تهران‌امروز: گروه بین الملل: آیا تغییرات جدید در دستگاه دیپلماسی وسیاست خارجی کشورمان شامل یکی از قدیمی‌ترین دیپلمات های ایرانی نیز می شود؟ هر چند خبرگزاری مهر ديروز در اخبار ویژه خود بدون ارائه سندی از تغییر علی اصغر سلطانیه نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داد اما با توجه به خانه‌تکانی‌های بزرگ در دستگاه دیپلماسی کشورمان نباید از هر تغییری تعجب کرد .

مهر گزارش داده که با پایان دوران ماموریت نماینده فعلی ایران در آژانس جانشین وی منصوب شده است. البته این برای نخستین بار نیست که خبر تغییر علی اصغر سلطانیه منتشر می شود. در آخرین روز‌های فروردین هم مشابه این خبر از سوی بسیاری از رسانه های داخلی منتشر شده بود. این رسانه ها اعلام کرده بودند که مدت زمان ماموریت سلطانیه پایان یافته و حتی به درازاکشیده است و عملکرد این دیپلمات کارکشته علت اصلی طولانی شدن ماموریتش بوده است.

عملکردی که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران مثبت بوده است. البته این اخبار غیر رسمی حکایت از آن دارد که سلطانیه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در یکی از سازمان های بین المللی در وین به کار خود اد امه خواهد داد اما این تغییر هم می تواند در راستای خانه تکانی بزرگ در ساختار سیاست خارجی کشورمان باشد که مدتی است در مسیر اوج خود قرار دارد. انتصاب رحیم مشایی به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور در امور خاور میانه ، انتصاب بقایی در آسیا ، محمد مهدی آخوند زاده در دریای خزر و ابوالفضل ظهره‌وند در افغانستان در هفته اخیر نشان داد که این تغییرات جدی است.

این در حالی است که طی چند ماه گذشته بسیاری از سفرا ی جمهوری اسلامی ایران در کشور‌های مختلف نیز تغییر یافته اند. طبق گزارش مهر این تغییرات همچنان ادامه دارند. در آخرین تحولات برخی اخبار غیر رسمی از پایان ماموریت تعدادی از سفرای ایران از جمله سفیران کشورمان در ژاپن و بلژیک خبر می‌دهند. به احتمال فراوان معاون اداری و مالی وزارت خارجه نیز به زودی برای تصدی سفارت اتریش عازم وین خواهد شد. سفیر سابق ایران در اتریش هم قرار است به عنوان سفیر کشورمان در بریتانیا معرفی شود . به علاوه اینکه معاون بین الملل وزیر نفت که اخیرا تغییر کرده به زودی پست دیپلماتیک خواهد گرفت. همچنین با پایان دوره ماموریت سفیر ایران در مکزیک از مدیر کل آمریکای جنوبی وزارت خارجه

به عنوان گزینه جدی برای تصدی این سفارت یاد می‌شود. با توجه به دامنه تغییرات بعید نیست که علی اصغر سلطانیه نیز در روزهای آتی جای خود را به فرد دیگری بدهد. در صورت صحت این خبر، این پرسش مطرح است با توجه به اذعان کارشناسان و دیپلمات های ایرانی مبنی بر عملکرد موفقیت آمیز سلطانیه تغییر نماینده ایران در آژانس چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؟

تجربه های مهم سفیر باتجربه

سلطانیه یکی از قدیمی ترین دیپلمات های ایرانی است که در سال های نخستین انقلاب و در زمان جنگ به عنوان سفیر ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی انتخاب شد. در واقع سلطانیه نخستین سفیر ایران در آژانس بود.

وی در سال 1384 از سوی آقازاده، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی به رئیس جمهور کشورمان معرفی شد تا در یکی از حساس‌ترین برهه های زمانی به عنوان نماینده ایران در آژانس مجددا فعالیت خود را آغاز کند. یعنی در دوره ای که پرونده هسته ای ایران در مسیر پر پیچ و خم تحریم های شورای امنیت قرار گرفته بود. البته این پرونده همچنان‌که در شورای امنیت با چالش مواجه می‌شد در آژانس بین المللی

به واسطه رویکرد محمد البرادعی رئیس سابق آژانس بین المللی روز‌های تقریبا آرامی را سپری می کرد به گونه‌ای که محمود احمدی نژاد عدم تصویب قطعنامه ضد ایرانی در آژانس را به عنوان یک نهاد حقوقی سند افتخار دیپلماسی خود حساب می کرد. هر چند که در آخرین روزهای البرادعی نیز قطعنامه ضد ایرانی در آژانس علیه کشورمان تصویب شد اما با ورود یوکیا آمانو به آژانس روز های پر تنش علی اصغر سلطانیه هم از راه رسید .

به همین دلیل بود که سلطانیه بعد از نخستین گزارش آمانو علیه ایران به صراحت اعلام کرد که البرادعی کمتر تحت فشار قرار می گرفت و گزارش های او منصفانه تر بود. سلطانیه در مقاطع مختلف از رئیس فعلی آژانس خواسته است در مسیر قدرت های بزرگ گام بر ندارد.

اما یکی از مهم ترین نقش های ديپلماتیک سلطانیه در ماه اکتبر 2009 رقم خورد، جایی که وی در کنار سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در مذاکرات ژنو با نمایندگان گروه 5+1 دیدار کرد . دیداری که ويليام برنز از طرف آمریکا حضور یافته بود. در تاریخ 27 اکتبر سلطانیه به نمایندگی از ایران در برابر نمایندگان آمریکا ، روسیه و فرانسه تحت نظارت محمد البرادعی مذاکرات پر حاشیه تبادل سوخت را با گروه وين رهبری کرد. مذاکراتی که بعد از مدتی پرحاشیه شد. زیرا غربی ها مدعی شدند که ایران با ارسال سوخت خود به روسیه و بعد از آن به فرانسه موافقت کرده است. موضوعی که مدتی بعد از سوی مقامات کشورمان تکذیب شد. البته در مورد سلطانیه پرونده های پرحاشیه دیگری نیز وجود دارد. چند ماه بعد از مذاکرات وین، وی با گلین دیویس ،نماینده آمریکا دیدار کرد . موضوع این دیدار راه‌های مبارزه با مواد مخدر در افغانستان بود.سلطانیه در آن زمان ریاست کمیسیون مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل را بر عهده داشت . وی ضمن تایید ملاقات خود اعلام کرد که در های اتاقش روی همه باز است و به عنوان رئیس کمیسیون این حق را دارد با نمایندگان کشورهای مختلف در مورد مبارزه با مواد مخدر گفت‌وگو کند. البته سلطانیه سال گذشته با یک خبر حاشیه ساز هم مواجه شد.

روز نامه هاآرتص در مهرماه سال قبل مدعی شده بود که هیات ایرانی به سرپرستی علی اصغر سلطانیه با هیات اسرائیلی در کنفرانس هسته ای مصر دیدار کرده است که بلافاصله از سوی مقامات کشورمان تکذیب شد. شاید یک سال اخير برای نماینده دائم ایران در آژانس تجربه دیپلماتیک مهمی را رقم زده باشد. اینکه سیر این تجربه ها در آژانس ادامه داشته باشد یا خیر تا چند روز آینده مشخص خواهد شد.