بازتاب: استان هاي يزد، کرمان ، بوشهر، سيستان و بلوچستان و خراسان جنوبي نيز در 10روز اخير خاموشي هاي متناوبي را تجربه کرده اند.
باز هم گرما و باز هم صداي پاي خاموشي هاي برق در کشور. انگار شهروندان هر سال بايد در زمستان به خاطر کمبود و قطعي گاز گرفتار شوند و در تابستان به خاطر قطعي برق از گرما عرق بريزند.

به گزارش خبرنگار ما با گرم شدن شديد هوا در چند هفته اخير داستان هر ساله در حال تکرار شدن است: کمبود توليد، فرسودگي شبکه انتقال ، مصرف بالا و ابر و باد و مه و خورشيد و فلک دست به دست هم داده اند تا باز هم بخش عمده اي از شهروندان ايراني از قطعي مدام و متناوب برق در رنج باشند و هم خود از گرما عرق بريزند و هم نگران وسايل برقي منزلشان باشند.
براساس گزارش هاي دريافتي خاموشي هاي برق بخش عمده اي از جنوب کشور را در بر گرفته است.
براساس گزارش هاي بخش ديسپاچينگ شرکت توانير، استان هاي هرمزگان و خوزستان در 10روز اخير در خاموشي ها مقام نخست را داشته اند.

همچنين استان هاي يزد، کرمان ، بوشهر، سيستان و بلوچستان و خراسان جنوبي نيز در 10روز اخير خاموشي هاي متناوبي را تجربه کرده اند. علت وجود خاموشي بيشتر در استان هاي جنوبي ، فرسودگي شبکه انتقال برق و گرماي بيش از حد و شرجي بودن هوا اعلام شده است چرا که گرما هم استفاده برق به خاطر استفاده گسترده از وسايل سرمايشي را افزايش مي دهد و هم به خطوط انتقال آسيب مي رساند.

اما داستان به همين جا ختم نمي شود. چرا که ساير استان هاي کشور حتي استان هايي که هواي نسبتا خنکي در تابستان دارند مانند اردبيل و آذربايجان شرقي و غربي نيز از خاموشي ها در امان نبوده اند. اينجاست که شايد مساله با کمبود سرمايه گذاري و نقص مديريت در توليد کافي برق در کشور ارتباط پيدا کند.

عدم تغيير ساعت رسمي

با اين حال بخشي از کارشناسان انرژي ، عدم تغيير ساعت رسمي کشور را در افزايش مصرف برق کشور و رشد خاموشي ها موثر مي دانند.
به گفته آنان قبلا با جلو کشيدن ساعت ، تعداد ساعاتي که شهروندان در روشنايي به سر مي بردند، زيادتر و مصرف برق کمتر بود، اما اکنون ساعاتي که روشنايي روز آغاز مي شود بيشتر شهروندان در خواب به سر مي برند، اما در اوج رفت و آمد و فعاليت و مثلا در ساعات 18تا 20، روشنايي روز کاهش مي يابد و هوا تاريک مي شود، اما فعاليت روزانه و بويژه فعاليت واحدهاي صنفي که در اين ساعات برق زيادي مصرف مي کنند، افزايش مي يابد.

به گفته اين کارشناسان مي شد با تغيير ساعت رسمي بخشي از افزايش مصرف برق کشور را کاهش داد و به بهبود وضعيت فعلي کمک کرد.

چالش توليد و مصرف

اما بيشتر کارشناسان انرژي ، کمبود توليد برق در کشور و در مقابل افزايش مصرف به صورت مصرف واقعي و پرت برق را علت خاموشي هاي متناوب در تابستان مي دانند.
به اعتقاد آنان به خاطر ارزان بودن قيمت برق در کشور، افکار عمومي اهتمام جدي به صرفه جويي ندارد و در مقابل کمبود سرمايه گذاري در توليد برق باعث بر هم خوردن تراز توليد و مصرف و بروز خاموشي شده است.

محمدعلي وحدتي ، مديرعامل شرکت توانير در اين باره به خبرنگار ما مي گويد: ما در سه ماهه اول امسال حدود 49ميليارد و 250ميليون کيلو وات ساعت برق در نيروگاه هاي کشور توليد کرده ايم که نسبت به سه ماهه اول سال 85حدود 6.2درصد افزايش داشته است.
وي افزود: در اين مدت صادرات و واردات برق کشور تقريبا مساوي و معادل 546ميليون کيلووات ساعت بوده است و اين آمار نشان مي دهد که ما برق کشور را به جاي مصرف داخل به خارج صادر نکرده ايم تا کمبودي از اين لحاظ پديد آيد.

وي با اعلام اين مساله که حداکثر قابليت توليد همزمان نيروگاه هاي کشور در 3ماهه اول امسال به 33هزار و 448مگاوات رسيده و 7.1درصد رشد نشان مي دهد، اظهار کرد: اين مساله نشان از وضعيت مناسب تر نيروگاه ها در تامين برق دارد، اما مصرف برق به دليل عدم صرفه جويي آنقدر بالاست که تلاشها جواب نمي دهد.
وي تصريح کرد: کارکنان صنعت برق تلاش خود را مي کنند، اما در شبکه هاي توزيع برق متناسب با شرايط محدوديت هايي وجود دارد که گهگاه موجب خاموشي هايي در پاره اي از نقاط کشور بويژه مناطق جنوبي به دليل موقعيت آب و هوايي اين مناطق مي شود.

مديرعامل توانير گفت: شما در تحليل علل خاموشي ها به مساله مصرف بالا توجه داشته باشيد. ما سال گذشته 5000مگاوات نيروگاه جديد وارد مدار کرده ايم ، اما باز جوابگو نيست. چرا؟ چون قيمت ارزان است و هزينه برق به حساب نمي آيد. ما به طور متوسط براي توليد هر کيلو وات ساعت برق توليدي 642ريال هزينه واقعي مي پردازيم ، اما قيمت فروش متوسط ما به مردم 150ريال است.
وي افزود: ما به طور متوسط در جهان سالانه شاهد رشد 3درصدي مصرف برق هستيم ، اما اين رشد در کشور ما تا 8درصد است.

وي خاطرنشان کرد: برق نيز مانند ساير انرژي هاي ديگر توليدي گران است. فراموش نکنيم حدود 7درصد برق توليدي کشور برق آبي است و بقيه با سوزاندن سوختهاي فسيلي توليد مي شود.
اظهارات مديرعامل توانير را آمار عملکرد برق در سال 85نيز تاييد مي کند؛ چرا که تا اول سال 86قدرت نامي نيروگاه هاي کشور 2.1درصد رشد داشته است. اما علت اين مساله که چرا ضريب بهره برداري از نيروگاه ها در همين مدت 6.4درصد کاهش يافته است ، مشخص نيست.

مشکلي به نام خطوط انتقال

با وجود توضيحات مديرعامل توانير نمي توان از کنار عاملي به نام فرسوده بودن خطوط انتقال برق در کشور به آساني گذشت.
فرسوده بودن اين خطوط که متوسط عمر آن به بيش از 30سال مي رسد، همراه کمبود سرمايه گذاري در بهسازي ، نوسازي و ايجاد خطوط جديد مساله اي است که عمده خاموشي هاي کشور از آن ناشي مي شود، چراکه بيشتر خطوط انتقال از مقاومت کافي در برابر گرما و رطوبت و ساير عوامل طبيعي برخوردار نيستند.

طبق آمار موجود طول خطوط انتقال برق در دست اقدام کشور 9923کيلومتر مدار و ظرفيت پستهاي انتقال در دست اقدام 34716مگاولت آمپر است.
همچنين خطوط مهمي چون خط انتقال 400کيلوولت اصفهان به يزد و يزد به کرمان در دست احداث است ، اما با اين حال کمبود سرمايه گذاري و همچنين صرف وقت و اهتمام مديريتي کافي به اين مساله ، موضوعي است که در راس انتقادها قرار مي گيرد.

حسين کسمايي ، کارشناس اقتصاد انرژي در اين باره به خبرنگار ما مي گويد: واقعيت آن است که کشور مشکل حادي از نظر توليد برق ندارد، بلکه مشکل از توزيع برق و شبکه فرسوده آن است که نياز به نوسازي و بهسازي دارد.
وي افزود: اهم برنامه هاي صنعت برق در سالهاي اخير معطوف به افزايش توليد برق بوده و به اصلاح شبکه توزيع که اتفاقا سرمايه گذاري زيادي هم مي طلبد، توجه کافي نشده است.

وي تصريح کرد: اصلاح شبکه توزيع برق کشور سالانه به طور متوسط 8000ميليارد ريال سرمايه گذاري لازم دارد که قطعا چنين اعتباراتي در بودجه برق کشور ديده نشده است.
وي افزود: لذا تا اين شبکه به نحو اساسي اصلاح نشود، نمي توان اميد به رفع خاموشي ها حتي در سالهاي آينده داشت و اين مشکل همچنان آزاردهنده خواهد بود.

تابستان دشوار

وزير نيرو نيز معتقد است تابستان 86از نظر تامين برق کشور و کاهش خاموشي ها سخت ، اما برنامه ريزي شده است.
سيدپرويز فتاح به سايت خبري معاونت برق و انرژي وزارت نيرو گفت: پيش بيني مي کنيم اوج مصرف برق در تابستان به 36هزار و 500مگاوات برسد که اگر بتوانيم با برنامه ريزي هاي به عمل آمده 6هزار و 500مگاوات از اين ميزان را بدون مشکل تامين کنيم ، کارنامه درخشاني در صنعت برق به ثبت مي رسد.

با اين حال مشخص نيست با وضعيت فعلي شبکه توزيع و رشد مصرفي که تحت تاثيرات منفي عدم تغيير ساعت رسمي کشور بيش از سالهاي گذشته افزايش يافته است ، تابستان سخت 86چگونه براي بخش برق و وزارت نيرو به اتمام برسد. فقط خدا کند مردم از اين معضل ، زياد سختي نبينند….