27.06.2008

چه کسی از افزایش قیمت نفت بهره می برد؟

رادیو فرانسه :
به قلم : سپیده فرخنده
در فرانسه ماهیگیران و کامیونداران از مالیات بالای دولت بر نفت شکایت دارند. انجمن مصرف کنندگان توتال، را هدف قرار داده، در حالی که نیکلا سرکوزی سوداگران بین المللی را مسئول گرانی روزافزون نفت معرفی می کند. و بالاخره برخی از سیاست مردان کشورهای تولید کنندۀ نفت را بخاطر آنکه نفت بیشتری تولید نمی کنند مورد سرزنش قرار می دهند. بدین ترتیب هرکس مسئولیت گرانی نفت را به گردن دیگری می اندازد.

کشورهای عربی حوزۀ خلیج فارس که نزدیک به 40 در صد کل تولید جهانی را در اختیار دارند صندوق پول مستقل برای خود ایجاد کرده اند که قدرت عظیمی به هم زده است. اما فقط آنها نیستند که از افزایش بهای نفت سود می برند. در سال جاری بهای متوسط نفت تا به امروز به 140 دلار رسیده است. طی پنج سال، قیمت طلای سیاه 6 برابر شده است. کشورهای عضو “شورای همکاری خلیج” یعنی عربستان سعودی، امارات متحدۀ عربی، بحرین، قطر، کویت و عمان در سال گذشته از رهگذر صادرات نفت خود 250 میلیارد یورو به ذخایر ارزی خود افزوده اند. عربستان سعودی اخیراً اندکی تولید خود را افزایش داده است. اما به هر حال افزایش قیمت انگیزه ای برای افزایش تولید ایجاد نمی کند. برعکس به گفتۀ فردریک دلاسر، اقتصاددان بانک “سوسیته ژنرال”، کشورهای تولید کننده ترجیح می دهند تولید را افزایش ندهند تا بهای نفت سیر صعودی خود را ادامه دهد و آنها ارزهای به دست آمده را برای سرمایه گذاری در بازار مالی استفاده کنند.

یک کارشناس اقتصادی می گوید: کشورهای تولید کنندۀ نفت نمی خواهند اشتباه سالهای دهۀ 70 را که با ریخت و پاش، فساد و بی بند و باری فاجعه بارهمراه بود تکرار کنند. حالا آنها از نروژ و روسیه گرفته تا کویت، صندوق های مستقل پولی تاًسیس کرده اند تا از طریق آن برای دوران پس از نفت آماده شوند. کشورهای عربی تولید کننده حوزه خلیج فارس حالا در اوج رشد اقتصادی خود در بازار مالی جهانی فعال شده اند. در سال گذشته، ابوظبی 4،9 در صد سهام نخستین بانک جهان، سیتی بانک، را که در بحران مالی دست و پا می زند و سهام آن ارزان شده بود خریداری کرد. موسسۀ مالی دوبی نیز در سال گذشته، 5 سرمایه گذاری مهم در اروپا انجام داد، از جمله در شرکت بزرگ EADS که هواپیماهای ایربوس را تولید می کند.

اما همان گونه که اشاره شد، فقط کشورهای تولید کنندۀ نفت نیستند که از افزایش بهای نفت سود می برند. شرکت های نفتی بزرگ مثل موبیل، اکسون و توتال نیز از این رهگذرسود های کلانی به جیب زده اند.

مسئولین این شرکت های بزرگ نفتی می گویند که سود شرکت های اکتشافی بسیار بیش از سود آنها است و بهای ساختن اسکله ها و دسترسی به منابع و کار استخراج نفت روز به روز دشوار تر و در نتیجه گران تر می شود. ضمناً این شرکت ها ناچارند در رشته های دیگر انرژی که باید در آینده جانشین نفت شوند نیز از اکنون سرمایه گذاری کنند.

دولت های اروپائی نیز که مالیات بالائی بر هر لیتر از فرآورده های نفتی بسته اند از جمله سود برندگان بزرگ افزایش قیمت نفت هستند. نوول ابزرواتور از طریق جدولی که در کنار مقالۀ خود ارائه کرده نشان می دهد که از یک لیتر بنزین که بهای متوسط آن این روزها 44 ،1 یورو می باشد فقط نیم یورو به کشورهای تولید کننده می رسد. اما بخش عمدۀ آن یعنی 84 سانتیم از آن را مالیات های گوناگونی که دولت بر فراورده های نفتی اعمال می کند تشکیل می دهد و بقیه آن یعنی حدود 10 سانتیم به پالایش و توزیع می رسد.

هفته نامۀ لوپوئن مقاله ای را با عنوان “کرزی پاکستان را تهدید می کند” به افغانستان اختصاص داده است. پس از پیروزی عملیات طالبان در قندهار که منجر به فرار 1000 زندانی زندان این شهر شد، حامد کرزی جدیداً اعلام کرده است که پاکستان مسئول دخالت های تروریستی در افغانستان است و به این دلیل افغانستان اجازۀ دخالت در پاکستان را برای تعقیب طالبان دارد. از سوی دیگر وزیر امور خارجۀ پاکستان تلاش های کشور خود را برای مبارزه با القاعده برمی شمارد و تاًکید می کند که “سرزنش کردن ما هیچ دردی را دوا نمی کند و بهتر است که تلاش های مان را هماهنگ کنیم”. در ضمن، لوپوئن یاد آوری می کند که ولایت قندهاررا برادرحامد کرزی اداره می کند. و آنچه که مسلم است آن است که جنگ بر علیه تروریسم پاکستان و افغانستان، این دو دشمن دیرین را با هم متحد نخواهد کرد.

هفته نامۀ اکسپرس مانند لوپوئن و نول ابسرواتور، یادداشتی در بارۀ خطرات احتمالی تلفن همراه برای سلامت به چاپ رسانده است. پروفسور وینی خورانا، یک جراح اعصاب استرالیایی می گوید که ده سال استفاده از تلفن همراه یا موبایل خطر سرطان مغز را دوبرابر می کند.

بیست و پنج پژوهشگر فرانسوی که برخی از آنان متخصصان سرطان هستند در فراخوانی نسبت به خطر امواج تلفن همراه برای کودکان هشدار داده اند. دولت های انگلستان، دانمارک و سوئد یک برنامۀ گستردۀ پژوهشی در بارۀ اثرات زیست شناسی امواج رادیو آغاز کرده اند. بنابه این برنامه، بیش از 200000 نفرطی چندین سال، برای مطالعه زیر نظر قرار می گیرند.

پیام برای این مطلب مسدود شده.

Free Blog Themes and Blog Templates