تاريخ
جام جم آنلاین :
جام جم آنلاين: 48 سال پيش در روز 16 اوت سال 1960 ميلادي جزيره قبرس كه به يك مستعمره بريتانيا تبديل شده بود استقلال يافته و يك جمهوري مستقل مي شود. اين واقعه يك رويداد منحصر به فرد در تاريخ اين جزيره مديترانه اي با تاريخ چند هزار ساله محسوب مي شود كه يونانيان باستان اين مكان را قلمرو آفروديت [ونوس] تلقي مي كردند.
جزيره قبرس در فاصله 85 كيلومتري سواحل سوريه واقع شده و از لحاظ جغرافيايي جزو منطقه خاورميانه محسوب ميشد اما امروز جزو قاره اروپا بوده و حتي بخش يوناني نشين آن عضو اتحاديه اروپا است.

در عصر باستان جزيره قبرس تحت استعمار يوناني ها ، فنيقي ها ، آشوري ها ، پارس ها ، اقوام هلني و مصري ها بود.

سرانجام در سال 58 قبل از ميلاد اين جزيره به تصرف رمي ها درآمد.

ريچارد شيردل ، پادشاه انگلستان در زمان جنگ هاي صليبي جزيره قبرس را از امپراتوري بيزانس جدا كرد و آن را به گي دولوزينيان پادشاه سابق بيت المقدس داد تا غم شكست از سلطان صلاح الدين و از دست دادن بيت المقدس را فراموش كند.

در سال 1489 ميلادي ، يك بازمانده لوزينيان ، كاترين كورنارو جزيره قبرس را به جمهوري ونيز فروخت اما جمهوري ونيز توجه چنداني به قبرس نشان نمي داد و ساكنان جزيره به راهزني دريايي روي آوردند.

در اول ژوييه سال 1570 ميلادي به فرمان سلطان سليم دوم ، عثماني ها در بندر لارناكا پياده شدند و تحت فرماندهي لله مصطفي نيكوزيا مركز جزيره و سپس سراسر قبرس را تصرف كردند.

اين واقعه سر و صداي فراواني در اروپا ايجاد كرد و ناوگان هاي دريايي كشورهاي اروپايي براي تصرف مجدد قبرس به جنگ امپراتوري عثماني آمدند.

علي رغم شكست نيروي دريايي امپراتوري عثماني از ناوگان هاي كشورهاي اروپايي در 7 اكتبر سال 1571 ميلادي در لپانت ، قبرس تحت تسلط امپراتوري عثماني باقي ماند.

پس از احداث كانال سوئز ، ديسراييلي ، نخست وزير بريتانيا تصميم گرفت از جزيره قبرس به عنوان يك پايگاه پشتيباني براي حفاظت از تردد كشتي ها در كانال استفاده كند.

سلطان عثماني تحت فشار بريتانيا و برخلاف تمايلش ناگزير مي شود در روز 4 ژوئن سال 1878 ميلادي براساس يك پيمان كه در جريان كنگره برلين امضاء شد ، جزيره را به بريتانيايي ها اجاره دهد.

در سال 1914 ميلادي قبرس تحت قيمومت بريتانيا درآمده و در سال 1925 ميلادي عملا مستعمره اين كشور مي شود.

لندن كه با يك جنبش پنهاني براي الحاق قبرس به يونان مواجه شده بود به سركوب جنبش مي پردازد.الحاق قبرس به يونان «انوسيس» ناميده مي شد.

در سال 1950 ميلادي ماكاريوس سوم پس از انتخاب شدن به مقام اسقف اعظم و رهبر مذهبي جزيره دستور مبارزه براي «انوسيس» را صادر مي كند.

اما تركيه همسايه به نام دفاع از اقليت ترك تبار قبرس با الحاق جزيره به يونان به مخالفت برمي خيزد.

سرانجام در روز 19 فوريه سال 1959 ميلادي براساس توافق لندن هر دو طرف به استقلال جزيره رضايت مي دهند.

براساس اين توافق رييس جمهور از سوي جامعه يوناني و نخست وزير از سوي جامعه ترك قبرس انتخاب مي شوند.

اسقف ماكاريوس رييس جمهور قبرس و فاضل فوچوك نخست وزير قبرس مي شوند.

همچنين براساس همين توافق مجلس قبرس از 70 درصد نمايندگان يوناني و 30 درصد نمايندگان ترك تشكيل مي گردد. گارد ملي قبرس نيز تحت فرماندهي افسران قبرسي يوناني تبار قرار مي گيرد.

به اين ترتيب ، در روز 16 اوت سال 1960 ميلادي جزيره قبرس كه به يك مستعمره بريتانيا تبديل شده بود پس از توافق دو جامعه يوناني و ترك قبرس استقلال يافته و يك جمهوري مستقل مي شود اما كماكان تنش ها ميان اين 2 جامعه ادامه مي يابند.

در روز 15 ژوييه سال 1974 ميلادي با توطئه حكومت نظامي سرهنگ ها كه قدرت را در يونان به دست داشتند گارد ملي قبرس دست به يك كودتا عليه اسقف ماكاريوس رييس جمهور زده و تلاش مي كند بار ديگر «انوسيس» الحاق قبرس به يونان را محقق كند.

اما تركيه نيز دست روي دست نگذاشت و ارتش تركيه شمال جزيره قبرس كه اغلب جمعيت آن را قبرسي هاي ترك تبار تشكيل مي دادند اشغال كرد.

از آن تاريخ تاكنون 2 جامعه قبرسي هاي يوناني تبار و ترك تبار در دو سوي يك «خط سبز» جدا از يكديگر زندگي مي كنند. بخش يوناني نشين قبرس كه از سوي جامعه بين المللي به رسميت شناخته مي شود در سال 2004 به عضويت اتحاديه اروپا درآمد ، اما بخش ترك نشين قبرس تنها از حمايت تركيه برخوردار است.

بهرام افتخاري