جرس: لایحه هدفمند کردن یارانه ها پس از هفته ها کش وقوس بین مجلس و دولت سرانجام به شورای نگهبان فرستاده شد و شکاف مجلس و دولت را آشکارتر کرد.
ارسال این لایحه به شورای نگهبان همزمان با عدم حضور احمدی نژاد در جلسه ویژه ” همایش اتحاد” به بهانه شرکت در یک مصاحبه خارجی این ظن را تقویت کرد که لاریجانی به تلافی این اقدام احمدی نژاد، بعد از تذكرات كواكبيان و توكلي در خصوص هدفمند كردن يارانه‌ها کار این لايحه را از نظر مجلس تمام شده اعلام کرد ه است.

علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي در جلسه علني محلس در پاسخ به تذكرات احمد توكلي نماينده تهران و مصطفي كواكبيان نماينده سمنان مبني بر غير قانوني بودن ارجاع يك ماده از هدفمند كردن يارانه‌ها به كميسيون ويژه طرح تحول اقتصادي، اظهار داشت: “از نظر مجلس بررسي هدفمند كردن يارانه‌ها تمام شده است و ما اين لايحه را به شوراي نگهبان مي‌فرستيم. “وي افزود:” بعد از ارائه نظر شوراي نگهبان در خصوص اين لايحه كميسيون ويژه مي‌تواند نظر خود را اعمال كند.”

در همین رابطه علي‌اصغر زارعي اعلام كرد كه ارجاع هدفمند كردن يارانه‌ها از سوي رئيس مجلس به شوراي نگهبان، پاسخي به نيامدن ديروز احمدي‌نژاد بوده است. نايب‌رئيس فراكسيون انقلاب اسلامي با اشاره به اينكه كارگروه مشتركي ميان كميسيون ويژه و دولت به منظور رفع اختلاف به وجود آمده بر سر هدفمند كردن يارانه‌ها تشكيل شده بود، اظهار داشت:” اين كارگروه به تدوين يك ماده الحاقي در اين رابطه رسيده بود كه متاسفانه پيش از الحاق آن به لايحه هدفمند كردن يارانه‌ها، اين لايحه به شوراي نگهبان ارجاع شد.”

از مجلس گلایه مندیم !

محمود احمدی‌نژاد که در ادامه سفرهای استانی خود این بار به اصفهان سفر کرده در کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که دولت از بازگرداندن لایحه هدفمند کردن لایحه‌به شورای نگهبان توسط مجلس گلایه‌مند است. وی ادعا کرد که ” ما یک لایحه به مجلس دادیم که آن دگرگون شد و این لایحه دگرگون شده برای ما قابل اجرا نیست.”

او که در دومین دور ریاست جمهوری اش هنوز نتوانسته یخ های موجود در روابط دولت و مجلس را ذوب کند با ابراز گلایه مندی از عملکرد مجلس افزود:” مجلس در این زمینه مختار است، اما گلایه ما از این است که چرا پس از یک ماه بحث و حضور اعضای دولت در مجلس برای بررسی این لایحه آن را به شورای نگهبان ارجاع دادند و سئوال ما این است که آیا این جلسات بی‌فایده بوده است.” احمدی نژاد بار دیگر بنوعی تهدید کرد :” اگر دست دولت بسته باشد این لایحه قابل اجرا نیست و این در حالی است که ما یک لایحه دادیم به مجلس که آن دگرگون شد و این لایحه دگرگون شده برای ما قابل اجرا نیست، چراکه ما نمی‌توانیم دست به اقدامی بزنیم که به ضرر مردم باشد.

اختیار مطلق یا هیچ

محمود احمدی نژاد چندی پیش نیز در اقدامی غیرمنتظره به مجلس رفت و در جلسه علنی به نمایندگان مجلس گفت که یا به او اختیارات بیشتر بدهند و یا بگذارند که دولت لایحه را پس بگیرد. این اقدام وی با واکنش تند نمایندگان روبه رو شد. احمدی نژاد که بنا دارد در هر زمینه ای اختیار مطلق داشته باشد، نگرانی مجلس نسبت به این لایحه را برنمی تابد و می خواهد دولت در این زمینه مبسوط الید باشد.

گفتنی است دولت در لایحه خود صندوقی با عنوان “هدفمند کردن یارانه ها” پیش بینی کرده بود. ریاست آن بر عهده رئیس جمهور یا معاون اول وی بود، و دولت می توانست درآمدهایی ناشی از افزایش قیمت ها را هر طور که صلاح می داند هزینه کند. اما مجلس معتقد است این صندوق خارج از نظارت نهادهای قانونی و نظارتی است. از همین رو مجلس حسابی در خزانه داری کل پیش بینی کرده و دولت باید تمام درآمدهای حاصل را به آن حساب واریز کند و بر اساس پیش بینی بودجه سالانه، این درآمدها را هزینه کند. دولت دهم با این تصمیم مخالف است و خواستار تصویب لایحه بدون هیچ تغییری است. حتی گفته می شود که احمدی نژاد برای تصویب این لایحه دست به دامان رهبری نیز شده است.

تورم و تشدید فقر نتیجه حذف یارانه ها

لایحه هدفمند کردن یارانه ها از جمله لوایح بحث برانگیر دولت احمدی نژاد است و اقتصاددانان اجرای آن را موجب نارضایتی عمومی و افزایش تورم می دادند. سال گذشته و همزمان با بررسی نهایی لایحه بودجه در مجلس، اقتصاددانان ایرانی نامه‌ای هشدارآمیز در زمینه طرح هدفمندسازی یارانه‌ها منتشر و اعلام کردند که روستائیان و فقرای شهری بیش از بقیه از حذف یارانه‌ها آسیب خواهند دید. در نامه اقتصاد‌دانان آمده بود: “لایحه دولت مصداق بارز سیاست شوک درمانی است که در دهه‌های هشتاد و نود میلادی در برخی کشورها به اجرا در آمد و نتیجه آن تورم بی‌مهار، رکود عمیق، تشدید فقر و نابرابری، فروپاشی ارزش پول ملی و تنش‌های اجتماعی بوده است.”

پیش از این نیز محسن رضايي، دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام، در نامه‌اي خطاب به دكتر علي لاريجاني تاکید کرده بود که ” بزرگتر شدن حجم دولت، اصلاح نظام‌ها و بازارها و فعاليت‌هاي ديگر اقتصادي همچون توليد وسائل و كالاهاي غير استانداردي كه «انرژي سوزي» آنها بالاست و هزينه‌هايي را بر زندگي مردم و اقتصاد ملي وارد مي‌كند، ديده نشده است. برای همین مناسب است در جمع نخبگان اقتصادي، مطالعات كارشناسانه بيشتري پيرامون هدفمند كردن يارانه‌ها انجام شود.”

اجرای لایحه خطرناک است

بنابراین لایحه ، یارانه بنزین، گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید، گاز، برق و آب و فاضلاب حذف می شود و کالاها و خدمات به قیمت بازارهای خلیج فارس در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد و آب نیز به قیمت تمام شده عرضه خواهد شد. همچنین یارانه گندم، برنج، روغن، شیر، دارو، خدمات پستی، خدمات مسافری و نهاده های کشاورزی نیز حذف می شود. قرار است برای مقابله با افزایش تورم و کاهش فشار بر خانوارهای کم درآمد به دلیل افزایش قیمت ها، بخشی از درآمدهای حاصل از افزایش قیمت به صورت نقدی در اختیار خانوارهای کم درآمد (پنج دهک اول) توزیع شود. اقتصاددانان معتقدند این طرح موجب گداپروری و افزایش تورم در جامعه می شود. احمد توکلی مخالف سیاست های اقتصادی دولت احمد نژاد که یک بار در رای به کابینه خشم احمدی نژاد را برانگیخت در این رابطه معتقد به تورم جهشی است. وی می گوید که عمده ترین کالای اساسی نان است که مصرف مستضعفان بیشتر است و با حداقل دو برابر شدن کالاهای اساسی بیشتر از 19 درصد تورم اضافی حاصل می شود. این نماینده مجلس اعتقاد دارد حذف یارانه ها باید با احتیاط بیشتری اعمال شود.

گفتنی است میرحسین موسوی نخست وزیر دوران جنگ نیز با این لایحه مخالف است و اعتقاد دارد اجرای آن تنها قیمت برخی کالاهای مورد نیاز مردم را بالا می برد. وی که شرایط فعلی برای اجرای چنین لایحه ای را خطرناک می داند، می گوید که رساندن قیمت سوخت در ایران به قیمت های جهانی یا منطقه ای در شرایطی که سایر اجزای اقتصاد ایران با معیارهای اقتصاد بین المللی مطابقت ندارد، تنها کام مردم را تلخ خواهد کرد