رادیوفردا: وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات دولت محمود احمدی‌نژاد با ارائه آماری اعلام کرده است که در ایران روزانه بیش از هشتاد میلیون پیامک (اس.ام.اس) رد و بدل می‌شود.

به گفته کارشناسان، هیچ مرکز قابل اعتمادی در ایران برای ارائه اطلاعات بیشتر در این گونه موارد وجود ندارد و از جمله نمی‌توان دانست این پیامک‌ها بیش از هرچیز چه نوع مطالبی را در بر می‌گیرند یا از سوی کدام گروه‌های سنی بیشتر استفاده می‌شوند.

با این حال اغلب کارشناسانی که در این باره اظهار نظر کرده‌اند می‌گویند استفاده از اس.ام.اس در ایران بیش از آن که جنبه‌های خصوصی داشته باشد به کارکردهای اجتماعی آن بر می‌گردد و در این باره به فراوانی اس.ام.اس‌های سیاسی، لطیفه و پیام‌رسانی اشاره می‌کنند.

مهرداد درویش‌پور، استاد جامعه شناسی دانشگاه استکهلم، علت این استقبال ظاهراً غیرمعمول ایرانیان را از اس.ام.اس، از نگاه جامعه شناختی، مربوط به فقدان حوزه عمومی مؤثر برای ابراز احساسات و اندیشه مربوط می‌داند.

بشنوید: گفتگو با مهرداد درویش‌پور جامعه شناس در مورد استقبال غیرمعمول ایرانی‌ها از اس ام اس

به گفته این جامعه شناس، در جامعه ایران که نهادهای دولتی و نیمه دولتی حوزه خصوصی افراد را طی سی سال گذشته تا حد بسیاری، چه آشکار و چه پنهان، تحت کنترل داشته و کمتر به رسمیت شناخته‌اند، اس.ام.اس به روشی جذاب برای مردم تبدیل شده است.

علاوه بر این، دلایل اقتصادی نیز دراستقبال مردم از اس.ام.اس بسیار مؤثر بوده است. هر یک دقیقه مکالمه، بیش از سه برابر یک اس.ام.اس هزینه دارد.

اما به گفته کارشناسان اجتماعی، فراوانی طنزهای سیاسی، اجتماعی و اروتیک نشانگر نیاز جامعه جوان ایران به فضایی شادتر و گریز از افسردگی است.

مهرداد درویش پور در این باره به رادیو فردا می‌گوید: «جامعه ما نه تنها از لحاظ سیاسی بسته است، که حاکمیت فضای آزادی اندیشه را هم فراهم نکرده است. فضایی که افراد جامعه و جوانان بتوانند ارتباط داشته باشند. در زمینه مسایل جنسی هم سیاست‌های بسیار سختگیرانه حاکمیت باعث می‌شود که عملاً شور جنسی مردم سرکوب شود. روشن است که جامعه‌ای که تمام اشکال دیگر خوشگذرانی را مورد نکوهش قرار می‌دهد و امکان پاسخ‌دهی سالم به نیازها و تمایلات جنسی خود پیدا نمی‌کند، سعی می‌کند از طریق شوخی‌های جنسی نوعی لذت‌جویی را انجام دهد.»

آقای درویش‌پور ادامه می‌دهد: «به نظرم اس.ام.اس در این زمینه کارکرد مهمی دارد و به نظر می‌آید استفاده از آن، تا زمانی که فضای جامعه هم در زمینه سیاسی و هم در زمینه مدنی اینچنین بسته است، از این چیزی که هست به مراتب بیشتر می‌شود.»

در مجموع، صاحبنظران از تبدیل شدن اس.ام.اس یا پیامک در جامعه امروز ایران در فقدان رسانه‌ها و محیط‌های عمومی ازاد، به یک رسانه مردمی در سایه سخن می‌گویند.