11.08.2008

بازگشت شیرهای بدون خورشید مشروطه پس از 29 سال

بی بی سی :
شیر های سردر مجلس شورای ملی معروف به ساختمان مشروطه در میدان بهارستان تهران که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به زیر کشیده بود، با حذف نشان خورشید به محل خود بازگردانده شده است.
در روزهای نخست انقلاب اسلامی، بسیاری از نشان ها، یابودها و بناهایی که از دید انقلابیون مظاهر حکومت پهلوی تلقی می شد تخریب یا به نوعی از انظار عمومی پنهان شد.

این شیرها به صورت سه بعدی رو به روی هم و در دست هر یک، شمشیری فلزی و بر پشت آنها نیز علامت خورشید قرار داشته و تا پیش از انقلاب اسلامی به مدت ۷۲ سال بر سر در مجلس شورای ملی بوده است.

البته قدمت مجسمه شیر های مجلس ۹۹ سال است و به عنوان نماد قاجاریه و نشانه پرچم ایران در سال ۱۲۸۵ شمسی همزمان با انتقال نمایندگان مجلس از عمارت مدرسه نظام به ساختمان بهارستان که میرزا حسن رشدیه در اختیار مجلس قرار داده بود، در دو طرف لوح ماده تاریخی مشروطه مشهور به عدل مظفر بر سردر اصلی نصب شد. در حال حاضر که شیرها به محل خود بازگردانده شدند، لوح عدل مظفر نیز مانند نشان خورشید از سردر مجلس شورای ملی حذف شده است.

یکی از کارمندان کتابخانه مجلس شورای اسلامی که مقر آن در مجلس مشروطه است، به روزنامه “سرمایه” چاپ تهران گفته که شیرهای شمشیر به دست بعد از مرمت به جایگاه اولیه خود بازگشته اند ولی در عملیات مرمت، خورشید این مجسمه ها حذف شده است.

شیرهای سردر مجلس طی نزدیک به سی سالی که در جایگاهشان قرار نداشتند در محوطه مجلس مشروطه زیر برزنت نگهداری می شدند.

نهم خرداد ماه سال گذشته، کوروش نیک‌‌نام نماینده زرتشتیان در مجلس هفتم در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، از “شیر و خورشید” به عنوان یکی از “کهن‌ ترین نمادهای ملی ایرانیان” یاد کرد و از رئیس وقت مجلس خواست دستور دهد “پیکر زیبای شیرهای بالای ستون‌‌های ورودی مجلس قدیم” در میدان بهارستان که به گفته او “نماد پیروزی و شجاعت و غرور” است، دوباره بر جای خود قرار گیرد.

پس از درخواست نماینده زرتشتیان در مجلس هفتم، غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس شورای اسلامی از مردم خواست که در مورد برگشت مجدد نماد شیر و خورشید نظر دهند.

آقای حداد عادل در زمان ریاستش بر مجلس ایران گفته بود از آنجایی که این شیرها زمان انقلاب از سردر ورودی مجلس پایین آورده شد، ممکن است بعضی از مردم با بالا آمدن مجدد آنها مخالف باشند.

هرچند هیچ نظر سنجی آشکاری که افکار عمومی در جریان آن قرار گیرند انجام نشد، اما به نظر می رسد که واکنش عمومی به این پیشنهاد مثبت بوده است.

رئیس وقت مجلس شورای اسلامی گفته بود عده‌ای از مردم معتقدند این شیرها ربطی به نظام شاهنشاهی و طاغوت ندارد و به همین خاطر، چنانچه مجلس مطمئن شود مردم با نصب مجدد شیرهای سردر مجلس مخالف نیستند، آنها را به جای اول خود بر می‌گرداند.

حذف نشان شیروخورشید در فضای هیجان زده پس از انقلاب اسلامی که با هدف پایان نظام سلطنتی بود، صورت گرفت که تلاش می شد کلیه نمادهایی که به نوعی نشان دهنده نظام ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی در ایران باشد محو گردند، تا آنجا که برخی از روحانیون حتی تا آستانه تخریب برخی داز بناهای تاریخی ایران نیز پیش رفتند.

مطابق اسناد تاریخی، شیر و خورشید نیز همچون تخت جمشید اثری کهن است و به عمق تاریخ ایران باز می گردد.

قداست خورشید در ایران قدمتی چندهزار ساله دارد و به آیین مهرپرستی (میتراییسم) باز می گردد که به عنوان کیش ایرانیان پیش از گرویدن به آیین زردشت شناخته می شود و تصاویر شیر نیز در بسیاری از کهنترین آثار باستانی ایرانی به چشم می خورد.

نشان شیروخورشید شبیه آنچه بر پرچم پیش از انقلاب ایران نقش بسته بود، در نقوش کاشیکاری بازمانده از قرن سیزدهم میلادی نیز به چشم می خورد.

این نشان از زمان نادرشاه افشار در قرن هیجدهم میلادی رسماً بر پرچم ایران که در آن زمان سه گوش بود جای گرفت و بعدها در زمان محمدشاه قاجار در نیمه قرن نوزدهم، شمشیر نیز به آن اضافه شد.

حذف نشانی با این سابقه مورد نارضایتی بسیاری از مورخان و چهره های فرهنگی ایران پس از انقلاب بوده و اکنون ابراز علاقه به بازگشت این نشان در میان قانونگذاران جمهوری اسلامی نیز حس می شود.

جمهوری اسلامی اگرچه در آغاز روی کارآمدنش در ایران کوشید با احساسات ملی گرایانه مقابله کند و اسلامگرایی را جانشین ملی گرایی کند اما در سال های اخیر روحیات ملی گرایانه در میان ایرانیان، بویژه جوانان رشد کرد و نظام حاکم نیز در مواردی که ناچار به تکیه بر توده مردم شد، ناگزیر به تشویق روحیات ملی گرایانه گردید.

پیشنهاد آقای نیک نام و واکنش مثبت رئیس وقت مجلس شورای اسلامی به آن، هنگامی مطرح شد که زمزمه های وحدت ملی و وطن دوستی که جمهوری اسلامی آن را در تعارض با اسلامگرایی می دانست بلند شده بود.

با ساخت و نمایش فیلم ۳۰۰ که اهانت به تمدن و فرهنگ ایرانی خوانده شد نیز موجی از گرایشات ناسیونالیستی را به همراه آورد که طرح هایی همچون بازگشت شیرهای سردر مجلس را آسان می کرد.

رهبران جمهوری اسلامی نیز در جریان فشارهای جهانی بر سر پرونده اتمی ایران و شرایطی که تحریم های سازمان ملل کیفیت زندگی در ایران را تحت تاثیر قرار داده، بر موضوع وحدت ملی تاکید دارند و شعارهایی ملی گرایانه سر می دهند که تا پیش از این در نظام اسلامی نکوهش می شد.

پیام برای این مطلب مسدود شده.

Free Blog Themes and Blog Templates