12.04.2012

هزینه ها و حاشیه های یک فیلم سیاسی در ایران: گفتگوی مسیح علی نژاد با مریلا زارعی، نوید میهن دوست و سه بازیگر قلاده های طلا

داریوش اسد زاده: ۷۰ سال بازیگر بوده ام و در این سال ها همه جور نقشی بازی کرده ام. بازیگی که بازی می کند ممکن است خیلی از نقش های خودش را دوست نداشته باشد اما اجبارا بازی می کند از نظر مالی.
خُسن آقا: خوب آدم آدمکش هم گاهی اوقات برای مسائل مالی آدم می‌کشد پس او هم شغل‌اش آدم کشی است و درست مثل شما باید او را هم به حال خودش رها کرد که آدم بکشد!؟
soundcloud.com:

ترور سید محمد خاتمی و توطئه چینی دستگاه های جاسوسی غربی برای براندازی حکومت جمهوری اسلامی سناریوی فیلمی است به نام قلاده های طلا که سر و صدای زیادی تو ایران به پا کرده است.

انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری ایران برای بخشی از شهروندان زندان و سرکوب و کشته شدن در کهریزک و خیابون رو به دنبال داشت اما برای دو کارگردان طرفدار حکومت همین سوژه ی انتخابات تبدیل به دو فیلم پر فروش شد.

نوروز نود، به واقع عید مسعود ده نمکی بود که روی پرده های سینمای ایران فیلم اخراجی های اوبه نمایش گذاشته شد. و نوروز امسال ، نوبت ابوالقاسم طالبی شد تا قلاده های طلای خودش را به صحنه بیارود.

این کارگردان می گوید با استفاده از منابع تحقیقاتی خود این فیلم را ساخته است برای جلوگیری از تحریف تاریخ. منتقدان ولی می گویند این نوع فیلم ها تبلیغاتی هست برای دفاع از حکومت.

فیلم سیاسی ساختن بی حاشیه و بی هزینه نیست

در تمام دنیا فیلم سیاسی ساختن بی حاشیه نیست. در ایران هم همینطور. تا آنجا که خیلی ها حتی قبل از آنکه فیلم را ببینند به بازیگران و هنرپیشه های محبوب خود اعتراض کردند که چرا در فیلم قلاده های طلا بازی کردند. شاید به این دلیل که هم تهیه کننده و هم کارگردان فیلم هر دو گفته بودند که این فیلم در مورد جریان «فتنه» در ایران ساخته شده.

خیلی ها گفتند شاید هنر پیشه ها و بازیگران به خاطر دریافت مبالغ چشمگیر در این فیلم بازی کردند. بهتر نیست سراغ خود سینماگران در داخل ایران برویم و از آنها بپرسیم؟

نوید میهن دوست، کارگردان تلویزیون و سینما در ایران، که برنامه ریز سریال تلویزیونی معروف «آشپز باشی» هم هست به من گفته:

«ایران کشور شایعات است در تمام دنیا معمولا کارگردانان و تهیه کنندگان هزینه هایی که برای ساختن فیلم های بزرگ مینوید شود را اطلاع رسانی می کنند خوب است که کارگردان قلاده های طلا هم در مورد پولی که از بیت المال صرف ساختن چنین فیلمی شده به مردم پاسخ بدهد».
در این فیلم که از بودجه دولتی ارتزاق می کنند، مردم از بیت المال حق دارند، پس این حق را هم دارند که بدانند چقدر در مورد این فیلم هزینه شده و بقیه چیزهای این فیلم هم شفاف شود. آقای خزایی(تهیه کننده) یک کارنامه ای دارند. امیدوارم که خود آقایان هر کدام از عوامل خیلی شفاف در مورد سوابق و سمت های خود در گذشته اطلاع رسانی کنند هیچ اشکالی ندارد. ظاهرا آقای خزایی از پرسنل نیروی انتظامی بودند حالا نمی دانم از کدام ارگان بودند ایشان دبیر جشنواره فجر در سال ۸۹ و همینطور جشنواره کیش هم بودند. اما در مورد بودجه ی این فیلم حدس زده می شود که بنیاد فارابی هزینه کرده باشد اما تا آنجایی که من اطلاع دارم نه در تیتراژ فیلم ذکری از این بنیاد و سرمایه گذاران دیگر فیلم آمده است و نه در جاهای دیگر اما اگر من اشتباه می کنم امیدوارم دوستان در این مورد مرا اصلاح کنند.

حاتمی کیا و کمال تبریزی دو کارگردان ایرانی در زمینه اعتراضات سیاسی پس از انتخابات فیلم هایی ساختند که به هیچ کدام تا کنون اجازه اکران نداند. جعفر پناهی کارگردان معروف ایرانی هم در حین ساختن فیلمی در همین زمینه زندانی شد و محکومتی بیست ساله گرفت و حتی اجازه خروج از ایران را هم ندارد. ابوالقاسم طالبی از همه ی این موانع و مشکلات عبور کرده.

سراغ خود کارگردان رفتم تا بپرسم این فیلم چرا ساخته شده و اصلا برای چه کسانی ساخته شده؟ و چه شد که او موفق شد اما دیگران چنین اجازه نیافتند؟

من سوالم از شما این است که این فیلم به درخواست رهبری جمهوری اسلامی بوده آنگونه که خود شما گفتید که این لبیک به رهبری بوده؟

طالبی: من کجا گفتم…

حالا شما قبول دارید که سینمای ایران یک سینمای مستقل نیست و فقط به آقای طالبی اجازه داده می شود که در مورد جنبش سبز یک فیلم بسازد و آن را دسیسه ی خارجی بداند؟

طالبی: والله آقای کمال تبریزی و آقای حاتمی کیا هم قبل از من فیلم ساختند در همین مورد.

شما جواب سوال مرا ندادید من گفتم آقای جعفر پناهی به خاطر ساختن فیلم در همین زمینه دستگیر شدند…

طالبی: شما به من می گویید فقط به شما اجازه می دهند من هم می گویم آقای حاتمی کیا و کمال تبریزی قبل از من در مورد وقایع ۸۸ فیلم ساختند.

سناریوی فیلم در واقع این است که رییس جمهور سابق را می خواستند ترور کنند و اتاق فرمان این اتفاقات آمریکا و انگلیس هستند سوالم از شما در واقع این هست که آیا این فیلم برگرفته از واقعیت است یا نه؟ هر پاسخی بدهید ارزشمند است؟

طالبی: ببینید مسئله این است که فاصله شما با اتفاقات 88 از طریق فیس‌بوک و اخباری بوده که می‌شنیدید. در ایران که حضور نداشتید.

آقای طالبی من با خانواده بیش از 50 حالا 52 و 53 نفر از کشته‌شدگان مصاحبه کردم…

طالبی: این آمار صحیحی نیست. این‌هایی که شما می‌گویید همه‌اش مال چیزهایی است که شما با تلفن از بعضی‌ها پرسیدید که اطلاعات کامل و واثقی نیست، اطلاعات کامل و واثق را باید تشریف بیاورید اینجا، راه بیفتید تو خانه‌ها، بروید با آدم‌ها حرف بزنید، بعد بلند شوید بروید ببینید اون قبری که نشان می‌دهند واقعا هست یا نه واقعیت نداره خودتان بروید بهشت زهرا و من همه ی این کارها را کرد.

آیا این فیلم را شما برای خوشایند رهبر جمهوری اسلامی ساختید یا برای افکار عمومی و یا برای تاریخ؟

طالبی: برای من افکار عمومی، مردم و رهبری اینجا جدا نیستند، همه یکی هستند. در روز 22 بهمن، رهبری، مردم و ما یکی هستیم. روز 9 دی ما همه یکی هستیم، انتخابات‌ها همه ما یکی هستیم، اینجا دوگانگی نداریم، آن دوگانگی که در ذهن شما هست، نیست. حضرت امام (ره) می‌گفت بروید جبهه، ما نمی‌گفتیم امام گفته ما برویم ولی بعدا بچه‌های خودش نروند، مردم با امام فرق نمی‌کنند، این فرق را شما می‌گذارید. بله من برای اینکه تحریف تاریخ نشود فردا یک مشت حرف های اضافه نشود، تحقیق کامل و جامعه کردم آنچه که در فیلم هست…

و اما نوید میهن دوست می گوید:

ما از آن اطلاعات محروم هستیم و نمی دانیم واقعا مستندات شان چیست ولی اتفاقا اگر مستنداتی وجود دارد و این فیلم ادعا می کند که همه ی عوامل ام آی سیکس این کارها را کردند، خب اگر این مستندات وجود دارد خیلی راحت می شود اعلام کرد. یعنی در روزنامه ها و مطبوعات اعلام کنند که سرویس های غرب چه کارهایی می کنند با مستند اعلام کند یا اینکه آنها از خودشان دفاع می کنند یا اینکه سیه رو شود هر آنکه در او غش باشد.

آقای طالبی که گفته میان مردم و رهبری جمهوری اسلامی هیچ گونه دوگانگی وجود ندارد و در همین زمینه بارها از واژه ی «حضرت آقا » در طول مصاحبه استفاده کرد که این نشان است از یک گرایش فکری . اما بازیگران در مورد این فیلم پر سر و صدا چه نظری دارند؟

کیانوش گرامی، از جمله بازیگران فیلم در گفتگو با من:

من اصلا سناریو را نخوانده بودم، هیچ کسی نخوانده بوده. من حتی فیلم را ندیدم باورتان می شود.

خب شما در این فیلم بازی کردید نقش شما چه بوده؟

کیانوش گرامی: بوده دیگه، من بازیگرم و بازی می کنم با کسی هم کاری ندارم آدم سیاسی هم در کل نیستم. آقای طالبی هم آدم محترمی است . آقای طالبی آدم محترمی هست ولی سناریو را نخوانده بودم سناریو را به هیچ کس نداده بودند.

می توانم بپرسم دستمزد شما به عنوان بازیگر چقدر بوده؟

کیانوش گرامی : دستمزد آنچنانی نگرفتم. دستمزد خیلی آنچنانی نگرفتم. چهار پنج ماه سر فیلم بودم. دستمزدی که چشمگیر بوده و من به خاطر دستمزد بازی کرده باشد نبوده، من اصلا آدمی نیستم که به خاطر دستمزد بازی بکنم. من سینما را دوست دارم. شاید اگر سناریو را می خواندم بازی نمی کردم.

آیا بعد از بازی در این فیلم به شما اعتراضی شده چون از نوع صحبت کردن شما به نظر می رسد ناراحت هستید خودتان؟

کیانوش گرامی : احساس می کنم همچین روابط خوبی سینما با ما ندارد…. من اصلا آدم سیاسی نیستم. چون اصلا از این بازی ها خوشم نمی آید. اشتباهم این بوده بدون اینکه سناریو را بخوانم… نه من، اکثر بازیگران فیلم سناریو را نداشتند. تا آخر فلیم سناریو رارا برگ برگ به ما داده بودند. من هم همزمان داشتم پنج تا فیلم بازی می کردم، اصلا حواسم نبود. من دارم زندگی خودم را می کنم و نه با این جناح کار دارم نه با آن جناح….

اما همه ی بازیگران هم ناراضی نیستند. علی رام نورایی به نقش خود در این فیلم افتخار می کنه و از منتقدان شکوه دارد:

علی رام نورایی: بله من نقش مامور ام آی سیکس را در پروژه قلاده های طلا بازی کردم بعد از سال ها یک نقش پر و پیمانی به من پیشنهاد شده بود با کمال میل پذیرفتم و خیلی هم نقش خودم را دوست داشتم. نقشم را. یک گله دارم در مورد عزیزانی که حالا شاید «عزیزان» کلمه درستی برای این افراد نباشد که در فضای مجازی با عکس و اسم فیک و غیر واقعی علیه این فیلم جوسازی می کنند. پیشنهاد می کنم اول فیلم را ببینند و بعد قضاوت کنند.

داریوش اسد زاده بازیگر با سابقه ی سینمای ایران خیلی صریح می گوید هنرپیشگی یک شغل هست و بازیگر الزاما همیشه نقش هایی که بازی می کنه رو نباید دوست داشته باشد.

داریوش اسد زاده: یک بازیگر کاری به سیاست ندارد. به یک بازیگر می گویند مجسمه ی استالینی بساز می سازد، به یک هنرمند مجسمه ساز می گویند مجسمه ی یک فرد معمم را بساز ، او می سازد. این کارش مجسمه سازی است. اگر بعضی ها به فیلم نقد می کنند حق دارند نقد کنند ولی کسانی که در این فیلم بازی کردند، بازیگر هستند اینها هیچ ارتباطی به سیاست یا غیر سیاست ندارند. من هر نقشی را که به من بدهند بازی می کنم. کارم بازیگری است. ۷۰ سال بازیگر بوده ام و در این سال ها همه جور نقشی بازی کرده ام. بازیگی که بازی می کند ممکن است خیلی از نقش های خودش را دوست نداشته باشد اما اجبارا بازی می کند از نظر مالی.

مریلا زارعی هنرپیشه معروف ایرانی است که پس از خواندن سناریوی فیلم قلاده های طلا خودش از بازی در فیلم انصراف داده اما سراغ او رفتم: ناراضی و دلگیر بود که چرا مردم فقط به هنرپیشه و بازیگران این فیلم نقد کرده اند

مریلا زارعی: من در جریان هستم آقای طالبی مدت ها قبل از اینکه اسناد و مدارکی در اختیارشان قرار داده بشود در مورد این فیلم تحقیق کرده است من نمی دانم الان چه اتفاقی برای این فیلم افتاده است اما آنچه می دانم این است که ایشان در مورد فیلم تحقیق کرده است، حالا یک کس دیگری هم هست که می گوید من هم اسناد و مدارکی دارم به من هم اجازه بدهید بر اساس تفکرات و مدارکم یک فیلم دیگری بسازم . یک جایی شاید وارد مباحث ملی و امنیتی می شویم که این در همه جای دنیا وجود دارد ولی آن عدم رعایت عدالتی که وجود دارد شاید کمی آزار دهنده است، فقط مشکل همین است. یعنی همانطور که مملکتی یک قوانینی دارد که یک صدای مخالفی در یک جهت و جریانی اتفاق بیافتند اجازه بدهند یک صدای دیگری هم به جریان بیافتند و اگر مردم تعیین کننده هستند، اینجا مردم هستند که باید تشخیص دهند کدام اثر درست تر است. از روی مخاطب آن فیلم شما حتی به عنوان یک مسول و سیاستمدار می توانید پتانسیل روحی و روانی مردم خودتان را درک کنید یا من با یک اعتقاد خاص می گویم وقتی یک تفکر انقدر مخاطب دارد یعنی الان این تفکر در این شرایط غالب است. من هم برآیندی از مسائل سیاسی حاکم بر کشورم پیدا می کنم و یعنی می فهمم الان من جز اکثریت هستم یا اقلیت. من می گویم همدیگر را به صلیب نکشیم به دار نیاوزیم، همدیگر را توبیخ نکنیم. آن عزیز هنرمندی هم که می گوید من سناریو را نخواندم این هم قشنگ نیست، چون با این کار بازیگری و حرفه خود را زیر سوال می برد و بعد فیلم را. اعتقادم این است اگر این هجمه ها نباشد بازیگر هم نمی گوید من سناریو را نخوانده ام. یا اگر نخوانده انشالله دفعه ی بعد بخواند و از کارگردانش ضمانت بگیرد که مبادا چنین مشکلی در آینده پیش بیاید. نمی شود که هم پول و دستمزدی را بگیرم هم کاری را انجام دهم تا قبل از اکران به آن افتخار کنم و بعد از اکران از زیر بار آن شانه خالی کنم. این یک جور عدم مسولیت پذیری هست که فقط در جامعه ایرانی وجود دارد و در هیچ جای دنیا نیست….

حوادث پس از انتخابات سال ۸۸ هنوز برای بخش هایی از مردم ایران داغ هست. زندانیان سیاسی هنوز در زندان هستند، خانواده های کشته شدگان هنوز دنبال قاتلان فرزندان خود می گردند. در چنین شرایطی فیلم قلاده های طلا که خود کارگردان آن را مستند تاریخی می خواند مورد ناراحتی و دلگیری بخش هایی از شهروندان ایرانی می شود. آنها می پرسند چرا تاریخ یک سویه بر پرده های سینمای ایران می رود؟

به نوید میهن دوست کارگردان سینما و تلویزیون ایرانی گوش کنید:

نوید میهن دوست: من فقط امیدوارم فضای شفافی به وجود بیاید. فضایی که تمامی عوامل و دست اندرکاران سینما بتوانند همانگونه که آقای طالبی آزادانه توانستند روایت خودشان را از این ماجرا بسازند، فلیم بسازند. من شنیده ام آقای کمال تبریزی و حاتمی کیا هم فیلم هایی در همین زمینه ساخته اند ولی به آن فیلم ها اجازه ی اکران داده نشد. یا الان دو فیلم بعد از آنکه تمام مراحل پروانه و مجوز نمایش را طی کرده اند از پرده های سینما پایین کشیده شده اند، حالا من آن فیلم ها را ندیده ام و ارزش گذاری هم نمی کنم. حرفم این است که همانطور که آقای طالبی و آقای ده نمکی می توانند آزادانه حرف شان را روی پرده های سینما مطرح کنند شرط انصاف حکم می کند یعنی حتی از دموکراسی و آزادی بیان هم نمی گویم بلکه دین و مذهب ما هم می گوید که منصفانه باید اجازه داد افراد دیگری که روایت دیگری دارند و نسبت به این روایت ها هم انتقاد دارند آزادانه حرف شان را بزنند. تنها در چنین شرایطی است که ما می توانیم بگویم بسیار خوب آقای طالبی و دیگران هم دارند در سینما کار خودشان را می کنند و نظرهای خودشان را مطرح می کنند…..

پیام برای این مطلب مسدود شده.

Free Blog Themes and Blog Templates