بی‌بی‌سی:
ايران پيش از اين در ابتدای دهه نود در رديف موشک اندازهای خانواده فجر موشک اندازی را به کار گرفت که از آن با عنوان فجر ۳ ياد شده است
نيروی زمينی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی از روز يکشنبه۲۱ ژانويه (اول بهمن) عملياتی را در بيابانهای نزديک شهرگرمسار آغاز کرده که از آن به عنوان رزمايش نظامی ياد شده است.
هدف تمرينهای روز نخست اين رزمايش، شناسايی، اشغال وتثبيت موقعيت در اراضی داخلی ايران و عليه مهاجمان فرضی خارجی اعلام شد و طی روزهای دوم و سوم اين تمرينها، آن گونه که يکی از مسئولان سپاه به راديو دولتی ايران گفته، قرار بوده قابليتهای موشکهای زلزال و فجر مورد آزمايش قرار گيرد.

با توجه به قدمت سيستم و کاربرد مؤثر سيستم مشابهی که حزب الله لبنان طی درگيريهای سه ماه قبل با اسرائيل مورد استفاده قرار داد، به نظر می رسد که “تهديد” به استفاده وسيعتر از موشکهای يادشده بخصوص در مناطق مرزی ايران و عليه مهاجمان احتمالی بيشتر مدنظر طراحان رزمايش اخير ايران قرار داشته تا صرفاً “آزمايش قابليت” آنها.

بخصوص که در شرايط اضطراری کنونی فرصت مناسبی برای رفع نواقص يا افزايش کارآمدی ابزارهای نظامی پيشتر توليد شده نيست.

موشک انداز موسوم به فجر- ۵ از جمله سلاحهای آزمايش شده جمهوری اسلامی و از خانواده موشکهای موسوم به فجر است که توسط واحد موسوم به” صنايع هوا- فضائی” در داخل ايران توليد می شود.

از اوائل سال گذشته با قرار داده شدن موشکهای فجر روی شاسی کاميونهای مرسدس بنز و نصب صفحه ثابت روی آن، سيستم پيوسته و يکپارچه موشک اندازی توليد شده است.

تغييرات تازه قابليت عملياتی بيشتری برای سيستم هيدروليکی موشک انداز ايجاد کرده و ميزان ثبات آن را هنگام شليک افزايش داده است.

با استفاده از مکانيسم هيدروليکی اين موشک انداز، چهار جک مخصوص صفحه پرتاب را به سطح زمين نزديک می کند و از اين راه به ميزان ثبوت آن هنگام شليک می افزايد.

موشک زلزال ۲ از اوائل دهه نود بر اساس موشکهای روسی اف ار او گ – 7 در ايران توليد می شود و گفته می شود حزب الله لبنان نيز مشابه اين سيستم موشکی را در اختيار دارد

موشکهای فجر- ۵ از نوع زمين به زمين با برد کوتاهند و در هر واحد محرکه، چهار لوله پرتاب قرار داده شده است.

اين سيستم مشابه موشک انداز موسوم به کاتيوشای روسی است که قبل از جنگ جهانی دوم ابداع شد و در بازارهای فروش اسلحه توفيق زيادی به دست آورد.

اين سيستم در حقيقت تلفيقی از سيستم پرتاب موشکی و کاربرد توپخانه ای است و موشکهای فجر – 5 فاقد سيستم هدايت شونده اند.

مشابه شاسیهای بنز به کار گرفته شده در موشک انداز فجر ۵ ايران، قبلاً در چين توليد و در سيستم مشابه چينی موسوم به “نوريکو” مورد استفاده قرار گرفته است و کره شمالی هم مشابه اين سيستم را در اختيار دارد.

اگر چه انگيزه اوليه در توليد اين موشکها به کارگيری آنها عليه هدفهای زمينی بوده ولی گفته می شود که در صورت نصب جهت ياب راداری روی آنها، از موشکهای فجر – 5 می توان عليه کشتيها و هدفهای دريايی نيز بهره گرفت.

موشکهای فجر ۵ مورد استفاده قرار گرفته در عمليات اخيرقادرند هدفهايی را تا مسافت ۷۵ کيلومتر مورد اصابت قرار دهند که در هر حال عرض کم خليج فارس، بخصوص در آبهای هرمز می تواند توجيهی برای کاربرد عملياتی آنها در دريا محسوب شود.

در عين حال انتخاب منطقه کويری و استفاده نيروی زمينی سپاه از اين موشکها در عمليت اخير تا حدود زيادی حاکی از قصد نمايش کاربرد آنها در عمليات زمينی است تا هدفهای دريايی، نکته ای که روزنامه کيهان نيز در مورد ضرورت جدی گرفتن خطر هجوم نظامی آمريکا عليه ايران، به عنوان بخشی از ظرفيتهای تلافی جويانه عليه آمريکا در مرزهای شرقی و غربی به آن اشاره کرده است.

ايران پيش از اين در ابتدای دهه نود در رديف موشک اندازهای خانواده فجر موشک اندازی را به کار گرفت که از آن با عنوان فجر ۳ ياد شده است.

فجر ۳ با طول ۵.۲ متر و کاليبر ۲۴۰ ميليمتر بردی در حدود ۴۵ کيلومتر دارد و خرج نظامی يا کلاهک انفجاری آن نيز ۴۵ کيلوگرم است.

دست زدن به رزمايشهای عجولانه و نمايش کاربرد سلاحهايی که در غرب و از طريق وسائل ارتباط جمعی براحتی می توانند در رديف سلاحهای استراتژيک با قابليت کشتارجمعی معرفی شوند، به نوعی آب ريختن به هاون مهاجمان فرضی است

سال گذشته ايران مجدداً موشک ديگری را مورد آزمايش قرار داد که از آن نيز به نام فجر ۳ ياد شد، حال آنکه موشک اخير از نوع بالستيک و از خانواده موشکهای نوع شهاب است.

ايران به کار گرفتن سوخت جامد برای افزايش سرعت در به کارگيری موشکها را نيز تجربه کرده و اين موشکها قادر به حمل کلاهکهايی تا وزن نهصد کيلوگرمند.

موشک بالستيک فجر ۳ از جمله پيشرفته ترين موشکهای جمهوری اسلامی و قادر به پرتاب کلاهکی با سه بخش پرتابی مستقل است.

گفته می شود اين موشک قابليت خنثی سازی سلاحهای ضد موشک (از نوع سام) را نيز داراست و ايران از اين موشک تاکنون در عمليات واقعی نظامی استفاده نکرده است؛ اين موشک آخرين بار در رزمايش موسوم به پيامبر اعظم مورد آزمايش قرار گرفت.

فجر – 3

موشکهای فجر ۵ کاملاً بدون ارتباط با موشک بالستيک فجر ۳ و در واقع نوع پيشرفته موشک اندازهای فجر۲ و۳ هستند.

موشکهای فجر ۵ دارای کاليبر ۳۳۳ ميليمتری و مشابه سيستمی اند که کره شمالی نيز توليد می کند.

موشک ديگری که در مانور جاری نيروی زمينی سپاه پاسداران مورد استفاده قرار گرفته موسوم به زلزال ۲ ( زمين لرزه) است که از نوع زمين به زمين و به نوعی جايگزين عملکرد توپخانه سنگين است.

اين موشک با قطر ۶۱۰ ميليمتر قادر به حمل کلاهک انفجاری به وزن ششصد کيلو گرم با برد تا ۲۱۰ کيلومتر است که با در نظر گرفتن برد مؤثر اين موشک و وزن قابل ملاحظه کلاهک انفجاری آن، از سلاح ياد شده می توان با هدف تحميل تلفات سنگين به مهاجمان فرضی از غرب يا نيروهای خارجی متمرکز در مرزهای غربی ايران استفاده کرد.

حرکات نظامی امريکا می تواند دولت ايران را که به دليل افزايش فشار داخلی ناشی از گرانی و تشديد مضيقه های اقتصادی مورد انتقاد قرار گرفته، به عکس العملهای افراطی و عصبی وادار کند

موشک زلزال ۲ از اوائل دهه نود بر اساس موشکهای روسی اف ار او گ – 7 در ايران توليد می شود و گفته می شود حزب الله لبنان نيز مشابه اين سيستم موشکی را در اختيار دارد.

برگزاری رزمايشها همواره فرصتی است برای تمرين قابليتهای پدافند و افزايش آمادگی نيروهای مسلح، ليکن هدفهای سياسی تبليغاتی نيز از عوامل مهم در تدارک و اجرای اين رزمايشها به شمار می رود.

رزمايش اخير در ايران نيز که پس از رزمايشهای پيامبر ۱، ضربت ذوالفقار و پيامبر ۲ چهارمين تمرين نظامی محسوب می شود از قواعد شامل بر انگيزه واهداف رزمايشهای پيشين مستثنی نيست.

تمرينهای اخير به نوعی شبيه تمرينهای موسوم به پيامبر۲ است که بدون آمادگی کافی تدارکاتی و برنامی ريزی طولانی قبلی انجام شد و بيشتر دارای جهات سياسی روانی بود تا تعقيب هدفهای نظامی.

رزمايش قبلی ايران به تلافی رزمايش دريايی امريکا و متحدانش در آبهای خليج فارس انجام گرفت و رزمايش جاری نيز پس از اعزام ناو هواپيمابر اشتينيس امريکا به منطقه خليج فارس صورت می گيرد.

رابرت گيتس وزير دفاع امريکا در توضيح دليل اعزام ناو هواپيمای ياد شده که قرار است در اواخر ماه آينده مسيحی به منطقه وارد شود گفته که قصد آمريکا نشان دادن آمادگی و جديت خود در دفاع در مقابل تحريکاتی است که امنيت عراق و منطقه را مورد تهديد قرار داده اند.

اگر چه برگزاری رزمايش، بخصوص از جانب کشورهايی که رزمايشها را عليه خود ببينند، اقدامی تحريک آميز معرفی می شود، ولی نظارت دقيق بر نوع، قدرت، دقت و همچنين نحوه عمل سلاحهای به کار گرفته شده در جريان رزمايش از سويی و مطالعه نوع عمليات تمرينی از سوی ديگر اين فرصت را فراهم می سازد که نقشه های احتمالی نظامی، هدفهای واقعی و توانايی عملی کشور برگزار کننده رزمايش مورد مطالعه قرار گيرد.

برگزاری رزمايشهای برنامه ريزی شده که معمولاً نيازمند چند ماه آمادگی تدرکاتی اند، علاوه بر تعقيب اهداف نظامی، در راستای تحقق اهداف سياسی خاصی صورت می گيرد که اعمال فشار بر دشمن فرضی يا تحريک آن از جمله اين اهداف است.

در شرايط فعلی و در فاصله يک ماه به انقضای مهلتی که شورای امنيت برای محدود ساختن فعاليت اتمی به ايران داده، امکان اقدام وسيع نظامی خارجی عليه ايران فوق العاده اندک است.

هرچند، برخی ناظران همچون محسن رضائی فرمانده پيشين سپاه پاسداران خطر حمله به ايران را نزديک و جدی قلمداد کرده عده ای همچون و وين وايت آمريکائی مأمور ارشد سابق سازمان اطلاعاتی آمريکا (سيا) با استناد مدارکی که مدعی رويت آنها شده خطر حمله را واقعی خوانده است.

حرکات نظامی سياسی خارجی می تواند به واکنشهايی از جانب ايران بينجامد که مدنظر اين دسته از ناظران است.

از جمله حرکات نظامی امريکا می تواند دولت ايران را که به دليل افزايش فشار داخلی ناشی از گرانی و تشديد مضيقه های اقتصادی مورد انتقاد قرار گرفته، به عکس العملهای افراطی و عصبی وادار کند.

در اين مقطع، افزايش فشارهای خارجی از راه تحرکات نظامی و جنگ تبليغاتی همزمان با آن، می تواند تأثير تخريبی فزاينده ای داشته باشد و درچنين شرايطی، دست زدن به رزمايشهای عجولانه و نمايش کاربرد سلاحهايی که در غرب و از طريق وسائل ارتباط جمعی براحتی می توانند در رديف سلاحهای استراتژيک با قابليت کشتارجمعی معرفی شوند، به نوعی آب ريختن به هاون مهاجمان فرضی است که در صورت اتخاذ تصميم به هجوم بتوانند حد اقل نزد افکار عمومی در داخل کشورهای خود، کشور مورد هجوم قرار گرفته را مهاجم بالقوه و هجوم خود را پيشگيرانه معرفی کنند.