خبرگزاری میراث فرهنگی:
فعاليت کشاورزان و ساخت و ساز دانشگاه آزاد اسلامي مرودشت در نزديکي و روي شهر هخامنشي “مَتِزيش” ، به خطري جدي براي اين محوطه منحصر به فرد استان فارس تبديل شده است. آبياري و شخم زدن زمين‌هاي کشاورزي هر روز بيشتر از گذشته اين محوطه 200 هکتاري را تخريب مي کند.
خبرگزاري ميراث فرهنگي_ گروه ميراث فرهنگي_ حسن ظهوري_ در حالي که مطالعات باستان شناسي اين احتمال را به وجود آورده که روستاي “فيروزي” در 4 کيلومتري تخت جمشيد، همان شهر هخامنشي “مَتِزيش” يا “خواديچيه” است، همچنان در زمين هاي باستاني اين روستا کشت و زرع مي شود و دانشگاه آزاد نيز در نزديکي اين شهر هخامنشي ساخت و ساز مي کند.

“محمد تقي عطايي”، باستان‌شناس و عضو سابق پژوهشکده باستان شناسي بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد دراين باره به CHN گفت: «بر اساس نوشته‌هاي الواح تخت جمشيد و بيستون، داريوش از شهري به نام “خواديچيه” ياد مي کند که در نزديکي تخت جمشيد واقع شده است و کساني که در ساخت تخت جمشيد همکاري داشتند در اين شهر زندگي مي کردند. محل اين شهر احتمالا همان روستاي فيروزي است.»

تخت جمشيد مهمترين محوطه باستاني ايران شناخته شده است اما هنوز اطلاعاتي درباره زندگي عادي مردمي که روزگاري در نزديکي مهمترين تخت گاه جهان زندگي مي کردند در دست نيست.

اطلاعاتي که امروز درباره زندگي مردم دوران هخامنشي وجود دارد تنها به چند کتاب تاريخي محدود مي‌شود و نه کاوش‌هاي باستان شناسي.

عضو سابق پژوهشکده باستان شناسي بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد همچنين به CHN گفت: « نام ايلامي شهر خواديچيه، مِتَزيش است که در کتيبه هاي بابل نيز از آن ياد شده است. در اين شهر دومين گئومات دروغين که “وَهيَزداته” نام داشت به دستور داريوش به دار آويخته مي شود. اهميت اين شهر در آن است که مردم روزگار هخامنشيان در آن زندگي مي کردند و کساني که تخت جمشيد را مي ساختند از اين شهر آمده بودند.»

وي افزود:« روستاي فيروزي حدود 200 هکتار وسعت دارد و بررسي هاي باستان شناسي به همراه کاوش‌هاي اکبر تجويدي، از وجود آثار تاريخي به خصوص دوره هخامنشي در اين روستا و زمين هاي اطراف آن خبر مي دهد.»

عطايي گفت: «با اين وجود همچنان کشاورزان در اين زمين ها مشغول کشاورزي هستند و از سوي ديگر دانشگاه آزاد اسلامي مرودشت در نزديکي اين روستا شروع به ساخت و ساز کرده است.»

مسئولان دانشگاه آزاد اسلامي مرودشت در حالي محدوده فضاي دانشگاه را گسترش مي‌دهند که اين دانشگاه در حريم درجه دو تخت جمشيد واقع شده است.

در حال حاضر مسئولان اين دانشگاه پي‌کني‌هاي عميقي انجام دادند و از سوي ديگر در حال ساخت ساختمان هايي با ارتفاع بيش از 4 متر هستند.

عطايي درباره سابقه فعاليت هاي باستان شناسي در شهر متزيش يا همان خواديچيه به ميراث خبر گفت: «حدود دهه 40 شمسي اکبر تجويدي محوطه‌هاي باستاني روستاي فيروزي که به باغ عزيز مشهور است بررسي و نتايج آن را منتشر کرد. در اين بررسي ها او چندين شالي ستون از دوره هخامنشي يافت که در آخرين بازديد از اين تپه ها در سال 83 متوجه شديم که يکي شالي ستون را کشاورزان خرد کرده اند.»

عمليات ژئوفيزيک که چندي پيش در اطراف تخت جمشيد انجام گرفت منجر به شناسايي بقاي معماري و کاخ هاي هخامنشي در اطراف تخت گاه شد که هنوز زير خاک مدفون مانده است.

مشابه اين بقايا در فاصله چند کيلومتري تخت جمشيد به خصوص در بخش هاي غربي آن نيز وجود دارد که هنوز ناشناخته باقي مانده اند.

کاوش در شهر باستاني متزيش از اهميت بالايي برخوردار است.

با شناسايي متزيش و شهرهاي پيرامون تخت جمشيد مي توان به مردم شناسي دوران هخامنشي و نحوه زندگي مردم که به گفته متون تاريخي در رفاه بوده اند پي برد.