بی‌بی‌سی: ‘دولت تئوری و برنامه مشخص ندارد نمی توانم به عملکرد آن نمره خوبی بدهم’
احمد توکلی یکی از نمایندگان اقتصاددان مجلس ایران و از مدافعان سیاسی دولت محمود احمدی نژاد در گفتگویی با خبرگزاری مهر، دولت را به بی برنامگی متهم کرده و گفته است: “وقتی دولتی تئوری و برنامه روشنی در عرصه اقتصاد نداشته باشد، سیاستگذاری اقتصادی توسط آن مانند حرکت دادن یک کشتی بدون قطب نما است.”
آقای توکلی از چهره های صاحب نفوذ در بین اصولگرایان است که اکثریت مجلس را در اختیار دارند و همواره از برنامه های سیاسی دولت آقای احمدی نژاد حمایت کرده اند.

به گفته آقای توکلی، “دولت چند تصمیم اشتباه گرفته است از جمله هزینه کردن سریع درآمدهای نفتی و ابتلای اقتصاد ایران به بیماری هلندی و آثار ناهنجار آن در رشد شدید واردات و بیدار کردن غول تورم.”

این نماینده اصولگرا که ریاست مرکز پژوهش های مجلس را بر عهده دارد، می گوید از این که دولت تئوری و برنامه مشخص ندارد نمی تواند به عملکرد آن نمره خوبی بدهد.

این شدیدترین انتقادی است که از طرف یک اقتصاددان مدافع برنامه های سیاسی دولت آقای احمدی نژاد مطرح می شود.

گفتگو با جمشید عدالتیان، استاد دانشگاه

برنامه های اقتصادی آقای احمدی نژاد همواره با انتقادهای تندی از سوی کارشناسان و اقتصاددانان ایرانی همراه بوده است و این گروه چند بار نسبت به عواقب سیاست های دولت هشدار داده اند.

تاکنون دو باره گروهی از اقتصاددانان ایران نامه های سرگشاده ای در باره وضعیت اقتصادی و عملکرد دولت آقای احمدی نژاد نوشته اند و نسبت به آینده اقتصاد ایران ابراز نگرانی کرده اند.

دولت چند تصمیم اشتباه گرفته است از جمله هزینه کردن سریع درآمدهای نفتی و ابتلای اقتصاد ایران به بیماری هلندی و آثار ناهنجار آن در رشد شدید وارد و بیدار کردن غول تورم

احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس

آخرین نامه اقتصاددانان خرداد ماه امسال منتشر شد و آقای احمدی نژاد نیز برای شنیدن نظرات آنها، نشستی ترتیب داد تا اقتصاددانان نظرات خود را مطرح کنند. این جلسه برگزار شد اما خبری که از سوی دولت در باره مذاکرات جلسه منتشر شد طوری تنظیم شده بود که اعضای دولت عملکرد خود را توجیه کرده بودند.

فارغ از تلاش های دولت برای موجه جلوه دادن اقدامات اقتصادی خود، انتقاد اصلی اقتصادانان ایرانی این است که برنامه های اقتصادی دولت “شتابزده و غیر کارشناسی” است و با اصول شناخته شده علم اقتصاد در تضاد است؛ همان انتقاداتی که اکنون طیفی از حامیان سیاسی آقای احمدی نیز بر آن اذعان کرده اند.

سهم درآمدهای نفتی

دولت آقای احمدی نژاد به مدد چند برابر شدن درآمدهای نفتی، سهم درآمدهای نفتی را در بودجه افزایش داده و همین مسئله به رشد شدید نقدینگی در ایران منجر شده است.

آمارهای بانک مرکزی ایران نشان می دهد که نقدینگی در دولت آقای احمدی نژاد از حدود 60 هزار میلیارد تومان به مرز 140 هزار میلیارد تومان رسیده است.

تزریق درآمدهای نفتی به افزایش نقدینگی و تورم منجر شده و در فاصله شش ماه اول سال جاری نرخ تورم از حدود 12 درصد به مرز 16 درصد رسیده است.

آقای توکلی با تاسف می گوید: “در سال 1384 نمایندگان به اصرار دولت برای افزایش بودجه های عمرانی و هزینه کردن دلارهای نفتی رای دادند که نتیجه آن ابتلای مجدد اقتصاد ایران به بیماری هلندی، افزایش بی سابقه نقدینگی و تورم است.”

انتقاد اصلی اقتصادانان ایرانی این است که برنامه های اقتصادی دولت محمود احمدی نژاد”شتابزده و غیر کارشناسی” است و با اصول شناخته شده علم اقتصاد در تضاد است

درآمدهای نفتی ایران در دو سال گذشته بیشتر از 100 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود که درآمد نفتی سال جاری نیز به حدود 70 میلیارد دلار برسد. به این ترتیب درآمدهای نفتی سه سال به حدود 170 میلیارد دلار خواهد رسید.

این در حالی است که درآمد نفتی دوره هشت ساله ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی 138 میلیارد دلار و دوره هشت ساله محمد خاتمی 194 میلیارد دلار بوده است.

درآمدهای سرشار نفتی برای دولت آقای احمدی نژاد فرصت استثنایی فراهم آورده اما حامیان سیاسی وی نگرانند که وی با این حجم از درآمدهای نفتی نتواند از این فرصت به درستی استفاده کند.

گزارش ها نشان می دهد که چند برابر شدن درآمدهای نفتی نتوانسته کمکی به رونق اقتصادی بکند و رشد اقتصادی ایران همانند سال های پیش از دولت آقای احمدی نژاد است.

به نظر اقتصاددانان افزایش درآمدهای نفتی باعث رونق گرفتن واردات شده و تولید داخلی در حال از دست دادن مزیت های خود است. در سال گذشته ایران بیشتر از 41 میلیارد دلار واردات داشته و پیش بینی می شود امسال این رقم به بیشتر از 45 میلیارد دلار برسد.

تورم و بیکاری از معضلات اقتصاد ایران به شمار می رود و به عقیده کارشناسان، دولت با تزریق درآمدهای نفتی آتش تورم را شعله ور ساخته است و برنامه بنگاه های زود بازده برای افزایش اشتغال نیز موفقیت آمیز نبوده است.

از نظر این کارشناسان، دولت در سال گذشته 18 هزار میلیارد تومان و در سال جاری نیز 30 هزار میلیارد تومان از منابع بانک ها را در حالی به این کار اختصاص داده اما این اختصاص دادن این حجم عظیم منابع تاثیری محسوسی در کاهش بیکاری بر جای نگذاشته است.

به نظر می رسد آقای احمدی نژاد که با شعار عدالت بر سر کار آمده در شرایط دشواری قرار گرفته است. فشارهای بین المللی برای تعلیق غنی سازی و تحریم های در حال گسترش اقتصادی و فشار فزاینده تورم و نقدینگی و گرانی، اقتصاد ایران را مضیقه شدیدی قرار داده است به طوری که حتی حامیان سیاسی آقای احمدی نژاد نیز سعی دارند در زمینه اقتصادی فاصله خود را با دولت بیشتر کرده و خود را از آسیب های احتمالی ناکامی اقتصادی دولت محفوظ نگهدارند.