوول دستگاه نظارتي استعفا داده و در نهايت هم تصميم به مهاجرت به استان قم گرفته است.» به اين ترتيب او از تريبون نماز جمعه شيراز استعفا داد و حالا تريبون سخنگويي اخلاق دولت را بر عهده گرفته است.