بی‌بی‌سی: تظاهرکنندگان با الهام گرفتن از معترضان مصری و تونسی بار دیگر دولت را به چالش کشیدند

خیابان های تهران و برخی شهرهای دیگر ایران روز دوشنبه برای اولین بار از زمان اعتراضات عاشورای سال 1388، صحنه تجمع های اعتراض آمیز مخالفان بود که به گزارش رسانه های دولتی ایران یک کشته به جا گذاشته است.

در طول روز دوشنبه در پایتخت ایران درگیری هایی میان نیروهای دولتی و معترضان بروز کرد و رسانه های دولتی در پایان این روز از مرگ یک شهروند عادی خبر دادند با این حال جزئیاتی از هویت و نحوه کشته شدن او در دست نیست.

در گزارش خبرگزاری فارس آمده است: “عوامل فتنه گر و منافقین مزدور با تیراندازی به سوی مردم و رهگذران یک نفر را به شهادت رساندند.”

این درحالی است که معترضان همواره خشونت ها را به نیروهای دولتی نسبت می دهند.

گزارش ها حاکیست که در تظاهرات دوشنبه در تهران، که قرار بود ساعت سه بعد از ظهر شروع شود، ده ها هزار نفر شرکت داشتند با این حال نیروهای پلیس و امنیتی که از قبل در خیابان های حد فاصل میدان امام حسین تا آزادی و نواحی اطراف آن مستقر بودند با پرتاب گاز اشک آور و حملات فیزیکی مانع ایجاد تجمع های بزرگ می شدند.

گروه هایی از معترضان که علیرغم تلاش پلیس موفق به تجمع می شدند شعارهایی عمدتا ضدحکومتی سر می دادند که بسیاری از آنها آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران را هدف می گرفت.

“نه غزه، نه لبنان، تونس و مصر و ایران”، “مرگ بر دیکتاتور”، “مبارک، بن علی، نوبت سیدعلی”، “پلیس جدا از دولت، بیا کنار ملت” و “خامنه‌ای حیا کن مبارک رو نگاه کن” از جمله این شعارها بود.

مخالفان دولت حوادث روز دوشنبه را یک پیروزی خوانده اند با این حال رسانه های دولتی جمهوری اسلامی معترضان را با اصطلاحاتی چون “عوامل وابسته به آمریکا و رژیم صهیونیستی” مورد حمله قرار دادند.
‘پیروزی بزرگ’

اردشیر امیر ارجمند، مشاور ارشد میر حسین موسوی، از رهبران مخالفان دولت ایران حضور خیابانی روز ۲۵ بهمن در تهران و دیگر نقاط ایران را یک “پیروزی بزرگ” و “خارج از انتظار” توصیف کرد.

وبسایت “کلمه” وابسته به میرحسین موسوی روز 25 بهمن را “تکرار 25 خرداد” سال 1388 خواند، زمانی که اولین تجمع عظیم معترضان به نتایج انتخابات خرداد ماه آن سال، سه روز پس از انتخابات، در فاصله میدان انقلاب تا آزادی شکل گرفت.

این وبسایت نوشت: “روز بیست و پنجم بهمن ماه رو به پایان است و یک شادی جمعی، یک امید مضاعف به آینده و یک تجدید عهد دوباره با راه سبز امید بود که پس از 20 ماه، امروز بار دیگر زنده بودن خود را به همه کسانی که چشم دیدن حیات جنبش سبز را ندارند ثابت کرد. اما هنوز کارهای نکرده ای هم باقی است.”

محسن سازگارا، از شخصیت های سیاسی مخالف دولت ایران نیز گفت که تظاهرات اعتراض آمیز مردم در روز 25 بهمن فراتر از انتظار و یک قیام عمومی علیه دیکتاتوری در ایران بود.

اما واکنش خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران چنین بود: “در تجمع غیرقانونی عناصر منافقین، سلطنت طلبان، اراذل و اوباش و فتنه در برخی از خیابان های شهر تهران که با بهانه حمایت از مردم مصر و تونس برگزار شد، هیچ شعاری در حمایت از مردم مصر و تونس سر داده نشد.”

با این حال رسانه های دولتی ایران عمدتا در مورد حوادث روز دوشنبه سکوت اختیار کردند.

این اعتراضات به دعوت مستقیم میرحسین موسوی و مهدی کروبی از رهبران جنبش موسوم به “سبز” انجام شد و درحالی صورت گرفت که در پی سرکوب های پس از انتخابات، بسیاری نمی دانستند معترضان تا چه اندازه برای بیان دادخواهی هایشان اشتها دارند.

حکومت ایران علیرغم ابراز حمایت از جنبش های مردمی در تونس و مصر، از دادن مجوز رسمی برای انجام تظاهرات روز 25 بهمن در حمایت از انقلاب ها در آن دو کشور خودداری کرده بود و بعضی از مقام های جمهوری اسلامی حتی علیه تظاهرات دوشنبه هشدار داده بودند اما مخالفان گفتند که نیازی به مجوز ندارند و براساس قانون اساسی حق تجمع دارند.

به علاوه دولت با ایجاد حصر خانگی برای مهدی کروبی و میرحسین موسوی مانع شرکت آنها در تظاهرات روز دوشنبه شد.
بازداشت ها

گزارش هایی در طول این روز به دست به بی بی سی رسید که حاکی از برگزاری تجمع های مشابه در شهرهای اصفهان، مشهد، شیراز و رشت البته در ابعاد کوچکتر بود.

در تهران درگیری های شدیدی در خیابان آذربایجان در نزدیکی میدان آزادی گزارش شد و تعدادی آمبولانس درحال تردد از آنجا مشاهده شدند.

شاهدان عینی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند که حداقل سه تظاهرکننده در اثر اصابت گلوله زخمی شدند، و ده ها نفر دیگر که با باتوم کتک خورده بودند به بیمارستان منتقل شدند.

وبسایت “کلمه” به نقل از گزارش های تایید نشده نوشت که “صدها تظاهرکننده” دستگیر شده اند. خبرگزاری فارس از تعدادی دستگیری خبر داد اما بازداشت ها هنوز رسما تایید نشده است.

با فرارسیدن ساعات شب برق بعضی از بخش هایی که صحنه اعتراضات بود قطع شد و نیروهای ضدشورش همچنان تا پاسی از شب در خیابان ها حضور داشتند.

یکی از صحنه های جالب توجه روز دوشنبه که به یکی از اولین خبرهای اعتراضات این روز بدل شد، مربوط به صعود یک معترض با پارچه ای سبز رنگ از یک جرثقیل بسیار بلند بود.

اعتراضات مخالفان در ایران واکنش های خارجی را نیز به دنبال داشت.

هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا گفت: “آنچه امروز در ایران اتفاق می افتد بیانگر شجاعت مردم این کشور است و نشان دهنده دو رویی رژیم ایران که طی سه هفته گذشته مرتبا آنچه در مصر در جریان بود را می ستود.”

سازمان عفو بین الملل هم آنچه را که برخورد خشن نیروهای امنیتی ایران با تظاهر کنندگان در تهران و اصفهان خواند محکوم کرد. این سازمان، بار دیگر بر حق مردم ایران برای تظاهرات مسالمت آمیز در حمایت از مردم مصر و تونس تاکید کرده است.

جیمز رینولدز گزارشگر بی بی سی در امور ایران می گوید که تظاهرات روز دوشنبه مخالفان یک نکته مهم را به نمایش گذاشت: اینکه جنبش مخالفان موسوم به سبز همچنان زنده است، اما هنوز معلوم نیست که آیا تهدیدی جدی را متوجه تشکیلات حکومتی ایران می کند یا نه.