ایران دیپلماسی :
کاندوالیزا رایس وزیر امور خارجه امریکا سفر 8 ساعته خود به لیبی را در حالی به انجام رساند که پایان دورانش در وزرات امور خارجه­اش با گرم شدن روابط طرابلس – واشنگتن پس از پنجاه و پنج سال هم­زمان شده است.

وزیر امور خارجه امریکا که نخستین مقام ارشدی امریکایی از 1953 تا کنون است که از لیبی دیدار می­کند در طرابلس با عبدالرحمن شلغم، وزیر امور خارجه لیبی دیدار کرد و پس از آن به دیدار معمر قذافی رئیس جمهور لیبی رفت و در مراسم افطار با وی در باب العزیزیه دفتر معمر قذافی همان جایی که در سال 1986 توسط جنگنده­های امریکایی بمباران شد و طی آن پسر معمر قذافی کشته شد، شرکت کرد.

قذافی و رایس در این دیدار با یکدیگر دست ندادند و قذافی تنها با گذاشتن دست به روی سینه­اش به وزیر امور خارجه امریکا خیر مقدم گفت. این در حالی است که وی به دیگر همراهان رایس دست داد و با آنها به احوالپرسی پرداخت.

قذافی در هنگام استقبال از رایس، لباس سفید بلندی به تن داشت و کلاه بومی دبوس، که سمبل افریقا است را نیز بر سر گذاشته بود. وی همچنین شال بلندی به دوش انداخته بود که بر آن نقشه قاره آفریقا حکاکی شده بود. دیدار قذافی با رایس به اندازه­ای صمیمانه بود که قذافی وی را لیزا صدا می­کرد.

رایس در این دیدار سلام گرم رئیس جمهوری امریکا را به اطلاع قذافی رساند و گفت و گوهای خود را با گردبادهایی که به تازگی امریکا را در نوردیده آغاز کرد و پس از آن از مهمان نوازی طرف­های لیبی خود قدردانی کرد.

سپس رایس مذاکرات مفصلی را درباره نفت، تروریسم، ایران و فعالیت­های هسته­ای آن و آموزش و پرورش با رهبر لیبی انجام داد.

قذافی چند روز قبل از سفر وزیر امور خارجه امریکا به لیبی گفته بود، امریکا نه دوست ما است و نه دشمن ما. اما به مصلحت ما نیست که به مخالفتمان با ایالات متحده ادامه دهیم اما در عین حال هم نمی­خواهیم در برابر امریکایی­ها زانو بزنیم.

رایس قبل از آن به شلغم گفته بود، انتخاب­های استراتژیک باعث می­شود، امریکا به کشورهایی که قرار نیست تا ابد دشمن باشد، نزدیک شود.

رایس همچنین خبر از انتخاب سفیر جدید امریکا در طرابلس داد و گفت: «بسیار مهم است که ما باب گفت و گوها را با لیبی باز کردیم. اما باید درباره حقوق بشر نیز با مقام­های ارشد این کشور گفت و گو کنیم.»

وی همچنین به فتحی الجهمی منتقد دولت لیبی که در سال 2004 به حبس محکوم شد اشاره کرد و تاکید کرد، آزادی بیان و رعایت اصول حقوق بشر باید به هر نحوی شده، رعایت شود.

شلغم نیز در پاسخ به اظهارات رایس گفت: «لیبی به امور ملتش اهمیت می­دهد و نیازی نیست درباره حقوق بشری که از اساس با قوانین کشورمان مغایرت دارد، بحث و گفت و گو کنیم. الجهمی نیز در یک دادگاه عادلانه محکم شد و اکنون در یک بیمارستان ویژه دوره درمان خود را می­گذراند.»

شلغم در ادامه تاکید کرد، دوران رویارویی لیبی و امریکا به پایان رسیده است و دو کشور همان طور که دنیا تغییر کرده، تغییر کرده­اند. گرچه اختلاف نظرهایی میان ما و امریکا وجود دارد که البته تهدیدی برای روابط ما با یکدیگر محسوب نمی­شود.

او همچنین گفت: «در گفت و گوهایمان درباره موضوعات عراق و فلسطین، روابط امریکا با سوریه، اهمیت نقش سوریه در دنیای عرب، وضعیت فعلی لبنان، دگرگونی­های منطقه­ای و روابط ایران و امریکا و تنش­های موجود میان آنها به طور مفصل گفت و گو کردیم و بر لزوم یافتن برون رفتی از تنگنای موجود در روابط واشنگتن – تهران تاکید شد.»

در همین حال وزیر امور خارجه امریکا خبر از امضای تفاهم­نامه نظامی میان واشنگتن با طرابلس داد و بدون ارائه توضیحات بیشتری گفت: «دو کشور در زمینه مبارزه با تروریسم و همکاری در جلوگیری از رفتن افراد شورشی و تروریست به عراق با یکدیگر به تفاهم رسیده­اند.»

رایس قبل از رسیدن به لیبی در هواپیما به خبرنگاران همراهش گفته بود، این سفر سفری بسیار مهم است. یک لحظه تاریخی که با صراحت بگویم که به هیچ وجه گمان نمی­کردم روزی آن را انجام دهم. این سفر آغاز کار است و هنوز کارهای بسیاری باقی مانده که برای عادی شدن روابطمان با طرابلس باید انجام دهیم.

وی در ادامه افزود: «در برابر ما راه طولانی وجود دارد. این سفر نشان داد که ایالات متحده دشمنان دائمی ندارد و اگر کشورها در دیدگاه­هایشان به صورت جوهری تغییری انجام دهند ایالات متحده آماده است، با آنها همکاری کند.»

سفر رایس به لیبی با انتقادهای تندی در درون ایالات متحده مواجه شده است. بسیاری از مقام­های امریکایی لیبی را متهم می­کنند که غرامت حادثه دیدگان هواپیماربایی لاکربی را هنوز به طور کامل نپرداخته است. سازمان­های حقوق بشری نیز به دلیل نقض آشکار قوانین حقوق بشر توسط نظام حاکم بر لیبی از رایس برای سفرش به طرابلس انتقاد کرده­اند.

رایس پس از لیبی به تونس، الجزایر و مغرب می­رود تا آخرین سفرش به کشورهای شمال افریقا در دوران صدارتش بر وزارت امور خارجه امریکا را انجام دهد. پیش­بینی می­شود پس از انجام سفر رایس به لیبی بازار انرژی این کشور به روی شرکت­های خارجی باز شود. لیبی نهمین کشور نفت خیز جهان است که هنوز بسیاری از ذخایر زیر زمینی آن کشف نشده است.

در همین حال دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید درباره سفر رایس به لیبی گفت: «سفر رایس به لیبی فصل تازه­ای از روابط دو جانبه ما با این کشور را گشود.»

شکری غانم، رئیس شرکت ملی نفت لیبی نیز گفت: «سفر رایس به طرابلس نشان از عادی شدن کامل روابط میان لیبی با امریکا دارد و نشان داد نفت در گسترش روابط اقتصادی دو جانبه تا چه اندازه اهمیت دارد.»