ارتباط بحث انگيز بين ايران و ترکيه
روز آنلاین :
تحليل کوريه انترناسيونال از یک دوستی مشکل
محمود احمدي نژاد به دنبال دعوت عبدالله گل، رييس جمهور ترکيه، ديداري دو روزه را از اين کشور انجام داد. آنکارا با ميانجي خواندن خود در پرونده هسته اي ايران موجي از انتقادات را در ترکيه برانگيخت.
نوري مرت در سرمقاله روزنامه “راديکال” تحت عنوان “دوستي مشکل” مي نويسد که ديدار رييس جمهور ايران از ترکيه در تاريخ 14 اوت 2008 از اهميت ويژه اي برخوردار است. در حقيقت، ايران يک همسايه عادي نيست؛ ايران کشوري است که امروز در اخبار جهان به باد انتقاد گرفته شده.
او در اين خصوص مي نويسد: “در اينجا مسأله دين سالار بودن اين حکومت مطرح نيست. موضوع مهم اين است که حکومت تهران از اين پس قدرتي را به نمايش گذاشته که براي ايالات متحده ايجاد مشکل کرده. از زمان حمله امريکا به عراق، قدرت ايران به يک منبع مشکل ساز براي کشورهاي غربي، به ويژه ايالات متحده، تبديل شده. پروژه هاي هسته اي ايران موجب شده تا سناريوهايي در خصوص حمله نظامي عليه اين کشور شنيده شود. در برابر حکومتي که در جهان اسلام، از جمله جوامع سني، بسيار محبوبيت پيدا کرده، دورنماي يک حمله مستقيم عليه ايران بسيار مشکل به نظر مي رسد. درحال حاضر، بهترين راه حل بستن تمامي راه ها و تشديد تحريم هاست تا اقتصاد اين کشور به خفقان برسد. در چنين فضايي است که ترکيه در معرض فشارهاي شديدي قرار گرفته تا بدون مخالفت در سياست اعمال تحريم عليه ايران مشارکت کند. آنکارا در تلاش است تا به هر طريق ممکن در برابر اين فشارها مقاومت کند. کاملاً غيرمنصفانه است اگر بگوييم رفتار ترکيه با ايران تنها به دليل منافع مشترکي است که در رابطه با کردها دارد [تهران و آنکارا بيش از پيش درخصوص پرونده جدايي طلبانه کردها با يکديگر همکاري مي کنند]. تضعيف اين همسايه مستقيم بي شک بر ترکيه نيز، به عنوان يک قدرت متوسط منطقه اي، تأثير خواهد گذاشت. جدا از روابط تاريخي و تشابهات فرهنگي بين دو کشور، دورنماي تضعيف ايران و پيامدهاي آن است که ترکيه را مجاب به خويشتن داري کرده و از مشارکت در اين پرونده بازداشته. بحران ايران و غرب هر چه بيشتر تشديد يابد، مطمئناً ايجاد دوستي ميان ايران و ترکيه نيز مشکل تر خواهد شد. اميدوار هستيم که اين دوستي به يک موضوع غيرممکن و غيرعملي تبديل نشود.”
محمد يلماز در روزنامه “حريت” با انتقاد شديد از دولت “حزب عدالت و توسعه” [اسلامي و محافظه کار] مي نويسد: ”دولت ترکيه با دعوت احمدي نژاد، به طور غيرمستقيم از رويکردهاي سازش ناپذير رييس جمهور ايران در پرونده هسته اي حمايت کرده. به نظر مي رسد دولت حزب عدالت و توسعه فراموش کرده که دو کشوري که بيش از ديگر کشورها از اتمي شدن ايران متضرر خواهند شد اسراييل و ترکيه هستند. مسؤولان اين حزب تأکيد مي کنند که خواسته آنان صرفاً اين بوده که ترکيه به عنوان يک عامل قدرتمند سياسي منطقه اي مطرح شود و دولت با دعوت از رييس جمهور ايران در اين راستا گام برداشته است. آنها متوجه نيستند که ترکيه در کنار يک ايران اتمي مجهز به قدرت حمله هسته اي، ديگر حرفي براي گفتن در منطقه ندارد.”
ممتاز سويسل، سرمقاله نويس روزنامه “جمهوريت” که بسيار طرفدار آتاتورک و عقايد اوست، با انتقاد شديد از بازديد نکردن احمدي نژاد از مقبره آتاتورک در آنکارا مي نويسد: ” سران خارجي همواره از اين مقبره به شکلي سنتي بازديد کرده اند.”
طاها آيکول نيز در روزنامه “مليت” به اين موضوع واکنش نشان مي دهد و مي نويسد که اين جنجال نبايد باعث پنهان ماندن حقيقت شود. او مي نويسد: “بدين دليل است که آنکارا و تهران روابط خود را بهبود بخشيده اند و امروز همکاري تنگاتنگي بين اين دو دولت در زمينه هاي مختلف مانند مبارزه عليه تروريسم، پرونده عراق و همچنين مسايل مربوط به تأمين انرژي وجود دارد [وزير انرژي و معادن دو کشور اخيراً قراردادي را در زمينه انتقال گاز طبيعي ايران از طريق خاک ترکيه و بهره برداري از حوزه هاي گازي در جنوب ايران توسط شرکت هاي ترک امضاء کرده اند]. مطمئناً از ديدار بين عبدالله گل و احمدي نژاد هيچ سودي عايد نخواهد شد، ولي اين مسأله که ترکيه در جريان کليه امور اين پرونده و دلمشغولي هاي جامعه بين الملل قرار دارد، نکته اي است که در دراز مدت مي تواند به عنوان يک رفتار سنجيده تلقي شود.”
منبع: کوريه انترناسيونال، 18 اوت
مترجم: علي جواهري
پیام برای این مطلب مسدود شده.