بی بی سی :
بانک مرکزی ایران گزارش عملکرد اقتصاد ایران را منتشر کرده که نشان می دهد در سال گذشته این کشور بیشتر از 81 میلیارد دلار درآمد نفتی داشته و در مقابل بیش از 56 میلیارد دلار کالا وارد کرده است.

در چند سال اخیر به خصوص از زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد قیمت نفت مدام در حال افزایش بوده است.

گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که درآمدهای ارزی ایران در سه سال گذشته 237 میلیارد دلار بوده که 197 میلیارد دلار آن مربوط به صادرات نفت بوده است.

بر اساس این گزارش، درآمد نفتی ایران در سال 1383 بیشتر از 36 میلیارد دلار بوده اما بعد از به ترتیب در سال های 1384 و 1385 به حدود 54 و 62 میلیارد دلار رسیده است.

به این ترتیب درآمد نفت در فاصله سه سال به بیش از دوبرابر رسیده است در حالی که میانگین صادرات نفت ایران تغییر چندانی ایجاد نشده و حتی نسبت به سال 1383 بیشتر از 100هزار بشکه در روز نیز کمتر شده است.

صادرات نفت ایران در سال 1383 بیشتر از دو میلیون و 660 هزار بشکه در روز بوده که در سال 1376 به دو میلیون و 523 بشکه در روز کاهش یافته است.

تولید نفت ایران به طور متوسط در چهار سال اخیر 100هزار بشکه بیشتر شده اما به نظر می رسد که اضافه تولید نفت عمدتا در داخل مصرف شده است.

مصرف داخلی ایران به شدت در حال افزایش بوده و روزانه به طور متوسط حدود یک میلیون و پانصد هزار بشکه نفت در داخل مصرف شده است.

تلاش های ایران نیز برای افزایش تولید نفت با وجود تحریم های شورای امنیت سازمان ملل و محدودیت های سرمایه گذاری به بن بست خورده و این کشور نتوانسته برنامه خود را برای تولید بیشتر از پنج میلیون بشکه در روز عملی کند.

شاخص های اقتصادی

درآمدهای ارزی ایران در سه سال گذشته 237 میلیارد دلار بوده که 197 میلیارد دلار آن مربوط به صادرات نفت بوده است

بانک مرکزی

با وجود دو برابر شدن قیمت نفت، رشد اقتصادی ایران به همان نسبت افزایش نیافته و گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که رشد اقتصادی از 4.8 درصد در سال 1383 به 6.9 درصد در سال گذشته رسیده است.

بر اساس برنامه چهارم توسعه، باید رشد اقتصادی ایران با نفت 20 دلاری به هشت درصد می رسید اما اکنون با نفت حدود 120 دلاری نیز چشم اندازی برای رسیدن به این هدف وجود ندارد.

همزمان با افزایش درآمدهای نفتی، درآمد های غیر نفتی نیز نسبت به سال 1383 دو برابر شده و از حدود هفت میلیارد و پانصد میلیون دلار به 15 میلیارد و پانصد میلیون دلار در سال 1386 افزایش یافته است.

مجموع درآمدهای نفتی و غیر نفتی ایران در سال گذشته خورشیدی، بیش از 97 میلیارد دلار است که نسبت به درآمدهای چهار سال پیش دو برابر شده است.

با وجود این درآمد هنگفت، نرخ بیکاری که باید به کمتر از ده درصد می رسد در سال گذشته11.9 بوده است. این آمار نشان می دهد که تلاش دولت برای توسعه بنگاه های زود بازده برای مقابله با بیکاری نتیجه بخش نبوده است و نرخ بیکاری همچنان دورقمی خواهد بود.

گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که واردات کالا نیز در چند سال گذشته افزایش یافته و از 38 میلیارد دلار در سال 1383 به بیش از 56 میلیارد دلار در سال گذشته رسیده است.

بخش عمده ای از درآمدهای ارزی به ریال تبدیل و به اقتصاد ایران تزریق شده است و بنابر گزارش بانک مرکزی، نقدینگی از حدود 68 هزار میلیارد تومان در سال 1383 به 164 هزار میلیارد تومان در پایان سال گذشته خورشیدی رسیده است.

افزایش شدید نقدینگی آتش تورم را شعله ور کرده و با وجود تلاش های بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی و تورم، سیرصعودی قیمت کالاها و خدمات همچنان ادامه دارد.

نرخ تورم که قرار بود به کمتر از ده درصد برسد در سال 1386 به 18.4 درصد رسیده و گزارشها نشان می دهد که رشد تورم همچنان در سال جاری نیز ادامه دارد.

تزریق حجم عظیمی از نقدینگی به اقتصاد در سه سال اخیر، بازار مسکن را آشفته کرده و قیمت مسکن در ایران به خصوص در شهرهای بزرگ چندین برابر شده است.

در پی افزایش شدید قیمت مسکن، سرمایه گذاری در بخش مسکن طی سه سال اخیر دو برابر شده است اما تغییر حرکت نقدینگی به سمت بازار مسکن، تاثیری در قیمت آن نداشته است.

بدهی خارجی ایران

بدهی های خارجی ایران نیز از 23 میلیارد دلار در سال 1383 به 28 میلیارد دلار افزایش پیدا کرده و تنها در سال گذشته پنج میلیارد دلار به حجم بدهی های خارجی افزوده شده است.

بر اساس گزارش بانک مرکزی، ایران باید حدود نیمی از بدهی های خارجی (حدود 14 میلیارد دلار) را در سال جاری پرداخت کند و بقیه آن را در سال های آینده بپردازد.

بازپرداخت این حجم بدهی خارجی در طول یک سال تقریبا کم سابقه است و در طول سالها به طور میانگین دو تا سه میلیارد دلار بیشتر نبوده و این روند در طول سال های آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد.

از میزان سرمایه گذاری های خارجی گزارشی در دست نیست اما گزارش ها نشان می دهد که سرمایه گذاران خارجی با وجود جذابیت بازار ایران، از همکاری در پروژهای بزرگ به خصوص در بخش نفت خودداری می کنند.

مانع عمده پیش روی سرمایه گذاری خارجی، پرونده هسته ای ایران است که باعث شده تا سرمایه گذاران از بیم محدودیت های بیشتر فعلا دست نگهدارند به این امید که سر انجام گره پرونده هسته ای ایران باز شود.

شرکت های بزرگ بین المللی که همکاری با ایران را در پرونده خود دارند هنوز دفاترشان را در ایران حفظ کرده اند بلکه تنش های ناشی از اصرار ایران به ادامه غنی سازی اورنیوم فرو بنشیند و این کشور با جامعه جهانی به تفاهم برسد.

کشورهای غربی بر توقف غنی سازی اوانیوم تاکید دارند اما ایران تاکنون از عمل به خواسته آنها سر باز زده و فشارهای بین المللی بر اقتصاد ایران رو به افزایش است.

شواهد نشان می دهد که اقتصاد ایران از تحریم های شورای امنیت سازمان ملل به شدت صدمه دیده است و ادامه این وضعیت می تواند شرایط را برای فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری دشوارتر کرده و فشار مضاعفی بر مردم وارد کند که اکنون از تورم شدید رنج می برند.