دیپلمات‌ها و رسانه‌های غربی ادعا کردند: کاهش شدید فعالیت در نطنز

آفتاب: در حالی که پیشتر برخی منابع غربی اعلام کرده بودند ایران و شورای امنیت سازمان ملل در تلاش برای حل بحران اتمی نوعی «تایم‌اوت» غیر رسمی و غیرعلنی را به اجرا گذاشته‌اند، برخی خبرگزاری‌های غربی از جمله رویترز روز شنبه از «کاهش شدید» سرعت نصب سانتریفیوژها در تاسیسات اتمی نطنز خبر دادند.

این خبر در حالی منتشر شده است که پیشتر، محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در ماه گذشته اعلام کرده بود تهران از سرعت نصب سانتریفیوژهای خود کاسته است و عملیات غنی‌سازی در نطنز را نیز با سرعت کم‌تری دنبال می‌کند. این ادعا البته از سوی برخی منابع داخلی رد شد. با این حال ناظران بین‌المللی با توجه به موافقت شورای امنیت برای به تاخیر انداختن تصویب سومین قطعنامه تحریم ایران و همچنین با توجه به برخی گزارش‌های تایید نشده درباره کاهش سرعت غنی‌سازی در ایران گمانه‌زنی کردند که تهران و غرب نرمش‌هایی را در قبال یکدیگر البته به صورت غیرعلنی به نمایش گذاشته‌اند.

آن‌چه که به عنوان طرح «تایم‌اوت» شناخته می‌شود مبتنی بر این پیشنهاد است که ایران و شورای امنیت هر دو همزمان، غنی‌سازی و تصویب تحریم‌های بیشتر را در یک مقطع مشخص تعلیق کنند تا زمینه گفتگو و مفاهمه فراهم آید. این طرح به عنوان طرح «تعلیق در برابر تعلیق» هم شناخته شده است.

در این میانه، خبرگزاری رویترز روز شنبه به نقل از دیپلمات‌های غربی ادعا کرد «به رغم آن که برنامه‌ اتمی ایران در نیمه اول سال 2007 با سرعت بسیار بالایی پیش رفته، اكنون سرعت آن پایین آمده است». یك دیپلمات اتحادیه اروپایی که نام آن اعلام نشده، به خبرگزاری رویترز گفته است ایران ظاهرا از روی برنامه سرعت راه‌اندازی سانتریفیوژهای خود را کاهش داده است. وی درباره این سئوال که این امر«آیا نتیجه یك مساله فنی است یا یك علامت سیاسی» اظهارنظری نکرده است.

بر مبنای این گزارش، دیپلمات‌های آشنا با بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در تاسیسات غنی‌سازی نطنز گزارش داده‌اند که دو ماه قبل ایران دورنمایی از راه‌اندازی 3000 سانتریفیوژ تا پایان ماه ژوئیه داشت كه این مساله می‌توانست گامی در سطح صنعتی سوخت انرژی هسته‌ای باشد. اما ظاهرا ایران هنوز به آن آستانه نرسیده است و كسی خارج از ساختار تصمیم‌گیری آن نمی‌تواند دلیل آن را بیان كند.

این گزارش در ادامه ادعا کرده است با آن که «ایران با سرعت زیادی حدود 2000 سانتریفیوژ را در بهار نصب كرد و اعلام كرد كه وارد مرحله صنعتی شده است» اما به گفته‌ ناظران همچنان نتوانسته است یك مشكل كوچك را در غنی‌سازی آزمایشی خود حل كند.

رویترز در بخش دیگری از گزارش خود اعلام کرده است که ایران اکنون 10 «آبشار در حال فعالیت» دارد و 2 آبشار دیگر نیز در مرحله آزمایش می‌باشند.

البته یك دیپلمات دیگر اروپایی نیز که نام آن اعلام نشده، به خبرگزاری رویترز گفته است «كاهش سرعت فعالیت‌های غنی‌سازی كه اولین بار توسط محمد البرادعی، مدیركل آژانس در 9 ژوئیه اعلام شد همچنان ادامه دارد، اما اثری از مشكلات فنی دیده نمی‌شود». به گفته این دیپلمات، ایران در بهار گذشته با افزایش سرعت خود در نصب و راه‌اندازی سانتریفیوژها تلاش کرد تا واشنگتن را با عمل انجام شده روبرو سازد. به ادعای وی، كاهش سرعت نصب سانتریفیوژها در مقطع حاضر نیز یک اقدام و تصمیم سیاسی است.

گفتنی است مقامات ایران هرگونه کاهش، تعلیق یا تاخیر در نصب و آزمایش سانتریفیوژها را در مصاحبه‌های رسانه‌ای خود تکذیب کرده و تاکید کرده‌اند که تهران بر اساس برنامه قبلی خود، به گسترش تاسیسات اتمی‌اش ادامه خواهد داد.