خبرگزاری «نووستی» :

هیئت دیپلمات های اسرائیل هم اکنون در پایتخت تاجیکستان می باشند. این دیدار از سری دیدارهای مقامات رسمی اسرائیل به آسیای میانه است. در این راستا “ایهود قل” سفیر غیر مقیم اسرائیل در تاجیکستان و “اسرائل می آمی” سفیر تازه منصوب شده اسرائیل در قزاقستان و قرقیزستان که یکی از معمارهای اصلی سیاست منطقه ای اورشلیم در دوره زمانی 1990 است، وارد دوشنبه شدند. خود او متولد قزاقستان است، بخوبی از وقایع در آسیای میانه آگاهی دارد و با بسیاری از دولتمردان منطقه آشناست.

تا کنون تاجیکستان همواره جایگاه آخر را در بین اولویت های اسرائیل در مرزهای جنوبی شوروی سابق داشت و علیرغم وجود روابط دیپلماتیک، روابط دوجانبه هنوز در نطفه هستند.

در ابتدا اسرائیلی ها با اشتیاق بسیاری به امکانات فراهم شده پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در این کشور فارسی زبان مسلمان که در قلب آسیا قرار دارد، می نگریستند. اما جنگ داخلی که سراسر جمهوری را در سال های دهه 90 قرن گذشته در بر گرفته بود، به همه آنچه که بازرگانان اسرائیلی آغاز کرده بودند پایان داد.

پس از پایان جنگ نمایندگی اسرائیل در دوشنبه تاسیس نشد. ارتباط با تاجیک ها بر عهده سفیر اسرائیل در تاشکند، پایتخت ازبکستان، بود که به ندرت به جمهوری همسایه سر می زد.

در سال 2003 میلادی، اسرائیلی ها تاجیکستان را به یاد آوردند. در آن زمان اسرائیل مورد انتفاد دائم جهان اسلام بود. تقریباً همزمان با کنفرانس صلح در عقبه که با حضور اردنی ها و فلسطینیان در ماه ژوئن سال 2003 برگزار شد، دیپلمات ها و بازرگانان اسرائیلی دیدارهای خود از دوشنبه را افزایش دادند. البته این فعال شدن تاثیری واقعی بر تحکیم روابط دوجانبه با تاجیکستان نداشت. همانند همیشه، مسئولین دولتی تاجیکستان میز پر شکوهی برای مهمانان ترتیب داده و جمله همیشگی را به آنان گفتند که اسرائیل دوست تاجیکستان برای همیشه است، اما در عمل جایی برای اسرائیلی در این جمهوری نبود. تا آن زمان ایران توانست جایگاه خود را بعنوان یکی از شرکای اصلی و استراتژیک تاجیکستان مستحکم کند. در سال 2006 رئیس جمهور تاجیکستان در اعلامیه مشترک خود با روسای جمهور ایران و افغانستان عملیات اسرائیل در لبنان را شدیداً محکوم کرد.

در آپریل همان سال، رئیس “ناتیوا” سازمان مسئول ارتباط اسرائیل با یهودیان اتحاد شوروی سابق وارد ازبکستان شد.

در ماه مه هیئت پارلمان اسرائیل وارد قزاقستان شد. همچنین رئیس کمپانی اسرائیلی “مرخاف” نیز با “قربانقلی بردی محمدوف” رئیس جمهور جدید ترکمنستان فعالانه ارتباط برقرار می کند. همکاری هایی در بخش نفت و گاز و در زمینه کشاورزی برقرار می شوند. دیدار کنونی دیپلمات های بلندپایه اسرائیل از تاجیکستان تاکید می کند که اسرائیل در راستای آسیای میانه فعال می شود.

پایگاه خبری IZRUS، خبرگزاری «نووستی» روسیه، 6 تیر