دیپلماسی ایرانی:
مسکو برای جبران بحران ایجاد شده در روابطش با غرب و ممانعت از ادامه این روند، همچنین نوعی بازگشت به گفت و گو های سازنده، از برنامه اتمی ایران استفاده ابزاری خواهد داشت؛ به این ترتیب که همراهی با غرب را ادامه داده و در این چهارچوب -به ظن غالب- به صدور قطع نامه چهارم علیه ایران رای مثبت خواهد داد. گفت‌و‌گو با دکتر هرمیداس باوند، استاد دانشگاه و متخصص روابط بین الملل

ديروز، شنبه بیست و سوم شهریور ماه، دمیتری مدودف رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که برای رفع نگرانی‌ها نسبت به ماهیت برنامه اتمی ایران باید همچنان به گفتگو با این کشور ادامه داد و تحریم‌های تازه فعلا لازم نیست.

این مخالفت صریح رئیس جمهور روسیه با اعمال دور تازه ای از تحریم‌ها علیه ایران، همزمان با تاکید مقامات روسیه بر همراهی با روندی تحت نظر خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در برنامه هسته ای تهران، اعلام شده است.

دیپلماسی ایرانی تاثیر تنش‌های اخیر مسکو و واشنگتن را بر مسئله هسته ای ایران در آستانه صدور گزارشی دیگر از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، را درگفت‌و‌گويى با دکتر هرمیداس باوند استاد دانشگاه و متخصص روابط بین الملل، مورد بررسی قرار داده است.

– با توجه به اختلافات تازه امریکا و روسیه در موضوع گرجستان، این اختلافات تا چه اندازه بر نگرش 1+5 نسبت به موضوع هسته ای ایران تاثیر گذاشته است؟
تا قبل از بحران گرجستان، روسیه در مورد تکنولوژی هسته ای ایران، نوعی همکاری استراتژیک با غرب داشت. این کشور هم در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و هم در شورای امنیت سازمان ملل متحد، به قطع نامه علیه ایران رای داد.

اما بعد از رویداد بحران گرجستان، ایوانف معاون نخست وزیر روسیه اعلام کرد که با توجه به شرایط جدید، ممکن است موضع روسیه در قبال مسئله هسته ای ایران مورد تجدید نظر قرار گیرد. با این وجود معتقدم که مسکو برای جبران بحران ایجاد شده در روابطش با غرب و ممانعت از ادامه این روند، همچنین نوعی بازگشت به گفت و گو های سازنده، از برنامه اتمی ایران استفاده ابزاری خواهد داشت، به این ترتیب که همراهی با غرب را ادامه داده و در این چهارچوب – به ظن غالب- به صدور قطع نامه چهارم علیه ایران رای مثبت خواهد داد.

مسکو، برنامه اتمی ایران را یک فرصت و نقطه عطفی برای بازگشت به گفت و گو و تعدیل بحران پیش آمده با غرب بدون هرگونه هزینه، ارزیابی می کند.

– چه ارزیابی از گزارش آتی آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص برنامه اتمی ایران دارید؟
معمولا گزارش های آژانس دو پهلو بوده است، ضمن اینکه بر فقدان دلایل مشخصی که از حرکت ایران به‌سوی تولید سلاح هسته ای حکایت داشته باشد، تاکید دارد، همواره به وجود برخی ابهامات که نیازمند شفاف سازی است و عدم همکاری ایران در خصوص برخی سایت‌های نظامی، اشاره می کند. به نظر می رسد گزارش روز دوشنبه نیز از همین سنخ خواهد بود.

حال اگر گزارش روز دوشنبه از سوی شورای حکام آژانس باشد، تلاش می شود در ادامه مسیر قطع نامه‌های صادره و در راستای تعلیق غنی سازی اورانیوم در کلیه زمینه ها، ارائه شود اما اگر از سوی دبیر کل آژانس منتشر شود، با توجه به اعلام البرادعی مبنی بر اینکه برای دور بعدی انتخاب دبیر کل آژانس کاندیدا نخواهد شد، علاوه بر دو پهلو بودن این گزارش، ممکن است شاهد تمایل بیشتر به سوی ایران باشیم.

– چه پیش بینی از آینده روابط تهران و مسکو در موضوع هسته ای پس از انتشار گزارش روز دوشنبه آژآنس دارید؟

همکاری روسیه با ایران در تکمیل نیروگاه بوشهر و فروش موشک های دوربرد، در واقع استفاده از تهران برای بازی با غرب است؛ مسکو در مقابل موضع مخالف امریکا، با استفاده از ابزار ایران، این پیغام را به غرب می دهد که در مسیری گام برخواهد داشت که کاملا مورد مخالفت واشنگتن است، البته اعلام چنین مواضعی دال بر اجرای آنها نیست، تنها در قالب نوعی نمایش، قصد نگران ساختن غرب را دارد، روسیه حتی در مورد نیروگاه بوشهر به تعهدات خود پایبند نبوده است. در خصوص شورای امنیت سازمان ملل نیز روسیه تلاش دارد از قدرت وتوی خود برای ترمیم نسبی روابطش با غرب بهره گیرد.