بی‌بی‌سی: یکم- طرح مسأله: فقیهان/اصول گرایان سنتی/سپاهیان مدعی اند که محمود احمدی نژاد و یاران اصلی اش برای مدیریت کشور و مقابله با رقبا- به غیر از امام زمان- از اجنه استفاده می کنند[۱]. گفته می شود که برخی از جن گیران گروه آقای احمدی نژاد را سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت کرده است. بنا را بر این می گذاریم که این مدعیات سراسر صادق است.

پرسش این است: آیا جن گیری اشکال دارد و جرم است؟ آیا استفاده ی از اجنه در قلمرو سیاسی جرم است؟

دوم- اعتبار عقلی وجود اجنه: تاکنون حتی یک دلیل پیشینی(عقل فلسفی) بر وجود اجنه اقامه نشده است. اما در باره وجود دلیل پسینی(عقل تجربی)، اختلاف نظر وجود دارد. روشن است که به روش های علوم تجربی نمی توان اجنه را به همه نشان داد. اما افراد زیادی ادعا کرده/می کنند که به نوعی وجود اجنه را تجربه کرده یا آنها را دیده اند. شخصا برخی از نواندیشان دینی/روشنفکران دینی را می شناسم که در جلسات جن گیری شرکت کرده و بر وجود آنها شهادت داده/می دهند.

سوم- اعتبار دینی وجود اجنه: قرآن به صراحت وجود اجنه را تأیید کرده است. به روایت قرآن، گروهی از اجنه با پیامبر گرامی اسلام دیدار کرده و اسلام آورده اند. قرآن گفت و گوی این دیدار را گزارش کرده است. سوره های جن(۱۵-۱) و احقاف( ۳۲-۲۹) شرح این ماجراست:

“بگو: به من وحی شده است که جمعی از جن به سخنانم گوش فرا داده‏اند، سپس گفته‏اند: ما قرآن عجیبی شنیده‏ایم، که به راه راست هدایت می‏کند، پس ما به آن ایمان آورده‏ایم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نمی‏دهیم و ما هنگامی که هدایت قرآن را شنیدیم به آن ایمان آوردیم و هر کس به پروردگارش ایمان بیاورد نه از نقصان می‏ترسد و نه از ظلم”(جن:۱۳-۱۲).

و

“ای پیامبر به یاد آور هنگامی که گروهی از جن را به سوی تو متوجه ساختیم که قرآن را بشنوند، وقتی حضور یافتند، به یکدیگر گفتند: خاموش باشید و بشنوید و هنگامی که پایان یافت، به سوی قوم خود بازگشتند و آنها را بیم دادند (دعوت به اسلام کردند)”(احقاف: ۲۹).

در طول تاریخ دیندارانی بوده اند که وجود جنیان را انکار کرده و آیات یاد شده را از متشابهات به شمار آورده اند. تا حدی که من اطلاع دارم، در میان معاصران، بهاء الدین خرمشاهی- قرآن شناس برجسته – تنها کسی است که وجود اجنه را به طور مکتوب انکار کرده و آیات قرآن در این زمینه را از باب به لسان قوم سخن گفتن به شمار آورده است.

به تعبیر دیگر، اعراب پیش و همزمان پیامبر به وجود اجنه باور داشتند و گروهی از آنان وحی را هم چنین تفسیر می کردند. پیامبر/قرآن/خداوند نیز مطابق سطح معلومات آنان سخن گفته و آگاهانه با آنها همراهی کرده و بر وجود اجنه صحه نهاده اند.

چهارم- اجنه و امام زمان: در قرآن هیچ سخنی از موجودی به نام امام زمان/فرزند امام یازدهم شیعیان نیست. به همین دلیل اهل تسنن و شیعیان غیر دوازده امامی به وجود امام دوازدهم شیعیان باور ندارند. می توان مسلمان/شیعه بود و به وجود امام زمان باور نداشت. اما انکار وجود اجنه اگرچه شاید با مسلمانی تعارض نداشته باشد، اما پیامدهای ناپذیرفتنی ای دارد که موضوع را بسیار دشوار می سازد. قرآن از دیدار اجنه با پیامبر و مسلمان شدن آنها خبر می دهد. اگر اجنه وجود نداشته باشند، این مدعا به گزاره ای کاذب و آن خبر به دروغ تبدیل می شود. دروغ گویی از پیامبر/قرآن/خداوند پذیرفتنی نیست.

پنجم- مجاز بودن استفاده ی از موجودات رازآلود: قرآن از کمک یک هزار تن از ملائکه در جنگ بدر به مسلمین خبر داده است:”(به خاطر بیاورید) زمانى را (که از شدت ناراحتى در میدان بدر) از پروردگارتان تقاضاى کمک مى‏کردید و او تقاضاى شما را پذیرفت (و گفت) من شما را با یک هزار از فرشتگان که پشت سر هم فرود مى‏آیند یارى مى‏کنم‏”(انفال،۹).

آیه ۱۲۴ سوره آل عمران نیز خطاب به پیامبر به مؤمنان مى گوید: “آیا کافى نیست که خداوند شما را به سه هزار نفر از فرشتگان یارى کند.” اگر استفاده از موجودات رازآلود اشکال داشت، خدا و پیامبر نباید چنین می کردند. بسیاری از عقل گرایان تفسیری ناواقع گرایانه/اسطوره ای/نمادین از این گونه آیات عرضه می کنند. اما عموم مسلمین (شیعه و سنی) چنان تفاسیری را معتبر نمی دانند.

مسأله منحصر به ملائکه نیست.شیخ مفید به سند خود از امام صادق نقل کرده است: زمانی که امام حسین از مدینه حرکت کرد، گروهی از ملائکه برای پیشنهاد کمک خدمت آن حضرت آمدند و گروه هایی از مسلمانان و شیعیان جن برای کمک آمدند، اما حضرت در پاسخ جنیان فرمود:”خدا به شما جزای خیر دهد من مسئول کار خود هستم و محل و زمان قتل من نیز مشخص است. جنیان گفتند: اگر امر شما نبود همه دشمنان شما را می کشتیم. حضرت در پاسخ فرمود: ما بر این کار از شما تواناتریم، اما چنین نمی کنیم تا آنها که گمراه می شوند با اتمام حجت باشد و آنها که راه حق را می پذیرند با آگاهی و دلیل آشکار باشد”[۲].

روایات دیگری نیز حکایت دارد که چهار هزار فرشته به کمک امام حسین آمده اند. مطابق روایتی از امام صادق:”چهار هزار فرشته نازل شدند تا همراه امام حسین (ع) بجنگند، ولی به آنان اجازه جنگیدن داده نشد. دوباره اذن گرفتند و فرود آمدند و این وقتی بود که حسین (ع) کشته شده بود…”[۳].

اگر کمک گرفتن از موجودات رازآلود اشکالی نداشته باشد، که ندارد- برای اینکه ارتباط با موجودات رازآلود اساس دین است- استفاده آقای احمدی نژاد و یارانش از اجنه و امام زمان هم نباید هیچ اشکالی داشته باشد.

تنکابنی در قصص العلما داستان هایی از ارتباط فقیهان نامدار با اجنه طرح کرده است. به عنوان نمونه در باره سید مهدی بحرالعلوم می نویسد که جنیان خدمتگزار وی بوده اند و مردم گمان می کردند که صاحب کرامت است.

شخصی به خدمت بحرالعلوم می رود:”خال مفاضال گوید که: سید پس از پرسش از حال من، سئوال کرد که: سبب آمدن شما به اینجا چیست؟ گفتم: چون کرامات شما در اصقاع، مقروع اسماع گردیده، خواستم که فیض عمیم شما عایدم گردد و چیزی از آن را به رأی العین مشاهده کنم. سید گفت: مرا کرامتی نیست و سبب اشتهار کرامت از من، آن است که هر کسی از مادر متولد می شود، در میان طایفه اجنه نیز در آن حین، کودکی از مادر متولد می شود و آن کودک را همزاد این شخص می نامند. و مرا همزادی است که آن همزاد اتفاق افتاده که پادشاه طبقه ای از طبقات جنیان است و او همزاد من.پنج شش نفر از اجنه را برایم فرستاده که در خانه من باشند و مرا خدمت نمایند؛ مثلاً گاهی ظرف خانه من خالی از آب است، به یک دفعه ملاحظه می کنید، پر آب است و گاهی طفل در گهواره گریه می کند و بسا که گهواره می جنبد؛ بدون اینکه کسی او را بجنباند؛ یا اینکه، هیزم نیست،پس ناگاه هیزم آورده می شود، یا این که خاموش شد، به یک دفعه آتش چیده می شود، بدون اینکه کسی آتش بچیند. و چون مردم این گونه امورات را می بینند گمان می کنند که این از کرامت است و حال اینکه، مرا کرامتی نیست؛بلکه این گونه خدمات،از آن اجنه می باشد”[۴].

ششم- پیشینه”نظام سلطانی فقیه سالار” در این امر: محمود احمدی نژاد و گروهش موسسان این رویکرد نبوده و نیستند. فقیهان در طول تاریخ خود را جانشین امام زمان قلمداد کرده اند. آیت الله خمینی و آیت الله خامنه ای جانشین خاص امام زمان معرفی شده اند. در مقاله “توسل به رمز و راز؛ زمامداری در جمهوری اسلامی”، نه تنها به گوشه هایی از استفاده جمهوری اسلامی از این موضوع اشاره شد، که به طور خاص به استفاده اکبر هاشمی رفسنجانی و دیگر زمامداران جمهوری اسلامی در دهه اول انقلاب اشاره کرده ام[۵].

استفاده فقیهان از امام زمان و ائمه نیز در مقاله “اسلام درآمدزا و قدرت ساز، معجزه ی فقیهان” بازگو شده است[۶]. فقیهان در جن گیری و ارتباط با اجنه هم پیش قدم بوده اند. آنان مدعی اند که برخی از جنیان مقلد مراجع تقلید بوده و مسائل خود را از آنان می پرسیده/می پرسند. می گویند یکی از جنیان به صورت شخص عادی در سرداب منزل مرحوم حاج میرزا حسین و حاج میرزا خلیل- از مراجع صدر مشروطیت- به حضور ایشان می‏ رسیده و مسائل مربوط را از ایشان می‏پرسیده است[۷].

هفتم- مذهب علیه مذهب: چیزی به نام اسلام/تشیع وجود خارجی ندارد. جهان واقع از اسلام ها/تشیع ها حکایت دارد. دینداران کتاب و سنت معتبر را به گونه های متفاوت تفسیر/روایت می کنند و بدین ترتیب اسلام ها/تشیع ها برساخته می شود. قرائت های متفاوت رقیب جدی یکدیگرند. اما وقتی پای قدرت/ثروت در میان باشد،جنگ مذهب علیه مذهب ممکن است چهره ای بسیار خشن به خود بگیرد.

نزاع کنونی بر سر منابع کمیاب قدرت/ثروت/معرفت/منزلت اجتماعی صورت/لعابی دینی به خود گرفته است. طرفین نه تنها لشکرهای زمینی، که لشکریان موجودات رازآلود را به جبهه ی نبرد وارد کرده اند. فقیهان که شاهد ربودن امام زمان از سوی رقبای خود هستند، جبهه مقابل را به جن گیری و رمالی متهم می سازند تا امام زمان را از چنگ آنان درآورند.

آیت الله مصباح یزدی به صراحت و شفافیت تمام محل نزاع را روشن کرده است: اسلام را باید از فقیهان آموخت. روحانیت مفسر رسمی دین، زمامداران سیاسی و مالک همه چیز است. می گوید:”دین را باید به کمک علما از قرآن و کلمات معصومین آموخت…فقها وارثان قرآن ‌و معصومین هستند…مخالفت با ولی ‌فقیه مخالفت با ائمه و بر اساس روایات در حد شرک بالله است”[۸].

هیچ اهمیتی ندارد که با این نظر اهل تسنن، شیعیان غیر دوازده امامی و شیعیان ناباور به ولایت فقیه؛ مشرک می شوند، مهم قدرت/ثروت است که نباید از چنگ فقیهان خارج شود. آری،”کوچک ترین تلاش در جهت تضعیف نظام و ولایت‌فقیه ، کفران این نعمت الهی است که عذاب الیم را در پی خواهد داشت”[۹].

آیت الله احمد خاتمی- عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان رهبری، فقیه شورای نگهبان،امام جمعه موقت تهران- نیز اخیراً گفته است:

“حوزه خانه امام زمان(عج) است…طلاب مسئله زیارت ائمه‌(ع) مخصوصاً زیارت حضرت فاطمه معصومه(س) را فراموش نکنند؛ چراکه این بزرگواران واسطه فیض‌اند و زیارت جمکران نیز از دیگر مسائل مهم برای طلاب است؛ شما نباید به شبهه‌هایی که به جمکران می ‌شود، گوش کنید؛ چراکه بزرگان زیادی سفارش بر زیارت جمکران کرده‌اند…ما در بحث سیاسی مطیع محض رهبری هستیم و همه باید پشت‌سر این فقیه، مجتهد، عادل و بصیر حرکت کنند”[۱۰].

ائمه به امام زمان متصل می شوند، فقها جانشین امام زمان می شوند، حوزه علمیه قم منزل امام زمان می شود و همه باید مطیع محض رهبری باشند. بدین ترتیب قدرت فقیهان برساخته می شود.

هشتم- نتیجه : روحانیت در طول جنگ به طور مداوم از “امدادهای غیبی” سخن می گفت. کتاب امدادهای غیبی در زندگی بشر مرتضی مطهری را به یاد آورید. در طول جنگ هشت ساله وقتی ایران با موشک کشتی های نفت کش را می زد، اکبرهاشمی رفسنجانی در نماز جمعه تهران می گفت:”امداد غیبی بود”. شب عملیات در جبهه های جنگ با همین سخنان جوان های ایران زمین را جلو می فرستادند. آیت الله خمینی بارها و بارها حوادثی را امداد غیبی قلمداد کرد.

مسأله،مسأله قدرت است. ارتباط با عالم غیب و موجودات رازآلود،مدعی را “قدرتمند” می سازد. روحانیت فقط و فقط به دنبال آن است تا این ارتباط در “انحصار” خودش باشد. ارتباط با اجنه و ملائکه و امام زمان خوب است، به شرط آنکه در انحصار روحانیت باشد و دیگران از طریق فقیهان با آنها مرتبط شوند. اگر به تاریخ برساخته شدن این موجودات نگریسته شود، به خوبی روشن خواهد شد که این موجودات در خدمت منافع یک صنف و قدرتمند ساختن آنان هستند.

اگر آن سخن ماکس وبر که علم تجربی جدید عالم را اسطوره زدایی/افسون زدایی کرده درست باشد، و اگر قلمرو سیاسی حوزه عقلانیت عملی(هدف- وسیله ای)است؛ بازافسونی/رازآلود کردن قلمرو سیاسی کاری خطا خواهد بود.

اما در این صورت، مسأله/مشکل فقط جنیان نیستند، امام زمان هم باید از قلمرو دولت خارج شود و دولت/حکومت/زمامداری سیاسی به پدیده ای مخلوق آدمیان تبدیل خواهد شد. مردم با رأی و رضایت خود دولت را بر می سازند. فقیهان نه جانشین امام زمانند، نه با امام زمان ارتباط دارند، نه حکومت حق ویژه امام زمان و فقیهان است.

اگر فقیهان، جنیان/ملائکه/امام زمان را موجودات واقعی به شمار می آورند، اگر فقیهان ارتباط با این موجودات رازآلود را ممکن می دانند؛ در این صورت ارتباط با آنها در انحصار صنف خودشان باقی نخواهد ماند. محمود احمدی نژاد و یارانش خطرناک ترین زمامداران جمهوری اسلامی برای فقیهان بوده و هستند. دیگر مخالفان در روی زمین یارگیری می کردند، اما محمود احمدی نژاد که اینک لشکر اجنه را در اختیار دارد، شاید با آنها با “مقام معظم رهبری” و دیگر فقیهان درافتد. او واقعاً خطرناک است.چون لشکرش به چنگ سپاه و بسیج و نیروی انتظامی نمی افتد.
پاورقی ها:

۱- به عنوان نمونه به شواهد زیر رجوع شود:

الف- آیت الله مصباح یزدی گفته است:

“اراده خداوند همواره بر این تعلق گرفته که دو دستگاه در برابر هم وجود داشته باشد: دستگاه پیامبران و دستگاه شیاطین انس و جن…از همین‌رو شیاطین انسی مانند مرتاض‌ها از قدرتی برخوردارند که می ‌توانند به کمک آن دیگران را بفریبند؛ اما مردم باید با انتخاب صحیح سعی کنند از دام‌ شیاطین رها شوند و با استفاده از اسباب هدایت راه درست را پیدا کنند…همواره سامری‌هایی هستند که می‌توانند ما را بفریبند… دین را باید به کمک علما از قرآن و کلمات معصومین آموخت؛ نه از مرتاض و جن‌گیر؛ و با استناد به اینکه برخی افراد کارهایی می ‌کنند که دیگران از انجام آن عاجزند، نمی ‌توان برای شناخت دین به آنها مراجعه کرد”. رجوع شود به لینک: http://mesbahyazdi.com/farsi/?news=۳۶۳

ب- حسین فدایی، دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و نماینده اصولگرای مجلس، می گوید:

“مطالب دیگری نیز از جریان انحرافی و نفوذی دیده و شنیده شده که غیبیات و توسل به اجنه و شیاطینی را مطرح می کنند که در خور انسان مؤمن، شیعه، مقلد و مقید به خط فقاهت نیست…فکر و اندیشه‌ای که این تفکر را تئوریزه و تبلیغ می‌کند به ولایت فقیه اعتقادی ندارد…این عقاید شیطانی است زیرا مجموعه آنچه مطرح شد در فضایی از توجیهات دینی، توجیهات غیبی، به کارگیری طلسم و تسخیر اجنه و … سامان پیدا می‌کند.حرکات منحرف و شیطانی جریان انحرافی برگرفته از غیبیات و عرفان‌های کاذب و توسل به حضرت مهدی (عج) به شکل من‌ درآوردی و خودساخته و خود پرورش داده است و این فکر عقبه اجتماعی ندارد”.

رجوع شود به لینک: http://www.mashreghnews.ir/NSite/FullStory/News/?Id=۴۳۰۷۱

ج- مرتضی نبوی، قائم مقام جامعه اسلامی مهندسین و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفته است:

“به نظر می ‌رسد این جریان انحرافی با توسل به یک سری مسائل شیطانی که دور از واقعیت هم نیست و طبق آیات قرآنی جزو اعتقادات مسلمانان هم هست، سعی می کنند افراد را تحت تأثیر قرار دهند.اجنّه امروز نیز در دنیا زندگی می ‌کنند که داستان آنها در قرآن مفصل آمده است و سخن از توانایی آنها بسیار است.آنها طبق آیات قرآن علیه انبیا توطئه می‌کردند، لذا شاید این جریان انحرافی با توسل به بعضی از افرادی که از طریق راه باطل، فسادانگیز و انحرافی به برخی توانمندی‌های ماورائی رسیدند، سوء استفاده می‌کنند و جاذبه‌های این گروه توانسته تأثیری روی برخی افراد بگذارد و حمایت ایشان را جلب کند”.

رجوع شود به لینک: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=۹۰۰۲۱۱۶۲۵۰

د- ذالنور،جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسدران،می گوید:

“آقای احمدی نژاد می فرمایند مشایی قله ای است عظیم که قابل درک نیست، و بسیاری نمی توانند آن را درک کنند؛ باید پرسید مگر مشایی از دماغ فیل افتاده؟ از کجا آمده؟ چی از این مشایی دیده ای؟ جز ارتباط با جن گیرها و فال بین ها و طالع بین ها و آیینه بین ها و مرتاض‌ها و … و بعد هم بیاید یک پیشگویی هایی بلغور کند؛ آقای احمدی نژاد هم فکر کند ایشان یک حجت الهی است، ایشان نماینده امام زمان(عج) بر روی زمین است، ایشان رابطه خدای متعال با زمین و واسطه فیض الهی است؛ این تلقی ها، تلقی های انحرافی است…فردی مانند یعقوبی یک فرزند شهید است که مانند برخی از مرتاض ها توانمندی هایی دارد…امروزه جریان خرافی انحرافی و شیادی به هم گره خورده است.این که می گوییم خدا آقای احمدی نژاد را از دست این ها نجات دهد، دعایی است که شما طلبه ها هم باید سر نماز خود این را بگویید”.

رجوع شود به لینک: http://khabaronline.ir/news-۱۴۸۴۵۳.aspx

۲- مجلسی، بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت لبنان،جلد ۴۴، ص ۳۳۰.

۳- شیخ صدوق، امالی، ترجمه کمره ای، محمد باقر، ص ۶۳۸، اسلامیه، تهران، چاپ ششم،۱۳۷۶.

شبیه این روایت در کافی آمده است، الکافی، جلد ۱، ص ۲۸۴-۲۸۳.

۴- محمدبن سلیمان تنکابنی، قصص العلماء،به کوشش محمد رضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ص ۲۱۸.

۵- این مقاله در وبسایت بی.بی.سی در تاریخ ۱۷/۱۰/۱۳۸۹ منتشر شد. رجوع شود به لینک زیر:

http://www.nilgoon.org/archive/ganji/pdfs/Akbar_Ganji_Hashemi.pdf

۶- رجوع شود به لینک:http://www.roozonline.com/persian/opinion/opinion-article/archive/۲۰۱۱/april/۲۷/article/-۰۰۳۸۱۹۴۶۲۱.html

۷- آیت الله مصباح یزدی، معارف قرآن، ص ۳۱۶.

۸- رجوع شود به لینک: http://mesbahyazdi.com/farsi/?news=۳۶۳

۹- رجوع شود به لینک: http://mesbahyazdi.com/farsi/?news=۳۶۷

۱۰- رجوع شود به لینک: http://www.entekhab.ir/fa/news/۲۴۹۴۵