تصویر احمدی نژاد از اقتصاد ایران؛ واقعیت یا رویا
بیبیسی: محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران در دیدار با آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران، گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور را ارائه کرده است که در آن هیچ نکته ناامید کننده ای به چشم نمی خورد و همه چیز به خوبی پیش می رود.
گزارشی که از این دیدار منتشر شده کلی است و در آن آقای احمدی نژاد از “توزیع سهام عدالت، توزیع تسهیلات بانکی در رده های پائین جامعه، توزیع عادلانه منابع دولتی و هدایت تسهیلات یارانه ای به سمت کشاورزی و مناطق محروم”به عنوان بخشی از برنامه های دولت نام برده است.
برنامه سهام عدالت یکی از مهمترین برنامه های دولت آقای احمدی نژاد است اما گزارشها نشان می دهد که توزیع حجم زیادی از سهام شرکت های دولتی تا به حال نتوانسته کمکی به خانوارهای کم درآمد ایرانی بکند.
بنابر آخرین گزارشها، بیشتر از ۳۸ میلیون ایرانی سهام عدالت دریافت کرده اند اما در طول چهار سال اخیر تنها یک هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان سود بین سهامداران توزیع شده است.
برآوردهای رسمی نشان می دهد که ۳۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت های دولتی از طریق سهام عدالت بین حدود نیمی از مردم توزیع شده اما سودی که توزیع شده بسیار اندک بوده است.
سازمان خصوصی سازی میزان سود این شرکت ها را دستکم چهار هزار میلیارد تومان (چهار میلیارد دلار) اعلام کرده است اما دولت فقط یک چهارم از این پول را بین تعداد زیادی از مردم توزیع کرده است.
بنابر آخرین گزارشها، از این پس نیز سودی بابت سهام عدالت توزیع نخواهد شد و اگر این سهام سودی داشته باشد دولت، اقساط سالانه سهام عدالت را بر می دارد که به صورت مجانی بین مردم توزیع شده و قرار است قیمت آن از محل سود شرکت ها تامین شود.
“صندوق تامین آتیه مهر امام رضا یکی از کاملترین طرح های دولت برای آتیه نسل آینده و موزون سازی رشد جمعیت است”
محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران
اکنون دولت آقای احمدی نژاد برخلاف سالهای پیش دیگر سهام عدالت را نقطه برجسته کارنامه اش نمی داند بلکه حالا به برنامه حذف یارانه ها چشم دوخته که مبنای این برنامه هم مانند سهام عدالت توزیع پول بین مردم است.
در این پنج سال آقای احمدی نژاد نشان داده که به توزیع و دستکاری بخش هایی که با پول ارتباط دارند، علاقمند است از دخالت در نحوه تعیین سود بانکی گرفته تا پرداخت انواع و اقسام وامها به بخش های مختلف.
نتیجه این دست و دل بازی هم حالا دامن بانکها را گرفته است. تیم آقای احمدی نژاد بانکها را وادار کرد تا به جاهایی که دولت سفارش می کند وام بدهند. همین کار باعث شده تا بانکها با طلب هنگفت ۵۰ هزار میلیارد تومانی (۵۰ میلیارد دلاری) رو به رو شوند و اکنون مدیران بانکها با تهدید و تشویق سعی دارند بدهکاران را به پرداخت اقساط وام ترغیب کنند.
علاوه بر این آقای احمدی نژاد که همراه با اعضای هیات دولت به دیدار آقای خامنه ای رفته، گفته است که به “اصلاحات ساختاری اقتصادی” دست زده که “بر همین اساس بازار مسکن، طلا، ارز و خودرو کنترل و منابع به سمت بازار سرمایه هدایت شده است که رشد شاخص بورس، نتیجه اجرای این سیاست هاست.”
شاخص بورس تهران در ماههای اخیر رشد خیره کننده ای داشته است برخلاف اقتصاد ایران که رشدش به سرعت کم شده و حالا در مرز مثبت و منفی متوقف مانده است.
بخش مسکن که یک دوره بحران افزایش قیمت را پشت سر گذاشته حالا به رکود افتاده و نه کسی توانایی و علاقه به خرید مسکن دارد و نه کسی می خواهد پولش را در مسکن سرمایه گذاری کند.
بازارهای موازی دیگر نظیر خودرو و طلا و ارز نیز سالهاست که جذابیت خود را از دست داده اند و با افزایش تولید خودرو و واردات، دیگر دلیلی ندارد مردم ماهها پولشان در اختیار خودروسازان قرار بگذارند و منتظر بمانند تا خودرو بخرند.
آشفتگی آمار و ارقام
بخش عمده ای از آمارهای ارائه شده از سوی آقای احمدی نژاد، فاقد آمارهای دقیق است. در بخشی از این آمارها برای نشان دادن وضعیت صادرات غیرنفتی، درآمدهای حاصل از صادرات غیر نفتی پنج سال اخیر با ۲۴ سال پیش از آن مقایسه شده اند.
آقای احمدی نژاد گفته که صادرات غیرنفتی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ حدود ۹۶ میلیارد دلار بوده که این رقم در درفاصله سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۳ حدود ۶۰ میلیارد دلار بوده است.
آقای احمدی نژاد وقتی به واردات رسیده مبنای دیگری را برای محاسبه در نظر گرفته و گفته که میانگین واردات در سالهای اخیر کمی بیشتر از ۹ درصد افزایش پیدا کرده در حالی که این رقم “قبلا ۲۵ درصد در هر سال بود.”
رئیس جمهور آمارهای کلی نیز ارائه داده که بخشی از آن واقعیت ندارد، نظیر “تامین کل بنزین مورد نیاز تولید داخل.”
گزارشهای رسمی نشان می دهد که ایران روزانه بیشتر از ۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی خود را از خارج وارد می کند و تولید بنزین در داخل حدود ۴۳ میلیون لتیر بیشتر نیست.
بخش دوم گزارش آقای احمدی نژاد با آمار و ارقام همراه است اما معلوم نیست این آمار مربوط به یک سال پیش است یا پنج سال پیش.
آقای احمدی نژاد می گوید که سرمایه گذاری در بخش نفت از ۳۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در برنامه سوم توسعه به ۸۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرده است.
در این بخش مبنای گزارش برنامه پنج ساله است هر چند بسیاری از کارشناسان انرژی می گویند که سرمایه گذاری در پنج سال گذشته به شدت محدود شده است و شاهد آن نیز رکود فعالیت های در میدان گازی پارس جنوبی است که نیمی از ذخایر گازی ایران را در خود جای داده است.
در کنار این آمار پنج ساله، آقای احمدی نژاد برای آنکه نشان دهد فعالیت های دولتش بسیار بالا بوده، گفته که در فاصله یک سال اخیر ده طرح پتروشیمی افتتاح شده است.
در بخش های دیگر نیز آقای احمدی نژاد بدون ارائه آمار و ارقام گفته که مثلا اشتغال در بخش کشاورزی دو برابر شده و یا سرمایه گذاری در بخش برق سه برابر شده است. باز مشخص نیست که این آمار مربوط به چه دوره زمانی است.
آقای احمدی نژاد می گوید که “صندوق تامین آتیه مهر امام رضا یکی از کاملترین طرح های دولت برای آتیه نسل آینده و موزون سازی رشد جمعیت است.”
صندوق تامین آتیه که به تازگی کارش را شروع کرده با مخالفت های گسترده ای رو به رو شده است. بر اساس این طرح دولت به هر نوزاد یک میلیون تومان پول می دهد و سالانه نیز مبالغی به آن اضافه می کند.
از نظر منتقدان این طرح غیرقانونی است چون به تصویب مجلس نرسیده است و علاوه بر این بسیاری معتقدند که این کار دولت باعث، افزایش جمعیت خواهد شد.
گزارشی که از سخنان آقای احمدی نژاد منتشر شده، دچار نوعی آشفتگی است و نکته جالب این است که یکی از بزرگترین طرح های دولت در پنج سال گذشته یعنی طرح بنگاههای زود بازده در آن از قلم افتاده است
برای اجرای این طرح بیشتر از ۲۱ هزار میلیارد تومان هزینه شده است اما برخلاف پیش بینی ها این طرح که برای مقابله با بیکاری به اجرا در آمد عملا شکست خورد و تازه ترین گزارشها نشان می دهد که بیکاری در ایران به شدت افزایش پیدا کرده است.
پیام برای این مطلب مسدود شده.