رادیوفردا: پس از انتشارها گزارش‌ها در مورد بازداشت «تعدادی از همکاران شبکه فارسی بی‌بی‌سی»، وزیر ارشاد جمهوری اسلامی اعلام کرد که تعدادی مستندساز به این اتهام بازداشت شده‌اند. با این حال مرکز سینمای می‌گوید که این بازداشت‌ها در ارتباط با «پخش آثار این مستندسازان از شبکه‌های خارجی» نبوده است.

روز گذشته شماری از منابع نیمه‌رسمی در ایران، از جمله باشگاه خبرنگاران جوان وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی، از بازداشت تعدادی از افراد همکار با شبکه بی‌بی‌سی فارسی در تهران خبر دادند.

در این گزارش‌ها بدون اشاره به اسامی و تعداد بازداشتی‌ها آمده بود که افراد بازداشت شده «تأمین‌کننده اطلاعات، فیلم، خبر و گزارش پنهانی» برای شبکه بی‌بی‌سی بوده‌اند.

این در حالی است که صادق صبا، رئیس تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی در گفت‌وگو با رادیو فردا تأکید کرده بود که این شبکه همکاری در ایران ندارد که بخواهد بازداشت شود.

بازداشت این افراد موضوع پرسش خبرگزاری ایسنا از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمد حسینی بود، که وی در پاسخ افراد بازداشت شده را تعدادی مستندساز خواند و و افزود که «اقدامی که در این ارتباط انجام شده از سوی دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور صورت گرفته است.»

آقای حسینی که در حاشیه جلسه هیئت دولت در بعد از ظهر یکشنبه، گفت: در مورد دستگیری‌ها با وزیر اطلاعات صحبت کردم و قرار شد که جزئیات بیشتری را در این ارتباط در اختیار ما قرار دهند تا ببینیم چه نوع همکاری وجود داشته و چه اقداماتی انجام شده است.

وزیر ارشاد جمهوری اسلامی بار دیگر بی‌‌بی‌‌سی فارسی را به «نقش‌آفرینی در دوران انتخابات و آشوب‌های پس از آن» متهم کرد و هشدار داد که «افرادی که در داخل کشور رسماً کار می‌کنند و حضور دارند باید در این جهت مراقبت بیشتری داشته باشند.»

وی همچنین افزود که «بنا نیست که شبکه‌ای که علیه جمهوری اسلامی ایران کار می‌کند و در جهت خلاف مصالح کشور ماست، ‌ تقویت کنیم و دوستان باید در این جهت مراقبت بیشتری داشته باشند.»

آقای حسینی بار دیگر یادآور شد که «در این ارتباط، قرار شده وزارت اطلاعات جزئیات را در اختیار ما قرار دهد چرا که ما نیز اطلاع دقیقی از موضوع نداریم و این وزارتخانه توضیح خواهد داد که نوع همکاری‌ها چه و چگونه بوده است.»

پیگیری‌های مرکز سینمای مستند

در این میان خبرگزاری ایلنا از قول رئیس مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ضمن تأیید بازداشت تعدادی از مستندسازان ایرانی، اعلام کرد که براساس پیگیری‌های این مرکز، «بازداشت‌ها ربطی به مسایل سینمایی و پخش آثار آن‌ها از شبکه‌های خارجی ندارد.»

ایلنا نوشت که نشست خبری روز دوشنبه شفیع آقامحمدیان درحالی برگزار شده که بیشتر سؤال‌ها درباره وضعیت مستندسازان بازداشتی بوده است.

آقای آقامحمدیان در این باره گفته است که از روز یکشنبه که ما و معاونت سینمایی در جریان این مسئله قرار گرفتیم، موضوع را پیگیری کردیم و هرچند پاسخ دقیقی به ما داده نشد، اما آنچه که گفته شد این است که بازداشت مستندسازان به دلیل پخش فیلم‌های آن‌ها از شبکه‌های خارجی یا فیلم‌هایی که آن‌ها با همکاری مرکز ساختند و از شبکه‌های داخلی پخش شده است، نبوده بلکه دلایل دیگری داشته است.

وی تأکید کرد: ما از این موضوع ناراحت هستیم و بازداشت این مستندسازان را همچنان پیگیری می‌کنیم.

پیشتر صادق صبا، رئیس تلوسزیون فارسی بی‌بی‌سی نیز به رادیو فردا گفته بود که «بی‌بی‌سی فارسی به هيچ کسی سفارش نمی‌دهد که برايش در ايران فيلم بسازند. فيلم‌های مستندی که ما از برنامه «آپارات» پخش می‌کنيم، متعلق به فيلمسازانی است که قبلاً اين فيلم‌ها را ساخته‌اند. بعضی از اين فيلم‌ها سال‌ها پيش ساخته شده است ولی هيچ فرصتی برای پخش تلويزيونی اين فيلم‌ها در ايران فراهم نمی‌شد.»

وی اضافه کرده بود که «ما اين فيلم‌ها را برای يکبار پخش و يکبار تکرار البته، از فيلمسازانی که مايل باشند می‌خريم و آن را پخش می‌کنيم. بنابر اين کسی برای ما فيلم نمی‌سازد، ما به کسی نمی‌گوييم برود و برای ما فيلم بسازد. اينها فيلم‌هايی هستند که پيش از اين ساخته شده‌اند، ممکن است سازنده آن اين فيلم‌ها را در جاهای مختلفی نشان داده باشد، يا برای دريافت جايزه به جشنواره‌های مختلف فرستاده باشد.»

آقای صبا افزوده بود که ما چنین فیلم‌هایی را برای يکبار پخش می‌کنيم اما اين فيلم‌ها برای ما نيست. اگر بخواهند کسی را بازداشت کنند فقط برای اينکه فيلمش از بی‌بی‌سی نشان داده شده است، اين بحث ديگری است. ولی آنها کارمند بی‌بی‌سی نيستند.»

بازداشت این مستندسازان در حالی است که به گفته برخی منابع در ایران از زمان برگزاری جشن فیلم مستند سینمای ایران در نیمه نخست شهریور ماه، فشارها بر مستندسازان ایران افزایش یافته و بسیاری با احضار به مراکز امنیتی تحت فشار قرار گرفته‌اند.