بی بی سی :
دومین اجلاس هماهنگی کشورهای برگزار کننده جشن نوروز با هدف ثبت آن در فهرست میراث معنوی یونسکو روز دوشنبه در تهران آغاز شد.
نمایندگانی از کشورهای جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه و قرقیزستان در این اجلاس سه روزه حاضر شده اند.

افغانستان گرچه یکی از کشورهای اصلی برگزار کننده جشن نوروز است اما نام این کشور در میان شرکت کنندگان اجلاس تهران دیده نمی شود.

کشورهای شرکت کننده در نشست تهران، گزارش ملی نوروز در کشور خود را ارائه خواهد کرد تا پس از جمع بندی، پرونده ای مشترک برای ثبت این واقعه فراملی در فهرست میراث فرهنگی -معنوی یونسکو تهیه شود.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در آغاز این نشست گفته که بسیاری از ملت های منطقه و بسیاری از اقشار مردم در دیگر کشورها صرف نظر از مذهب، عقاید، زبان، نسب و محل سکونت، به شدت به سنت اصیل نوروز وابسته هستند.

پرونده نوروز که قرار است به صورت مشترک میان کشورهای حوزه نوروز ارائه شود، ابتدا قرار بود توسط ایران در یونسکو به ثبت برسد اما با تعلل این کشور در ارایه اسناد مربوط به آن، یونسکو از ثبت آن خودداری کرد.

اینک با گردهمایی کشورهایی که جشن نوروز در آن برگزار می شود، پرونده ای جشن به صورت مشترک به سازمان علمی فرهنگی ملل متحد ارایه خواهد شد.

شکل گیری حوزه نوروز

نوروز همواره عید سال نو در افغانستان بوده اما در دوره اشغال این کشور توسط ارتش سرخ و سپس تسلط طالبان بر این کشور، برگزاری آن با مشکلات و محدودیت هایی همراه بوده است.

پس از حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به افغانستان و فروپاشی نظام طالبان، نوروز دوباره در افغانستان به شکل رسمی جشن گرفته می شود و آئین های سنتی آن اجرا می شود.

کردهای ترکیه و عراق نیز نوروز را جشن بزرگ خود می دانند و آن را گرامی می دارند.

به دنبال فروپاشی اتحاد شوروی و کسب استقلال کشورهای عضو آن تجلیل از جشن نوروز بجز تاجیکستان در کشورهای دیگر آسیای میانه، یعنی ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و ترکمنستان نیز جایگاه خاصی را کسب کرده است.

هرچند نوروز جشن ملی مردم آریایی محسوب می شود، ولی در طول تاریخ تجلیل این جشن در میان مردم ترک زبان منطقه آسیای مرکزی، یعنی ازبکها، قرقیزها، قزاقها و ترکمنها نیز رایج بوده است.

به اعتقاد این پژوهشگران قلمروی که هم اکنون مردم آسیای مرکزی در آن به سر می برند، در گذشته مکان اصلی سکونت مردم آریایی بوده و این امر موجب گسترش چشمگیر سنن و آیینهای نوروزی در میان مردم این منطقه شده است.

به دنبال فروپاشی شوروی پیشین و استقلال کشورهای آسیای مرکزی در اوایل دهه ۱۹۹۰ جشن نوروز در این کشورها احیا شد.

هم اکنون بزرگداشت نوروز در کشورهای آسیای مرکزی و جمهوری آذربایجان در سطح دولتی صورت می گیرد و فرارسیدن آن با تعطیلی عمومی همراه است.