بازتاب: منابع سپرده گذاری شده در این بانک ها در مجموع چیزی در حدود 18 هزار میلیارد تومان برآورد می شود..برخی از این بانک ها در جذب سپرده ها چندان به ضوابط بانک مرکزی توجهی ندارند، مثلا در حالی که سود سپرده های یک ساله در سیستم بانکی 18 درصد است، بانک قوامین 25 درصد، آن هم به صورت روزشمار به سپرده ها سود پرداخت می کند

یکی از مشکلات و آسیب های اقتصادهای رانتی، اثرگذار بودن سازمانها و ارگانهایی در اقتصاد است که ماموریت ذاتی آنها نسبتی با فعالیتهای اقتصادی ندارد. از این رو در این اقتصادها با پدیده هایی مواجه می شویم که در اقتصادهای سالم و غیررانتی نمونه مشابهی ندارند.

یکی از این پدیده ها در اقتصاد کشور ما، فعالیت چشمگیر نهادهای نظامی در بازار سرمایه و صنعت بانکداری کشور است؛ به گونه ای که به دلیل وابسته بودن برخی موسسات به آنها، موجب اثرگذاری قوی و گاه به هم ریختگی معادلات بازار می شوند.

به گزارش سرویس اقتصادی «بازتاب»، در حال حاضر هر 4 رکن اصلی نظامی کشور هر یک به طور جداگانه دارای بانک مستقل هستند. در حال حاضر بانک حکمت ایرانیان متعلق به ارتش، بانک انصار متعلق به سپاه، بانک قوامین به ناجا و موسسه مهر وابسته به بسیج مشغول به فعالیت گسترده اقتصادی هستند.

این بانک ها و شرکت های وابسته به آنها، سهم بزرگی از اقتصاد کشور را در اختیار دارند و هر یک دارای چندین شرکت سرمایه گذاری با نام های مختلف همچون قدر، اطلس ایرانیان، مهر اقتصاد و …. می باشند که در حوزه های مختلف مشغول به فعالیت هستند.

اگرچه حل برخی مشکلات مالی پرسنل نیروهای مسلح و ناجا نکته مثبت و توجیه اولیه ورود به این عرصه بوده، اما در واقع این بانکها با تکیه بر منابع مالی هنگفت و با تامین مالی نامحدود شرکت های خود، زمینه فعالیت آنها را در شاخه های مختلف از ساخت و سازهای بزرگ تا واردات و هتل داری و خرید سهام شرکت های بزرگ و همچنین فعالیت در صنعت نفت و گاز و انرژِی فراهم می سازند. و رقابت ناجوانمردانه ای با بخش خصوصی و غیر وابسته اقتصاد کشور را رقم میرنند. که این موضوع بر خلاف اصل 44 و سیاستهای اقتصادی کشور به شمار میرود.

منابع سپرده گذاری شده در این بانک ها در مجموع چیزی در حدود 18 هزار میلیارد تومان برآورد می شود که سهم قابل توجهی از سپرده گذاری های سیستم بانکی را شامل می شود. مواردی رخ می دهد که گاه برخی از این بانک ها در جذب سپرده ها چندان به ضوابط بانک مرکزی توجهی ندارند، به گونه ای که مثلا بانک قوامین به راحتی تا 7 درصد بیشتر از سقف تعیین شده توسط بانک مرکزی به سپرده ها سود می دهد و در حالی که سود سپرده های یک ساله در سیستم بانکی 18 درصد است، بانک قوامین 25 درصد، آن هم به صورت روزشمار به سپرده ها سود پرداخت می کند.

نکته جالب در این میان پرداخت 2 درصد سود بیشتر به اعضای فعال بسیج است که توسط برخی از این بانک ها پرداخت می شود؛ امری که توسط روسای برخی شعبه ها گفته می شود و احتمالا مبتنی بر بخشنامه ها و دستورالعمل های داخلی این بانک هاست.

اگرچه تقدیر از فعالیتهای داوطلبانه و خداپسندانه اعضای بسیج قابل قبول است، اما این شیوه نه تنها موجب بی نظمی می شود، بلکه به نوعی می تواند زمینه تحقیر بسیجیان باشد که فعالیتهایشان با دو درصد سود بیشتر جبران می شود.

این همه در حالی است که کشور در سایه سوء مدیریت ها و تشدید تحریمها ناگزیر در فضای اقتصاد مقاومتی قرار گرفته است و در این میان این بانکهایی که متعلق به نهادهای نظامی هستند، قاعدتا می بایست در این زمینه پیشرو بوده و در عمل اعتقاد خود را به این راهبرد اقتصادی نظام نشان دهند.