بی‌بی‌سی: روسیه ضمن ابراز تاسف از تصمیم ایران در نپذیرفتن پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی با سوخت رآکتور تهران خواستار تلاش بیشتر برای حل این مساله از راه مذاکره شده است.

روز جمعه، 22 ژانویه (2 بهمن)، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در سخنانی در مسکو، گفت که از تصمیم دولت ایران برای رد پیشنهاد آژانس بین المللی انرژی اتمی برای مبادله اورانیوم غنی شده داخلی با سوخت مورد نیاز رآکتور تهران متاسف است.

آقای لاوروف که در یک نشست خبری شرکت داشت گفت “ما متاسفیم از اینکه به نظر می رسد ایران راه حلی را که در مورد سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران به دست آمده بود قابل قبول ندانسته است.”

وی افزود “در عین حال، ما معتقدیم لازم است تلاش های بیشتری هم در زمینه این پیشنهاد مشخص و هم به طور عمومی تر، در زمینه از سرگیری مذاکرات برای حل و فصل سایر جنبه های برنامه اتمی ایران صورت گیرد.”

پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی شده ایران با سوخت رآکتور اتمی تهران در جلسه نمایندگان ایران و چند کشور عضو گروه 1+5 در ماه اکتبر سال جاری در وین مطرح شد و در حالیکه اعضای گروه 1+5 از آن استقبال کردند، دولت ایران آن را هنوز نپذیرفته هر چند این پیشنهاد را به طور کامل هم رد نکرده است.

براساس این پیشنهاد، قرار بود ایران بخش عمده اورانیوم غنی شده در داخل را برای افزایش درجه غنای آن به روسیه ارسال دارد و اورانیوم با درجه خلوص بیشتر پس از ارسال به فرانسه و تبدیل به میله های سوخت قابل استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران، به ایران تحول شود.

انتظار می رفت در صورت اجرای این پیشنهاد، نگرانی کشورهای غربی در مورد اقدام احتمالی جمهوری اسلامی در تبدیل ذخیره اورانیوم با خلوص کم به اورانیوم قابل استفاده در ساخت اسلحه اتمی دست کم برای مدتی از میان برود.

با وجود اصرار کشورهای گروه 1+5 و تصویب قطعنامه جدیدی از سوی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی تاکنون صرفا به طرح شرایط مختلف برای قبول این پیشنهاد مبادرت کرده اند.

کشورهای غربی عضو گروه 1+5 هم در واکنش به آنچه که وقت کشی دولت ایران توصیف کرده اند خواستار اقدام شورای امنیت سازمان ملل در صدور قطعنامه جدیدی حاوی تنبیه های شدیدتر بین المللی علیه ایران شده اند.

آقای لاوروف در پاسخ به سئوالی در مورد واکنش روسیه نسبت به اقدام احتمالی در تشدید تحریم های بین المللی علیه ایران، گفت “روسیه از قدرت های جهانی انتظار دارد تا به تلاش های خود برای حل و فصل مساله هسته ای ایران از طریق مذاکره ادامه دهند.”

وی افزود برخورد معقول در این زمینه باید قبل از هرچیز متکی بر مسئولیت پذیری ابرقدرت های اتمی در جلوگیری از خطر گسترش تسلیحات اتمی در جهان باشد.
اوضاع داخلی ایران

وزیر امور خارجه روسیه در عین حال از امکان طرح قطعنامه ای برای وضع تحریم های جدیدی بین المللی علیه ایران سخن گفت اما در مورد حمایت احتمالی روسیه از چنین اقدامی اظهار نظری نکرد.

وی گفت “شورای امنیت سازمان ملل ممکن است اقدامات جدیدی را در مورد ایران بررسی کند اما امیدوارم که همه کسانی که مسئول تصمیم گیری های آینده هستند، در اقدامات خود منحصرا به لزوم تقویت نظام بین المللی جلوگیری از گسترش تسلیحات اتمی توجه کنند و هدف های دیگر را منظور نظر فرار ندهند.”

اگرچه آقای لاوروف در مورد “هدف های دیگر” توضیحی نداد، اما ممکن است منظور او اشاره به اظهارات برخی مقامات آمریکایی در این مورد بوده باشد که تحریم های جدید علیه ایران نباید تنها در ارتباط با مساله هسته ای این کشور مطرح شود بلکه لازم است دولت ایران را به خاطر آنچه که سرکوب مردم این کشور خوانده شده نیز هدف تنبیه قرار دهد.

در ماه های اخیر، گروهی از کارشناسان آمریکایی گفته اند که در حالیکه مردم ایران با برخورد خشونت آمیز دولت خود مواجه هستند، در تشدید تحریم علیه این کشور باید تا حد امکان از وارد کردن فشار بیشتر بر مردم عادی خودداری شود و در عوض، مقامات و نهادهایی در ایران هدف قرار گیرند که مسئول سرکوب شهروندان کشور خود شناخته شده اند.

وزیر خارجه روسیه در سخنان خود به بحران سیاسی ایران در ماه های بعد از انتخابات ریاست جمهوری هم اشاره کرد و آن را باعث پیچیده تر شدن روند حل مساله هسته ای این کشور خواند و گفت “وضعیت کنونی ساده نیست، و شرایط سیاسی داخلی ایران هم وضعیت موجود را ساده تر نکرده است” و تاکید کرد که در چنین شرایطی “همه ما باید مسئولانه عمل کنیم.”

با توجه به اینکه روسیه و چین از اعضای دایم شورای امنیت و دارای حق وتوی مصوبات آن هستند، حمایت آنها برای موفقیت اقدام در تصویب قطعنامه جدیدی علیه ایران ضرورت دارد.

این دو کشور با جمهوری اسلامی روابط گسترده اقتصادی دارند و معمولا، از حامیان سیاسی دولت کنونی محسوب می شوند هر چند در جریان تصویب قطعنامه های قبلی شورای امنیت علیه برنامه اتمی ایران به این قطعنامه ها رای مثبت دادند و در ماه های اخیر هم در مواردی نگرانی خود را از خودداری دولت ایران از قبول پیشنهاد آژانس پنهان نکرده اند.

وزیر امور خارجه روسیه در مورد روند مذاکرات گروه 1+5 در مورد برنامه اتمی ایران گفت که کشور او به تماس نزدیک با سایر اعضای این گروه و همچنین نمایندگان ایران و آژانس بین المللی ادامه می دهد.

در مورد انتظار روسیه در مورد برنامه های اتمی ایران، سرگئی لاوروف گفت “هدف ما کاملا روشن است، ما نمی خواهیم جامعه بین المللی کمترین تردیدی نسبت به ماهیت صلح آمیز ای برنامه های نداشته باشد و براساس چنین تفاهمی، کسی حق ایران در استفاده صلح آمیز از نیروی هسته ای را زیر سئوال نمی برد.”

آقای لاوروف گفت که لازم است آژانس بین المللی انرژی اتمی نقش اساسی را در مساله هسته ای ایران ایفا کند و افزود نباید اقدامی کرد که نقش آتی این نهاد در ایران به مخاطره افتد.

ظاهرا اشاره آقای لاوروف به احتمال دنباله روی جمهوری اسلامی از سیاست هسته ای کره شمالی باشد که در واکنش به فشار خارجی بر آن کشور، از پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای خارج شد و ارتباط خود را با آژانس بین المللی قطع کرد.