رادیو فرانسه :

به قلم : فرنگیس حبیبی
برنارد کوشنر: ” آیندۀ ما در جنوب اروپا شکل می گیرد.”
ایجاد یک اتحادیۀ مدیترانه ای یکی از نکات برنامۀ نیکلا سارکوزی در کارزار تبلیغاتی او برای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بود. اکنون که ریاست دوره ای اتحادیه اروپا به مدت شش ماه با فرانسه است، او تحقق این طرح را در دستور کار خود قرار داده است و نیز از سران جمهوری چک و سوئد که در سال 2009 ریاست اتحادیه اروپا را به عهده خواهند داشت، خواسته است که اجرای این طرح را دنبال کنند.

به گفتۀ برنارد کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه،” قلب بزرگترین مسائل گرهی دنیا در این قرن در حوزۀ مدیترانه قرار دارد”. طرح ایجاد نهادی در جنوب اروپا شاید به این هدف کمک می کند که این مسائل گرهی به گره های کور دیگری منجر نشود. درهر حال این ابتکار نظر مساعد همۀ رهبران اروپا و کشورهای مدیترانه ای را جلب نکرده است. اولاً ترکیه این نهاد را عاملی برای دور کردن چشم انداز عضویت تمام عیار آنکارا در اتحادیه اروپا تلقی می کند و آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان ، که کشورش دور از ساحل مدیترانه است، این سازمان را مایۀ تضعیف و متلاشی شدن اتحادیۀ اروپا دانسته است. سوئد نیز از این طرح چندان استقبال نکرده است. برعکس ،اسپانیا، که با مسئلۀ مهاجرت بی رویه و گستردۀ ساکنان کشور های شمال آفریقا روبروست، از این طرح حمایت کرده است.

در پاسخ به ایرادات طرح شده از سوی کشور های اروپایی نام این نهاد از اتحادیۀ مدیترانه ای به اتحادیه برای مدیترانه تغییر کرد. بدین ترتیب همۀ کشورهای اروپایی می توانند در این سازمان عضو شوند. هدف های این سازمان ایجاد هماهنگی در مبادلات اقتصادی، رشد اقتصادی و توسعۀ منطقه ای ذکر شده است. بسیاری از روشنفکران و اندیشمندان از ملیت های مختلف کشور های ساحلی مدیترانه ، بر ضرورت تقویت بعد سیاسی این نهاد تکیه کرده ، ابراز امیدواری کرده اند که شکاف میان کشور های شمال و جنوب از طریق این سازمان کاهش یابد و توسعۀ هماهمنگ میان همۀ کشور های این نهاد بوجود آید. یکی از ویژگی های این اتحادیه این است که هم اسرائیل و هم سرزمین های خود مختار فلسطین و هم سوریه در آن عضو خواهند بود.

آیا همنشینی این طرفهای متخاصم به رفع اختلافات کمک خواهد کرد و یا به خاطر این اختلافات روند کار این نهاد را با دشواری روبرو خواهند ساخت؟

پرسش دیگر اینست که آیا مرکز ثقل مسائل خاورمیانه تغییر خواهد کرد و برخی کشورها از روند حل اختلافات کنار گذاشته خواهند شد. دراین خصوص عربستان سعودی که ابتکاراتی د رجهت حل اختلافات میان اسرائیل و فلسطین بکار برده بود، با ناخرسندی به این نهاد جدید نگاه میکند. ویا ایران می تواند از ادغام سوریه در نهادی که این کشور را از تهران دور می کند نگران باشد.

به هر حال روز یکشنبه در پاریس سازمانی تأسیس خواهد شد که گام نخستینش گرد آوردن سران اسرائیل، سوریه، لبنان، تشکیلات خود مختار فلسطین و بسیاری دیگر کشور های نیمه مخاصم بدور یک میز استو این خود به گفتۀ برنارد کوشنر یک موفقیت تاریخی است.