بازتاب: درباره P1 و P2 آژانس گفته می تواند به این نتیجه برسد که گزارشهای ارائه شده از سوی ایران درباره برنامه گذشته P1 و P2 با یافته های این سازمان همخوانی دارد. هر چند آژانس همچنان به تحقیقات خود درباره تائید و راستی آزمایی کامل اظهارات ایران ادامه خواهدداد و قصددارد در هفته های آینده فعالیت خود را بر مسئله آلودگی، تحقیقات مرتبط و فعالیتهای دیگر که می توانند کاربرد نظامی داشته باشند متمرکز کند.

آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش تازه ای از فعالیت هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد تسلیم کرد که این شورا قرار است بر اساس آن و همچنین نظر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره گام بعدی در قبال ایران تصمیم بگیرد.

به گزارش خبرنگار «تابناک»، با وجود برطرف شدن ابهام آژانس درباره سانتریفوژهای پی1 و پی2 ، آژانس این موضوع را مختومه نکرده و باز هم جای بهانه و بازجویی های دیگر را باز گذاشته است.
بنابر این گزارش، ایران پیشرفت قابل توجهی در روشن ساختن طبیعت و گستره برنامه اتمی خود برای آژانس کرده اما همچنان باید در دادن اطلاعات بیشتر در این زمینه به آژانس فعال باشد.

در گزارش آمده که ایران طبق برنامه و در چارچوب زمانی که از پیش تعیین شده بود به بازرسان آژانس امکانات کافی برای دسترسی به افراد دست اندرکار برنامه اتمی را داده و به پرسشها و ابهاماتی که در مورد این برنامه برای آژانس وجود داشت پاسخ گفته اما همچنان پرسشهای دیگری بدون پاسخ مانده است.

در گزارش در عین حال اشاره شده که همکاری ایران با آژانس بیشتر منفعلانه بوده تا فعالانه.
به گزارش بی بی سی آژانس در گزارش خود تصریح کرده که ابهاماتش در مورد دستگاههای سانتریفوژ اورانیوم از نوع پی 1 و پی 2 برطرف شده اما هنوز نمی تواند با صراحت مشخص کند که آیا ایران به صورت مخفیانه به دنبال غنی سازی اورانیوم به منظور استفاده در سلاح هسته ای هست یا نه، چراکه ایران تنها اجازه دسترسی به تأسیسات اعلام شده هسته ای خود را به بازرسان آژانس داده است.

پیش از آنکه گزارش آژانس تسلیم شورای امنیت شود، رئیس جمهور و دیگر مقامات ایران گفته بودند که این گزارش مثبت و به نفع ایران تنظیم شده و مسئولان آژانس نیز طی هفته های گذشته که این گزارش در حال تهیه بود از همکاری ایران سخن می گفتند.

اما آمریکا تأکید کرده که گزارش آژانس تنها در صورتی می تواند از صدور قطعنامه تازه ای برای تشدید تحریم ایران در شورای امنیت جلوگیری کند که ایران تا هنگام تسلیم این گزارش به شورای امنیت، به غنی سازی اورانیوم و کلیه فعالیتهای مرتبط با آن پایان دهد.

در آستانه تسلیم گزارش آژانس به شورای امنیت، وزیرخارجه چین به تهران سفر و در بازگشت اعلام کرد به اظهارات مقامات ایرانی مبنی بر اینکه این کشور به دنبال دستیابی به سلاح اتمی نیست اعتماد دارد.

روسیه و چین به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد مخالفت خود را با تصویب قطعنامه تازه ای برای تشدید تحریم ایران ابراز کرده اند و این موضعگیری باعث شده است آمریکا، بریتانیا و فرانسه به عنوان سه عضو دائم دیگر این شورا به دنبال اعمال تحریم بیشتر بر ایران خارج از چارچوب شورای امنیت و از طریق اتحادیه اروپا باشند.

اما تحریم ایران خارج از چارچوب شورای امنیت در میان دولتهای مهم اروپایی نیز مخالفانی دارد.

نکات منفی گزارش

با وجود آن که این گزارش، گزارشی مثبت تلقی می شود، نکات منفی چندی نیز در آن به چشم می خورد که می تواند زمینه ساز برخی بهانه جویی ها شود. از جمله این که ایران نامها و اسامی اماکن و فعالیت های کارگاههایی را که در تولید داخلی ترکیبات سانتریفیوژ درگیر بودند را ارائه داده که بسیاری از آنها متعلق به سازمان های صنعتی نظامی است.

درباره P1 و P2 هم آژانس گفته می تواند به این نتیجه برسد که گزارش های ارائه شده از سوی ایران درباره برنامه گذشته P1 و P2 با یافته های این سازمان همخوانی دارند. هر چند آژانس همچنان به تحقیقات خود درباره تائید و راستی آزمایی کامل اظهارات ایران ادامه خواهد داد. آژانس قصد دارد در هفته های آینده فعالیت خود را بر روی مسئله آلودگی، تحقیقات مرتبط و فعالیت های دیگر که می توانند کاربرد نظامی داشته باشند متمرکز کند. با این وصف برخلاف تصور، آژانس موضوع مهم P1 و P2 را خاتمه یافته تلقی نکرده است. این درحالی است که در گزارش قبلی صراحتا خاتمه یافتن موضوع پلوتونیوم را اعلام کرده بود.

آژانس همچنین با اعلام این که ایران باید پاسخ هایی را برای سؤالات و درخواست دسترسی ها درباره پلونیوم 210 ، معدن گچین و منشا آلودگی در چند هفته آینده فراهم آورد، مجددا از ایران می خواهد تا تمامی اقدامات لازم برای برقراری اطمینان با شورای امنیت را که شامل تعلیق تمامی فعالیت های مرتبط با غنی سازی است را انجام دهد.

واکنش دبیر شورای امنیت ملی

بلافاصله پس از اعلام گزارش آژانس، سعید جلیلی برای اولین بار در پست جدید در کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد، هرچند در برابر اکثر سوالات به دادن پاسخهای کلی و دیپلماتیک بسنده کرد.
وي در پاسخ به اين سوال كه به هرحال اگر قطعنامه‌اي عليه ايران صادر شود اقدام عملي ايران چه خواهد بود؟ گفت:« البته من اين فرض را بعيد مي‌دانم چراكه آن‌ها بايد پاسخگوي جامعه جهاني باشند چراكه براي جامعه‌ جهاني اين پرسش وجود دارد كه براساس چه مبنايي آن‌ها قطعنامه‌ سومي را مي‌خواهند صادر كنند.»

وي گفت:« اگر اين قضيه ناديده گرفته شود كه با توجه به فضاي موجود جهاني احتمال ندارد، براساس مداليته‌اي كه انجام شده است اين امر بر روي همكاري و حل مسائل تأثير خواهد داشت.»

وي در پاسخ به سوال ‌كه در گزارشي كه البرادعي در مورد پي 1 و پي 2 داده آن قطعيتي كه در مورد مسأله‌ اول يعني پولتونيوم در گزارش قبلي البرادعي وجود داشت، در مورد پي 1 و پي 2 وجود ندارد و اين احتمال وجود دارد كه اين عدم قطعيت زمينه‌سازي برخي سوءاستفاده‌ها شود، گفت:« همانطور كه گفتم در گزارش آقاي البرادعي آمده است كه ايران با آژانس همكاري كاملي و فعالي داشته است و هم‌چنين گفته شده كه يافته‌هاي آژانس با پاسخ‌هاي ايران تطابق دارد و هم‌چنين گفته شده است كه موضوع بعدي قرار است كه در دستور كار قرار بگيرد و اين به اين معناست كه موضوع پي 1 و پي 2 براي آژانس خاتمه يافته است كه مي‌خواهد موضوع بعدي را دردست بررسي قراردهد.»

وي هم‌چنين در پاسخ سوال ديگري مبني بر اين‌كه ايران اعلام كرده كه براساس پروتكل الحاقي با آژانس همكاري نمي‌كند ولي دسترسي آژانس به افراد و بازرسي‌هاي صورت‌گرفته در چارچوب پروتكل الحاقي است، گفت:« ببينيد همانطور كه گفتم همكاري ما با آژانس براي حل مسائل بر اساس مداليته‌اي بوده كه بين ايران و آژانس صورت گرفته است و ما از همان ابتدا نيز گفتيم كه براي حل مسائل بايد يك چارچوبي مشخص شود كه اقدامات صورت بگيرد.»

جليلي هم‌چنين درپاسخ به سوال ديگري در مورد پرونده‌ موسويان،گفت:« موضوع پرونده موسويان يك موضوع حقوقي و داخلي است و اتهاماتي است كه بايد در دادگاه بررسي شود و ربطي به اين‌جا ندارد.»