بی‌بی‌سی: سلطانیه: ایران اشتباه تاریخی مدیرکل آژانس را با همکاری سایر کشورها بدون جواب نخواهد گذاشت

نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با انتقاد از مدیرکل این نهاد وابسته به سازمان ملل، در مورد عواقب گزارش اخیر او هشدار داده است.

روز چهارشنبه، ۱۸ آبان (۹ نوامبر)، رسانه های خبری ایران اظهارات علی اصغر سلطانیه، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بین المللی انرژی اتمی را در واکنش نسبت به انتشار گزارش جدید یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس درباره برنامه های اتمی ایران منتشر کردند که اقای آمانو را به اقدام برخلاف اساسنامه این نهاد بین المللی متهم کرده و گفته است: “آمانو عواقب اشتباه تاریخی خود را خواهد دید.”

قرار است گزارش جدید آقای آمانو در مورد ایران روز چهارشنبه رسما منتشر شود اما روز گذشته، محتوای این گزارش به رسانه های خبری درز کرد و در سطحی گسترده در جهان منتشر شد.

به گزارش رادیو دولتی ایران، آقای سلطانیه گفته که گزارش آژانس بین المللی “غیر واقعی است و با انگیزه سیاسی تهیه شده” و افزوده است که این گزارش “غیر متوازن و غیرکارشناسی است که فقط انگیزه سیاسی در آن مشهود است.”

مقامات ایرانی در خلال روزهای اخیر، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی را هدف انتقادهای شدید قرار داده و او را فاقد اراده مستقل معرفی کرده بودند و از جمله روز گذشته، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران، آقای آمانو را شخصیتی بدون اراده دانست و گفت: “متأسفانه فردی را در رأس آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار داده‌ اند که نه تنها اختیاری از خود ندارد، بلکه قوانین آژانس را زیر پا می گذارد و فقط حرف‌های آمریکا را تکرار می کند.”

آقای سلطانیه نیز گفته است که گزارش اخیر آقای آمانو با فشار سیاسی آمریکا تدوین شده و افزوده که “بدیهی است که این گزارش از روند معمولی خود فراتر رفته است.”

نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی مدیرکل این نهاد را متهم کرده که در تهیه گزارش خود، “بر روی اقدامات و تحقیقات حرفه ای در خصوص فعالیت های مرتبط با برنامه هسته ای، چشم بسته” و افزوده است: “ما در بخش ضمیمه این گزارش به مطالبی در خصوص موشک ها و سایر مواد منفجره بر می خوریم که این موارد در ساختار آژانس بین المللی انرژی اتمی جایگاهی ندارد.”

یوکیا آمانو در گزارش خود به تحقیقات ایران در زمینه هایی مانند انفجارهای نیرومند، که معمولا در ساخت چاشنی بمب اتمی کاربرد دارد، و مطالعاتی بر روی احتمال حمل کلاهک هسته ای توسط موشک های ساخت این کشور به عنوان شواهدی در مورد گرایش برنامه های اتمی ایران به سوی مصارف نظامی اشاره کرده، اما آقای سلطانیه رسیدگی به این موارد را خارج از وظایف آژانس دانسته است.

نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با ابراز تاسف از برخورد مدیرکل آژانس با برنامه های اتمی جمهوری اسلامی، اتهام گرایش برنامه های اتمی این کشور به سوی مصارف نظامی و تلاش برای تولید مواد قابل استفاده در ساخت تسلیحات اتمی را رد کرده و گفته است: “آیا آژانس بعد از چهار هزار بار بازرسی الزامی از تاسیسات اتمی ایران، ذره ای این مواد را که به سمت مقاصد نظامی تغییر مسیر یافته باشد، کشف کرده است؟”

وی اتهامات آقای آمانو را تلویحا ملهم از گزارش چند سال پیش ایالات متحده به آژانس در مورد تحقیقات ایران در زمینه تسلیحات هسته ای خوانده و با رد “مطالعات ادعایی” گفته است که جمهوری اسلامی “در ۱۱۷ صفحه به طور مستند بر رد این ادعاها تاکید کرده است.”
بازرسان آژانس در ایران

نماینده ایران در آژانس گفته است بازرسان این نهاد نشانه ای از مواد اتمی نظامی در ایران نیافته اند

نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی افزوده است: “نفس انتشار ادعاها علیه یک کشور، آنهم در گزارش عمومی آژانس، بر خلاف اصل حفاظت از اطلاعات کشورهاست.”

به گفته آقای سلطانیه، مشخص شده است که مدیرکل آژانس قبل از انتشار گزارش خود در روز چهارشنبه، “مدارک مربوط به مدارک ادعایی” را در اختیار پنج کشور دارای سلاح هسته ای عضو دایم شورای امنیت قرار داده بود در حالیکه چنین اقدامی “تخلف از روح اساسنامه آژانس محسوب می شود.”

این مقام ایرانی بخش هایی از گزارش یوکیا آمانو را خطرناک دانسته و با اشاره به ذکر نام برخی از کارشناسان ایرانی به عنوان افراد مرتبط با تحقیقات بر روی جنبه های نظامی برنامه های اتمی جمهوری اسلامی در این گزارش، گفته است: “گزارش جدید آژانس باعث خواهد شد تا برخی افراد و دستگاه ها، هدف تروریست ها قرار گیرند.”

در گذشته، مقامات جمهوری اسلامی حمله به بعضی از کسانی را که مشمول تحریم های بین المللی بوده اند عامل انتخاب آنان برای عملیات تروریستی دانسته بودند.

نماینده ایران در آژانس در عین حال بر تمایل دولت به همکاری با این نهاد بین المللی تاکید کرده و یادآور شده است که فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، هفته گذشته با ارسال نامه ای به مدیرکل آژانس، از معاون او دعوت کرد “برای رفع هرگونه ابهام” در مورد برنامه های اتمی ایران، به تهران سفر کند اما مدیرکل آژانس “این اقدام ارزشمند را نادیده گرفت.”
امید به چین، روسیه و غیرمتعهدها

آقای سلطانیه گفت که مدیرکل آژانس “با مسموم کردن فضای همکاری، زمینه تقابل بین اعضا و دبیرخانه آژانس را فراهم آورده است و مسئولیت کامل عواقب چنین اشتباه تاریخی تنها متوجه اوست.”

وی گفت که جمهوری اسلامی بدون ایکه در مورد حقوق خود مصالحه ای کند، به تعهداتی که در چارچوب پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای – ان پی تی – دارد قطعا عمل می کند اما هشدار داد که “این اشتباه تاریخی مدیرکل را با همکاری و همفکری دیگر کشورها بدون جواب نخواهد گذاشت.”
شورای حکام آژانس

ایران به واکنش روسیه، چین و کشورهای غیرمتعهد عضو شورای حکام چشم دوخته است

وی گفت که “جمهوری اسلامی اجازه نخواهد داد از آژانس استفاده ابزاری شود و این نهاد بین المللی به عنوان زیر مجموعه شورای امنیت در آید و بی تردید کشورهای عدم تعهد، روسیه و چین، این برخورد ناشایست مدیرکل را بدون جواب نخواهند گذاشت.”

اگرچه گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی هنوز رسما منتشر نشده، اما انتشار محتوای آن واکنش هایی را در سطح بین المللی در پی داشته است.

از جمله، به گزارش خبرگزاری دولتی چین، هونگ لی، سخنگوی وزارت خارجه این کشور در گفتگو با خبرنگاران در روز چهارشنبه، گفت که مقامات چینی گزارش مدیرکل آژانس را در دست مطالعه دارند و از ایران خواست تا از خود “انعطاف پذیری” و “صداقت” نشان دهد.

آقای وان افزود که دولت چین خواستار حل و فصل بحران ناشی از برنامه های اتمی ایران از راه های مسالمت آمیز و بدون توسل به قوه قهریه است.

همزمان، رادیو دولتی ایران به نقل از بیانیه وزارت خارجه روسیه گفته است که آن کشور از اینکه گزارش جدید آقای آمانو به “عاملی برای تشدید تنش درباره برنامه هسته ای ایران تبدیل شده، سخت متاسف است” و افزوده که دولت روسیه معتقد است که این گزارش می تواند به تلاش برای مذاکرات گروه ۱+۵ و ایران آسیب بزند.

رادیو دولتی ایران به نقل از این بیانیه افزوده است که روسیه از درز کردن محتوای این گزارش هم ابراز ناخرسندی کرده و در مورد بهره برداری از این گزارش برای برخورد خشونت آمیز با مساله برنامه اتمی ایران هشدار داده است.

روز گذشته، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در پاسخ به سئوالی در مورد اظهارات رئیس جمهوری اسرائیل که حمله نظامی به تاسیسات اتمی ایران را مردود ندانسته بود گفت که روسیه با چنین اقدامی مخالف است و عواقب عملیات نظامی علیه رژیم های سابق عراق و افغانستان را یادآور شد.

به گفته برخی ناظران، موضع سختگیرانه تری که برخی کشورهای غربی و اسرائیل نسبت به برنامه های اتمی ایران اتخاذ کرده اند، همراه با انتشار گزارش اخیر مدیرکل آزانس بین المللی، ممکن است روسیه و چین را قانع کند که برای جلوگیری از وقوع یک درگیری نظامی در منطقه، با صدور قطعنامه جدیدی در شورای امنیت برای تشدید تحریم های اقتصادی و تجاری بین المللی علیه جمهوری اسلامی موافقت کنند.
شورای امنیت سازمان ملل هنگام تصویب تحریم ایران

نگرانی روسیه از اقدام نظامی علیه ایران ممکن است باعث موافقت با تشدید تحریمهای شورای امنیت شود

در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی تلاش دارند با انتشار اخباری از مخالفت روسیه و چین با گزارش مدیرکل آژانس، مانع از بروز نگرانی داخلی در مورد عواقب طرح اتهامات این نهاد بین المللی علیه ایران شوند.

در ایالات متحده، ویکتوریا نولند، سخنگوی وزارت خارجه، در گفتگو با خبرنگاران، گفت که دولت آمریکا و کشورهای دیگر عضو آژانس این گزارش را روز سه شنبه دریافت کرده اند و افزود که ایالات متحده، پس از مطالعه این سند نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد.

خانم نولند در پاسخ به سئوالی در این مورد که محمود احمدی نژاد مدیرکل آژانس را بازیچه دست آمریکا دانسته است، گفت که ایالات متحده چنین اظهاراتی را رد می کند و افزود: “آژانس بین المللی انرژی اتمی یکی از معتبرترین نهادهای سازمان ملل متحد است و گزارش مدیرکل آژانس براساس یافته های بازرسان این نهاد و اطلاعات ارسالی ده، پانزده کشور عضو تهیه شده است.”

همزمان، خبرگزاری فارس گزارش کرده است که پس از انتشار محتوای گزارش مدیرکل آژانس در روز سه شنبه، نماینده جمهوری اسلامی در این نهاد در نشست ویژه کشورهای غیرمتعهد فهرستی از سئوالاتی را که درباره ماهیت برنامه های اتمی ایران مطرح است همراه با پاسخ های دولت خود به آنها بین آنان توزیع کرد.

قرار است گزارش آقای آمانو در نشست شورای حکام آژانس بین المللی در روز چهارشنبه بررسی شود.

شورای حکام چند سال پیش، با صدور قطعنامه هایی از ایران خواست تا بخشی از برنامه های اتمی خود متوقف کند و اطلاعات کامل درباره این برنامه ها را در اختیار شورای قرار دهد و پس از رد این قطعنامه ها از سوی ایران، پرونده هسته ای این کشور را به شورای امنیت ارجاع کرد.