بی‌بی‌سی: حداد عادل امیدوار است که در پی اعلام نظر آیت الله خامنه ای دبگر شاهد مشکلاتی با دولت نباشد
رهبر جمهوری اسلامی در اظهار نظر در مورد رد مصوبات مجلس از سوی رئیس جمهور، مصوبات قانونی مجلس را برای تمامی قوا لازم الاجرا اعلام کرده است.
غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس، در جلسه علنی روز دوشنبه، 21 ژانویه (1 بهمن)، متن نامه آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی را قرائت کرد که در آن آمده است که “کلیه مصویات قانونی که فرآیند مذکور در قانون اساسی را طی کرده است برای همه قوای کشور لازم الاجراست.”

رئیس مجلس گفت که این نامه در پاسخ به سوال وی در مورد مخالفت دولت با یکی از طرح های مصوب مجلس دریافت شده است.

وی گفت که محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور، در ماه ها و هفته های گذشته به صورت های مختلف از برخی طرح های مصوب مجلس از جمله مصوبه مربوط به شوراها یا تغییر ساعت بانک ها گله کرده و تصمیم گیری در این زمینه را از وظایف قوه مجریه دانسته بود.

آقای حداد عادل سپس متن نامه مورخ 23 دیماه آقای احمدی نژاد خطاب به رئیس مجلس حاوی مخالفت با یکی از طرح های مصوب مجلس را قرائت کرد و دریافت آن را انگیزه نظرخواهی از آیت الله خامنه ای اعلام داشت.

حرف تازه
ممکن است یک وقت دولت در اجرای یک قانونی مشکل داشته باشد اما اینکه رئیس دولت صریحا به مجلس نامه ای بنویسد و مصوبه مجلس را به جای شورای نگهبان، مغایر قانون اساسی اعلام کند، حرف تازه ای است که سابقه نداشته است

غلامعلی حداد عادل

رئیس جمهور در این نامه ضمن مخالفت دولت با یکی از قوانین مصوب مجلس که برای امضا برای وی ارسال شده بود، آن را مغایر اصل 75 قانون اساسی دانسته و ظاهرا از امضای آن خودداری ورزیده بود.

این طرح به برخی اصلاحات در جداول مربوط به قانون برنامه چهارم و قانون بودجه سال 1386 ارتباط داشت و پس از تایید شورای نگهبان، برای امضای رئیس جمهور ارسال شده بود.

اصل 75 قانون اساسی جمهوری اسلامی مقرر میدارد که طرح های قانونی و پیشنهادها و اصلاحات نمایندگان مجلس در خصوص لوایحی که به تقلیل درآمد یا افزایش هزینه های عمومی می انجامد باید طریق جبران کاهش یا تامین هزینه جدید را هم مشخص کرده باشد.

‘دولت در جای شورای نگهبان’

در روال عادی قانونگذاری در جمهوری اسلامی، تصمیم گیری در مورد تعارض یا عدم تعارض مصوبات مجلس – چه لوایح دولت و چه طرح نمایندگان – با قانون اساسی یا قوانین از وظایف شورای نگهبان است و این مصوبات پس از تایید شورای نگهبان به امضای رئیس جمهور می رسد و جنبه قانون می یابد.

با خودداری احمدی نژاد از امضای مصوبه مجلس حداد عادل دستور انتشار آن را داد

رئیس مجلس نامه آقای احمدی نژاد را “تعجب آور” توصیف کرد و گفت که “ممکن است یک وقت دولت در اجرای یک قانونی مشکل داشته باشد، اما اینکه رئیس دولت صریحا به مجلس نامه ای بنویسد و مصوبه مجلس را به جای شورای نگهبان، مغایر قانون اساسی اعلام کند، حرف تازه ای است که سابقه نداشته است.”

وی گفت که با وجود اعتراض رئیس جمهور، دستور داد تا مصوبه مورد بحث به عنوان قانون جدید در روزنامه رسمی کشور درج شود و افزود که براساس قانون مدنی، مصوبات مجلس و نتایج همه پرسی پس از طی مراحل قانونی به رئیس جمهور ابلاغ می شود و وی موظف است ظرف پنج روز آن را امضا و به مجریان ابلاغ کند و روزنامه رسمی نیز باید ظرف 72 ساعت پس از ابلاغ، به انتشار آن مبادرت ورزد.

رئیس مجلس اظهار داشت که در صورت استنکاف رئیس جمهور از امضا یا ابلاغ چنین قانونی، روزنامه رسمی به دستور رئیس مجلس آن را منتشر می کند و او نیز بر همین اساس دستور انتشار این قانون را داد.

گرچه اکثر نمایندگان مجلس مانند رئیس جمهور به جناح اصولگرا تعلق دارند اما در مواردی با سیاستهای دولت آقای احمدی نژاد مخالفت کرده و حتی با تصویب طرحهایی تصمیم های قبلی دولت را لغو کرده اند

آقای حداد عادل گفت که به منظور جلوگیری از بروز تنش بین دو قوه و با عمل به قانون اساسی، برای حل اختلاف رئیس جمهور و مجلس از رهبر جمهوری اسلامی نظر خواهی کرد.

رئیس مجلس متن نامه خود به آیت الله خامنه ای را نیز قرائت کرد که در آن از وی خواسته بود با عمل به اختیارات رهبری در “حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه” و توجه به اصل 58 قانون اساسی، در مورد نامه رئیس جمهور اظهار نظر کند.

طبق این اصل، مصوبات مجلس شورای اسلامی پس از طی مراحلی برای اجرا به قوه مجریه و قضاییه ابلاغ می شود.

پاسخ سریع آیت الله خامنه ای

آقای حداد عادل در سخنان خود، ضمن تقدیر از پاسخ سریع آیت الله خامنه ای که نظر مجلس را تایید کرده، ابراز امیدواری کرد که “ما بتوانیم با آسودگی والبته همان نیت همکاری با دولت و پرهیز از هر اقدامی که سبب تضعیف دولت شود کار خود را ادامه دهیم و ان شاء الله شاهد این نوع مشکلات نباشیم.”

اکثر نمایندگان از جمله رئیس مجلس از وابستگان به جناح موسوم به اصولگرا محسوب می شوند و مواضعی نزدیک به دولت دارند و معمولا انتقادات مجلس از دولت از سوی اقلیت موسوم به اصلاح طلب صورت می گیرد.

آیت الله خامنه‌ای در موارد متعدد از دولت احمدی نژاد حمایت کرده است

در عین حال، در مواردی نمایندگان اکثریت مجلس با انتقاد از برخی اقدامات رئیس جمهور، در صدد تصویب طرح هایی برای وادار کردن دولت به تغییر سیاست های خود برآمده اند که علاوه بر موارد مورد اشاره رئیس مجلس در جلسه روز دوشنبه، می توان به طرح تغییر ساعت رسمی ایران اشاره کرد که در سپتامبر سال گذشته (شهریور 1386) به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسید.

آقای احمدی نژاد تغییر ساعت رسمی به ساعت زمستانی و تابستانی را که طبق مصوبه دولت در سال 1991 (1370) به اجرا گذاشته می شد از اول سال گذشته شمسی لغو کرد اما تعدادی از نمایندگان این اقدام را مورد انتقاد قرار دادند و مجلس با تصویب طرحی، دولت را به تغییر ساعت رسمی از اول سال آینده خورشیدی ملزم ساخت.

اظهارات رئیس مجلس در حالی انتشار می یابد که قرار است انتخابات دوره هشتم مجلس در اسفندماه سال جاری برگزار شود.

برخی ناظران گفته اند که عدم موفقیت دولت آقای احمدی نژاد در اجرای وعده های انتخاباتی او و به خصوص تشدید مشکلات اقتصادی در دو سال اخیر، ممکن است باعث رویگردانی رای دهندگان از رئیس جمهور شده باشد و به همین دلیل، نمایندگان داوطلب ورود به دوره بعدی مجلس ترجیح دهند در آستانه مبارزات انتخاباتی از دولت فاصله بگیرند.

در عین حال، آیت الله خامنه ای در موارد متعدد از اقدامات آقای احمدی نژاد تقدیر کرده و از دولت او حمایت به عمل آورده است.

گرچه نمونه های متعددی از بروز اختلاف نظر بین شورای نگهبان و مجلس و ارجاع موضوع به مجمع تشخیص مصلحت در ادوار مختلف مجلس وجود داشته است اما مداخله رسمی رهبر جمهوری اسلامی در حل اختلاف بین دولت و مجلس اقدامی کم سابقه محسوب می شود.