فتنه آینده چیست و چه تفاوتهایی با حوادث سال 1388 دارد؟
هاشمی نامه: در فتنه 92 ، تمرکز اصلی بر روی 40 میلیون نفر از اکثریت خاموش سال 88 است.. با وجود اغراق هایی که توسط معترضین صورت می گیرد، حوادث سال 1388 صرفا حدود ده میلیون نفر از مردم را درگیر خود کرده بود که بخش عمده آنها نیز در شهرهای کلان متمرکز بوده اند، در مقابل نیز طیفی حدود 5 میلیون نفر از نیروهای وفادار به نظام حضور خیابانی داشتند
سرویس سیاسی بازتاب:در حالی که بخش عمده تمرکز و انرژی نهادهای امنیتی و تحلیلگران راهبردی دستگاه های حساس نظام صرف پیش بینی و تحلیل حوادث سال آینده تحت عنوان “فتنه جدید” می گردد، به نظر می رسد زمینه های این فتنه توسط دستگاه ها و مسئولین رسمی کشور در حال تحقق است.
درباره استفاده از واژه فتنه درباره حوادث سال 1388، اختلافات زیادی بین تحللیگران وجود دارد، تحلیل رسمی واژه فتنه را به اعتراض کاندیداهای ریاست جمهوری و حمایت خیابانی هوادارانش نسبت می دهد و سران فتنه را میرحسین موسوی و مهدی کروبی و بعضا سید محمد خاتمی می داند، برخی از افراد همچون علی مطهری با قرار دادن نام احمدی نژاد در کنار موسوی، وی را نیز در فتنه مقصر و حتی آغازگر آن می دانند و برخی از بزرگان نیز کاندیداهای معترض را در این فتنه جزو سران ارزیابی نمی کنند و احمدی نژاد و برخی دیگر از حامیان متنفذش را سران فتنه می دانند؛
گروهی دیگر نیز اساسا استفاده از واژه ای که بار مبهم و ایدئولوژیکی دارد را برای یک پدیده گسترده اجتماعی مناسب نمی دانند، اما با فرض آنکه با توجه به اصرار سیستم رسمی بر استفاده از واژه فتنه، بخواهیم این واژه را برای این گونه چالشهای وسیع و پیچیده اجتماعی بکار ببریم، باید بگوییم فتنه ای بسیار بزرگتر از فتنه سال 1388 در حال متولد شدن است.
پیش از این در تحلیلی تشریح شده بود که حاکمیت ایالات متحده در حوادث سال 1388، به هیچ وجه تمایلی به سقوط سریع نظام جمهوری اسلامی و گسترش غیر قابل کنترل اعتراضات و پیروزی سریع معترضان نداشت، دلایل آن نیز بسیار روشن است و البته به معنای علاقه واشنگتن به تهران نیست؛ تجربه انقلاب اسلامی در سال 1357 به غرب نشان داده بود فروپاشی ناگهانی حکومت در ایران بدون تعیین و طراحی آلترناتیو و برنامه ریزی برای بعد، می تواند به عواقب زیانباری نظیر ایجاد بهشتی برای تروریست های سلفی و چه بسا شیعی و هرج و مرج گسترده در منطقه منجر شود.
از سوی دیگر موسوی و کروبی نیز به عنوان سران معترضین، خود سابقه مقابله با آمریکا و رفتارهای رادیکال در برابر غرب را در دهه هشتاد میلادی داشته اند و تقویت این دو چهره نیز با منافع راهبردی ایالات متحده تناقض دارد، بنابراین غرب در حوادث 1388 از یک سو به اعتراضات در قالب یک جریان فرسایشی برای تضعیف پایگاه مردمی و مشروعیت جمهوری اسلامی می نگریست و از سوی دیگر عملا نظام را در کنترل اعتراضات از طریق در اختیار قرار دادن ابزارهای پیشرفته و عدم حمایت عملی از معترضان یاری کرد، که تفاوت این شیوه با روش استفاده شده غرب در سوریه و عملکرد سازمانهای اطلاعاتی و سرویسهای جاسوسی، تفاوت تاکتیکی روش به کار گرفته شده در ایران با سوریه را نشان می دهد.
اما تمامی شواهد و قرائن نشان می دهد چالش یا فتنه آینده از این جنس و در این ابعاد نخواهد بود.
واقعیت آن است که با وجود اغراق هایی که توسط معترضین صورت می گیرد، حوادث سال 1388 صرفا حدود ده میلیون نفر از مردم را درگیر خود کرده بود که بخش عمده آنها نیز در شهرهای کلان متمرکز بوده اند، در مقابل نیز طیفی حدود 5 میلیون نفر از نیروهای وفادار به نظام حضور خیابانی داشتند که البته توزیع این طیف در کشور، گسترده تر از معترضین بود،رسانه اثرگذار معترضین شبکه های فارسی زبان سیاسی بویژه بی بی سی فارسی و رسانه مرکزی وفاداران، صداوسیما و روزنامه هایی نظیر کیهان بود.
نظام توانست با استفاده از ابزارهای امنیتی و تبلیغاتی و بالابردن هزینه اعتراض و فعالیت سیاسی و رسانه ای برای معترضان این حوادث را کنترل کند، بنابراین به طور خلاصه باید گفت فتنه سال 1388 ، ماهیتی سیاسی داشت که جامعه معترضان را که بخشی از آنها حاضر به پرداخت هزینه و حضور عملی در صحنه اعتراضات بودند و با بالا رفتن هزینه اعتراضات، این بخش کمتر و کمتر شدند تا در نهایت اعتراضات عملی به صورت کامل کنترل شد.
البته این نگاه بر قشر درگیر در انتخابات در هر دو سو متمرکز است و سایر شهروندانی که ممکن است حتی در انتخابات هم شرکت کرده و به کاندیداهای دوطرف بنابر سلایق فرهنگی و سیاسی و یا جایگاه مالی خود رای داده باشند، اما حاضر به هیچ گونه هزینه کردن نباشند را شامل نمی گردد.
اما به نظر می رسد فتنه سال 1392 فضایی متفاوت خواهد داشت. ماهیت این فتنه برخلاف سال 1388 که سیاسی است، اقتصادی خواهد بود و برخلاف حوادث سال 1388 که غرب بویژه آمریکا قصد دخالت جدی در آن را نداشتند، در این فتنه کارگردان و طراح اصلی ایالات متحده است.
اگر در حوادث سال 1388 مجموعا 15 میلیون نفر از مردم در گیر بودند، در فتنه 92 ، تمرکز اصلی بر روی 40 میلیون نفر از اکثریت خاموشی است که در سال 1388 به دلیل آن که حاضر به هزینه کردن از منافع خود نبودند، به نفع هیچ یک از طرفین وارد مناقشه نشدند. اما اکنون با طراحی و برنامه ریزی انجام شده، منافع حیاتی آنان هدف قرار گرفته است.
فتنه آینده ماهیت اقتصادی دارد و بر ایجاد فشار به اکثریت خاموش و بی تفاوت ایرانیان تمرکز خواهد کرد، بر این اساس زمانی که با سقوط ارزش پول ملی، ثروت خانوارهای ایرانی که محصول یک عمر تلاش آنها در جهت تامین منافع مالی بوده است، نصف و حتی کمتر می گردد و از قدرت خرید آنها نیز با تورم افسارگسیخته که بخشی از آن در آمارهای رسمی انعکاس می یابد، به شکل روزافزونی کاسته می شود، زمینه نارضایتی های اجتماعی افزایش می یابد.
از این رو بایست ریشه های فتنه آینده را نه در اتاق های فکر سیاسیون و کتاب ها و حتی رایانه ها جستجو کرد، بلکه آن را باید در سفره هایی جستجو کرد که به سرعت در حال کوچک شدن هستند و دامنه تحمل و ظرفیت عصبی شهروندانی که به دلیل شرایط اقتصادی به شدت تحت فشارند.
فتنه آینده با مدیریت ایالات متحده از تیر ماه گذشته که تحریم نفت اجرا شده، وارد فاز اصلی خود گردیده است و نتایج عملی آن را نیز مردم در بازار در حال لمس کردن هستند که البته این روند از شب عید سرعتی مضاعف خواهد یافت.
در فتنه آینده، سرویسهای اطلاعاتی و نهادهای بین المللی همانند حوادث سال 1388، بی عمل نخواهند بود و بعید نیست دخالتهایی نظیر سوریه را شاهد باشیم. از این رو نظام باید خود را برای شرایطی دشوارتر از سال 1388 آماده کند.
اما تعجب اینجاست که کسانی قرار است با این فتنه مقابله کنند که خود از عوامل کلیدی آن هستند، فتنه 1392 فتنه ای اقتصادی است و موثرترین شیوه مقابله با آن، استفاده از ابزارهای اقتصادی است. اما مدیران اقتصادی کشور در دو سال اخیرعمدتا با سیاستهای انبساطی و تورم زا، بر باد دادن ذخائر ارز و طلای کشور، ایجاد التهاب و بی ثباتی در بازار ، تشویق خروج سرمایه و ده ها اقدام دیگر خود که ناشی از قصور و یا تقصیر است، در حال دمیدن برآتش فتنه هستند.
به نظر می رسد محافل راهبردی نظام باید به جای سناریونویسی های سیاسی، در این اندک زمان باقی مانده به شعله ور شدن آتش فتنه درصدد علاج و مقابله موثر با آثار آن باشند؛ شاید چندماه دیگر خیلی دیر شود.
پیام برای این مطلب مسدود شده.