دویچه وله :
اروپا پس از بحران قفقاز به طور ویژه‌ای متوجه گاز ایران شده است. یک کارشناس “موسسه تحقیقی بنیاد جیمز تاون در واشنگتن” می‌گوید که در سیاست آمریکا در قبال ایران نیز، مسئله نفت و گاز نقش مهمی ایفا خواهد کرد.

اروپا برای رهائی از وابستگی به گاز روسیه قصد دارد به منابع جدید گازی دست یابد. برخی از کارشناسان غربی از جمله ولادیمیر سوکور کارشناس “موسسه تحقیقی بنیاد جیمز تاون در واشنگتن”، سالهاست در خصوص وابستگی انرژی کشورهای اروپائی به روسیه و تاثیر سیاسی آن هشدار داده اند. سوکور مقیم شهر مونیخ است و در خصوص وضعیت گاز در جهان و بویژه در آسیای مرکزی تحقیات بسیاری کرده است. وی در مصاحبه با بخش فارسی دویچه وله گفت، عدم صدور گاز ایران موجب بالارفتن بهای گاز در بازار جهانی شده است. وی همچین اشاره کرد که در سیاست آمریکا در قبال ایران، مسئله نفت و گاز نیز نقش مهمی را در آینده ایفا خواهد کرد.

وابستگی اروپا به گاز روسیه

واقعه قفقاز وابستگی اروپائیان به نفت و گاز روسیه را آشکارتر کرد. این مسئله سبب شد که اتحادیه اروپا به فکر خرید گاز از منابع غیر روسی بیافتد. اروپائی ها پس از واقعه قفقاز دریافتند که شرکت‌های نفتی راه دیگری غیر از روسیه برای انتقال نفت قزاقستان و ترکمنستان در اختیار ندارند.

ولادیمیر سوکور کارشناس در امور گاز می گوید، پیش از این دولت‌های غربی و کمپانی‌های نفتی موقعیت انحصاری روسیه را طرح نمی کردند. روسیه پس از عربستان سعودی، بزرگترین تولید‌ کننده وصادر کننده نفت در جهان است.

این کشوراز نظر تولید و صدور گاز طبیعی در جهان مقام اول را دارد.

علاوه برآن نفت و گاز کشوری های آسیای مرکزی نیز از طریق روسیه به اروپا صادر می شود.

شانس ایران برای صدور گاز به اروپا

اروپا مجبور است نه تنها نفت و گاز خود را از روسیه بخرد، بلکه نفت و گاز قزاقستان و ترکمنستان را نیز از طریق روسیه وارد کند.

با توجه به این مسئله، حال آیا شانس ایران برای صدور گاز خود به اروپا افزایش می یابد؟

ولادیمیر سوکور کارشناس “موسسه تحقیقی بنیاد جیمز تاون در واشنگتن”، به این سئوال چنین پاسخ می دهد: «در حال حاضر ایران شانسی برای صدور گاز خود ندارد. حتی پس از لغو تحریمات آمریکا نیز سالها طول خواهد کشید تا از منابع گازی ایران از جمله پارس جنوبی بهره برداری شود. در صنایع نفت و گاز ایران سالهاست سرمایه گذاری نمی شود. این مسئله سبب شده است که نفت و گاز کمتری تولید گردد و بهای آن بالا رود. تحریم آمریکا علیه ایران به نفع روسیه تمام شده و موجب شده است که روسیه ثروت هنگفتی را جمع آوری کند تا به یک قدرت جهانی تبدیل گردد.»

پیامدهای عدم صدور گاز ایران

عدم صدور گاز ایران تابحال برای کشورهای پیشرفته صنعتی اروپا و هم برای ایران ضررهای اقتصادی زیادی به بار آورده است. شرکت های بزرگ نفت و گاز اروپایی مثل شل و توتال اعلام کرده اند که در آینده قصد دارند در استخراج و صدور گاز ایران مشارکت کنند، ولی آمریکا با آن مخالفت می کند. این بدان معناست که بهای گاز بطور غیر طبیعی بالا رود.

کارشناس “موسسه تحقیقی بنیاد جیمز تاون در واشنگتن” در ادامه مصاحبه با بخش فارسی دویچه وله به سیاست آمریکا در قبال ایران اشاره کرده می گوید:

«سیاست آمریکا در قبال ایران یک اشتباه استراتژیک است. تابحال در آمریکا بحث های زیادی درباره برنامه هسته ای ایران، دخالت این کشور در امور عراق، افغانستان و لبنان انجام گرفته ولی مشخصا در مورد نفت و گاز این کشور صحبتی نشده است.»

به نظر این کارشناس پس از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا می توان در انتظار یک سری ابتکارات جدیدی در خصوص نفت و گاز بود و مسئله نفت و گاز ایران نیز یکی از موضوعات اصلی سیاست آمریکا در قبال ایران خواهد بود. ولادیمیر سوکور چنین سیاستی را عاقلانه می‌داند.

توجه اروپا به منابع گازی شرق خزر و ایران

کمپانی‌های نفتی غربی توانسته‌اند با صرف هزینه و سرمایه، از منابع قزاقستان و ترکمنستان، نفت و گاز استخراج کنند، ولی هنوز راهی غیر از روسیه برای انتقال انرژی این کشورها به مصرف‌کنندگان در اروپا یافته نشده است. سوکور به دولت های غربی توصیه می کند که یکی از راه‌های کاهش از وابستگی انرژی برای غرب استفاده از منابع نفتی دریای خزر و ایران است. به نظر این کارشناس به خصوص منابع کشورهای ترکمنستان و قزاقستان، که از زمان فروپاشی اتحاد شوروی تاکنون، سرمایه هنگفتی از سوی شرکتهای آمریکائی و اروپائی صرف اکتشاف و استخراج آن شده است بسیار اهمیت دارد.

ولادیمیر سوکور کارشناس “موسسه تحقیقی بنیاد جیمز تاون در واشنگتن”، در مصاحبه خود با بخش فارسی دویچه وله تاکید می کند که وقت آن فرا رسیده است، اتحادیه اروپا به اهمیت دسترسی به نفت حوزه شرق دریای خزر و ایران پی ببرد. به نظر او این مسئله می تواند در رهائی اروپا از وابستگی به گاز روسیه کمک کند.

طاهر شیرمحمدی