سرمایه : منوچهر متکی وزیر امور خارجه دیروز در حالی برای چندمین بار به صحن علنی مجلس آمد که نتوانست پاسخ قانع کننده یی به عدم دریافت غرامت 600 تا یک هزار میلیارد دلاری ایران از عراق بدهد.وزیر امور خارجه که دیروز برای چندمین بار به صحن علنی مجلس آمده بود تا به سوال نمایندگان پاسخ دهد، از پاسخ شفاهی در پشت تریبون مجلس خودداری کرد و ترجیح داد از روی متن به قرائت پاسخ نماینده ایلام بپردازد.
داریوش قنبری نماینده ایلام خطاب به وزیر امور خارجه گفت: «رقمی بین 600 تا یک هزار میلیارد دلار باید از کشور عراق غرامت دریافت می کردیم و متاسفانه دریافت این خسارت از عراق را به فراموشی سپرده ایم، چرا؟ متکی نیز در پاسخ وی سخنانش را با تاریخچه جنگ تحمیلی عراق به ایران و قرارداد الجزایر شروع کرد و سپس با اشاره به قطعنامه 598 و بند 7 آن که عنوان کرده تعیین خسارات از سوی سازمان ملل صورت می گیرد، اظهار داشت: «در سال 1370 نماینده دبیرکل سازمان ملل به ایران آمد و براساس اسناد و مدارک که در اختیارشان قرار گرفت، آنها 97 میلیارد دلار را برآورد خسارت کردند که جمهوری اسلامی نیز همواره به دنبال مطالبه خسارات و غرامات ناشی از جنگ عراق بوده است.»
وی گفت: «بعد از برگزاری کنفرانس کشورهای اسلامی مذاکره رئیس جمهور با وزیر امور خارجه صورت گرفت و پس از آن نیز پنج کمیته برای بررسی مسائل بین دو کشور تشکیل شد که یکی از آن کمیته ها برای مطالبات و دریافت خسارت است ضمن آنکه ایران سعی کرده پرونده جبران خسارات ایران را در مجامع بین المللی مفتوح نگه دارد.»
وزیر امور خارجه در ادامه توضیح داد: «ایران و وزارت امور خارجه ضمن آنکه به دنبال دریافت مطالبات و خسارات از عراق چه در زمان صدام و چه بعد از آن بوده اند اما در عین حال باید به این مساله توجه کند که پس از سقوط صدام مراحل و روابط جدید و عمیقی ایجاد شده است.»
وی که عنوان کرد باید از عراق 97 میلیارد دلار غرامت دریافت کنیم با انتقاد داریوش قنبری مواجه شد و گفت: «ولی طبق برآوردها بین 600 تا یک هزار میلیارد دلار خسارت عراق به ایران تخمین زده می شود نه 97 میلیارد دلار. باز هم در مورد مبلغ ناچیزی که شما فرمودید ما موفقیتی را به دست نیاورده ایم اما کویت توانست قسمتی از غرامت خود را از ناحیه صادرات نفت عراق دریافت کند.»
قنبری افزود: «ما هم می توانیم در شرایطی که شما می گویید روابط دوستانه ای با دولت جدید عراق داشته باشیم و برنامه ای را پی ریزی کنیم که حداقل بتوانیم غرامت خودمان را از طریق نفت عراق دریافت کنیم ولی هنوز این برنامه هم انجام نشده است و به گفته شما هنوز یک دلار غرامت از عراق پس از 20 سال دریافت نکرده ایم.»
این نماینده ایلام سپس با اشاره به آثار روانی جنگ که پس از 20 سال هنوز از پنج استان مرزی و جنگزده کشور وجود دارد، گفت: «بیشترین میزان خودکشی در پنج استان جنگزده و به خصوص ایلام است. در حالی که در سایر استان های کشور این میزان خودکشی وجود ندارد. این خودکشی ها از عوامل به جا مانده از جنگ است.»
قنبری سپس به عدم پاکسازی مناطق مین گذاری شده در استان های هم مرز عراق اشاره کرد و گفت: «هشت سال کشاورزان این مناطق در جنگ به سر بردند و حال هم که 20 سال از جنگ سپری می شود به علت آلوده بودن زمین های کشاورزی به مین، قادر به بهره برداری از سرمایه های خود نیستند.» وی سپس با اشاره به تعداد شهیدان و مجروحان جنگ هشت ساله عراق علیه ایران به ابراز ناراحتی از دولت عراق پرداخت و گفت: «دستگاه دیپلماسی ما حتی نتوانست با تمام کمک های سیاسی و انسان دوستانه ای که به عراق کرده در دادگاه صدام حضور پیدا کند و عراقی ها نیز متاسفانه نامی از ایران در زمان محاکمه صدام نیاوردند که جای شکایت دارد.»
وی افزود: «دستگاه دیپلماسی ما در این زمینه هم غفلت کرد و عملکرد اجرایی دستگاه دیپلماسی در تاریخ برای آیندگان ثبت خواهد شد.»
محمدرضا باهنر نیز که هنگام ورود منوچهر متکی وزیر امور خارجه به وی گفت شما هم کم کم تجربه تان زیاد شده و می دانید فقط 20 دقیقه وقت دارید صحبت کرده و دفاع کنید در پایان از داریوش قنبری، نماینده ایلام پرسید آیا از جواب وزیر امور خارجه قانع شده اید که پس از جواب رد نماینده ایلام باهنر اعلام کرد پیگیری این مساله به کمیسیون ارجاع داده می شود.