بی‌بی‌سی: محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران، جامعه ایران را جامعه ای استبدادزده خواند و تلویحا نسبت به قدرت گرفتن نهادهای نظامی در این کشور هشدار داد.

آقای خاتمی روز دوشنبه ۱۳ اردیبهشت (۳ مه) در دیدار جمعی از نمایندگان ادوار مجلس ایران گفت که استبدادزدگی جامعه ایران را در معرض خطر لغزش قرار داده است و با توجه به “رسوبات ذهنی” ناشی از تاریخ استبدادزده ایران، “ممکن است علی رغم خواست یک ملت برای رهایی از استبداد، دوباره آن رسوبات اثر منفی بگذارد”.

او انتخابات را “مظهر حاکمیت مردم بر سرنوشت خود و نفی استبداد” دانست و افزود: “انتخابات آزاد و مطمئن در صورتی خواهد بود که نهادها و دستگاه هایی که وظایف مشخص غیرسیاسی دارند، دخالت سازمان یافته در سیاست نکنند، زیرا تجمیع سلاح، اطلاعات، ثروت و سیاست برای هر جامعه ای مشکل آفرین است”.

آقای خاتمی از این “نهادها و دستگاه ها” نام نبرده است، اما به نظر می رسد که اشاره او به سپاه پاسداران و اعتراضاتی باشد که مخالفان دولت و برخی از نامزدهای دو دوره اخیر انتخابات ریاست جمهوری ایران به “دخالت سازمان یافته” سپاه و بسیج در انتخابات داشته اند.

مخالفان دولت با اشاره به یکی از فرمان های آیت الله روح الله خمینی، بنیان گذار جمهوری اسلامی در ایران، می گویند که سپاه پاسداران حق دخالت در امور سیاسی را ندارد.

اما فرماندهان و مسئولان سپاه این نظر را قبول ندارند و می گویند که آیت الله خمینی اعضای سپاه پاسداران را تنها از عضویت در احزاب سیاسی منع کرده و فعالیت سیاسی آنها ایرادی ندارد.

محمد خاتمی: “این چه برنامه هایی است که رسانه ملی پخش می کند که در آن یک طرفه می آیند و در غیبت افراد هر چه می خواهند می گویند”

در تازه ترین نمونه، علی سعیدی، نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه روز شنبه گفته بود که سپاه تنها یک نهاد نظامی نیست، بلکه نهادی “انقلابی، سیاسی، اطلاعاتی و فرهنگی” است که “استراتژی رهبری” را در این حوزه ها عملی می کند.
آزادی احزاب و رسانه ها

محمد خاتمی در سخنان روز دوشنبه خود همچنین از طرح اتهام فتنه گری علیه مخالفان دولت انتقاد کرده و گفته است: “اعتراض های به حق فتنه نیست، حق است. امام می فرمایند ما نباید تصور کنیم کسی نباید به ما انتقاد کند. انتقاد، بلکه تخطئه، موهبت الهی است”.

او با اشاره به نحوه نظارت بر انتخابات در ایران گفت که این نظارتی باید بی طرفانه و به قصد جلوگیری از لطمه زدن صاحبان قدرت به حقوق مردم باشد.

آقای خاتمی فعالیت احزاب را شرط انتخابات آزاد دانست و از محدودیت هایی که برای احزاب در ایران ایجاد می شود انتقاد کرد.

او گفت: “اخیرا از انحلال احزاب و تشکل هایی سخن به میان می آید یا مطبوعات سالم تعطیل می شوند، این رفتارها و برخوردها با کدام معیار قانون اساسی و مصلحت جامعه سازگار است”؟

کمیسیون ماده ۱۰ احزاب در ایران که بر فعالیت تشکل های سیاسی نظارت می کند، اخیرا درخواست انحلال احزاب مشارکت و مجاهدین انقلاب اسلامی را به قوه قضائیه داده است.

این دو حزب از تشکل های اصلی جناح اصلاح طلب در ایران هستند و بسیاری از اعضای آنها در جریان حوادث پس از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بازداشت، محاکمه و به تحمل مجازات محکوم شده اند.

اما آقای خاتمی می گوید: “بهترین شرط برای آنکه قدرت در چارچوب قانون و مصالح کشور عمل کند، آزادی بیان، اندیشه و مطبوعات آزاد و نیز آزادی احزاب، گروه ها و تشکل ها است”.

او در اشاره ضمنی به محاکمه های سیاسی ماه های اخیر گفت که اگر قوه قضائیه دقیقا به وظیفه خود عمل کند، جای متهم و مدعی عوض خواهد شد.