رادیوفردا: برخی از خبرگزاری ها گزارش دادند که آيت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز جمعه سفری کوتاه به شهر قم داشته و با آيت الله نوری همدانی، آيت الله مکارم شيرازی و آيت الله سبحانی، از مراجع تقليد و روحانيون طرفدار دولت، ديدار کرده است.

در اين گزارش ها به دليل انجام اين سفر و موضوعات مورد گفت و گو، اشاره نشده است.

سفر روز جمعه رهبر جمهوری اسلامی به قم، چند روز بعد از ديدار ۱۰ روزه او از اين شهر انجام شده است که به گزارش خبرگزاری ها، در جريان آن، گروهی از مراجع تقليد به ملاقات آیت الله خامنه ای رفتند.

خبر مربوطه از قول فارس

همین خبر از سایت جرس:

رمزگشائی بازدید اخیر رهبری از مراجع نزدیک به حکومت
رمزگشائی بازدید اخیر رهبری از مراجع نزدیک به حکومت

جرس: یک هفته پس از پایان سفر ده روزه (27 مهر تا 6 آبان 89) سید علی خامنه ای به قم، وی در تاریخ جمعه 14 آبان دوباره به قم سفر کرد. به گزارش خبرگزاری فارس این سفر کوتاه برای بازدید حضرات آیات شیخ حسین نوری همدانی، شیخ ناصر مکارم شیرازی و شیخ جعفر سبحانی تبریزی در بیوت ایشان بوده است.

این سفر پیامهایی با خود دارد. از جمله نیاز فراوان رهبری به حمایت مراجع قم. مواجهه آقای خامنه ای با عمیق ترین بحران تاریخ جمهوری اسلامی – که در سخنرانی به مناسبت 13 آبان اقرار کرد که سالها طول می کشد که عمق این فتنه کشف شود – وی را واداشته که برای کسب مشروعیت دست نیاز به سوی مراجع قم دراز کند. اگر چه هزینه گزاف و تبلیغات فراوان به دنبال اعلام مرجعیت عام و پایان “فتنه 88” بود، این سفر کوتاه بازدید پرده ای دیگر از دشواری های مقام رهبری را به نمایش گذاشت.

مراجع تقلید شیعه مقیم ایران از زاویه میزان نزدیکی و دوری با حکومت و رهبری به سه گروه قابل تقسیمند:

گروه اول: مراجع نزدیک به حکومت

این دسته از مراجع با صراحت از مواضع و سیاستهای رهبر جمهوری اسلامی حمایت می کنند. حضرات آیات شیخ حسین نوری همدانی، شیخ ناصر مکارم شیرازی و شیخ جعفر سبحانی تبریزی. رساله مرجع اخیر به تازگی منتشر شده است. از این سه نفر تنها نام آیت الله مکارم شیرازی در فهرست مراجع جائزالتقلید جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دیده می شود.

آیت الله نوری همدانی مرتبا در پشتیبانی از آقای خامنه ای سخن می گوید. آیت الله مکارم شیرازی که در این گروه شلوغ ترین حوزه درسی را دارد، اخیرا به حمایت صریح از آقای خامنه ای روی آورده است. آیت الله سبحانی که کمتر در حمایت از آقای خامنه ای سخن گفته به گزارش کیهان در روز عزیمت رهبری به قم با خودروی آزین بسته شده به تمثالهای رهبری عازم محل تدریس خود شد.

هر سه مرجع یادشده اگرچه در مدخل شهر قم یا حرم حضرت معصومه به حضور مقام معظم رهبری شرفیاب نشدند، اما در نخستین روز سفر به دیدار رهبری در دفتر ایشان شتافتند. عکس یادگاری این دیدارها در سایت رهبر جمهوری اسلامی بلافاصله منتشر شد. آقای خامنه ای اهمیت این دیدار را به فراست دریافته در فاصله کمتر از سه هفته اختصاصا برای بازدید ایشان به قم شتافته است. البته خبر و عکس این دیدارها تا کنون در وبسایت رهبری منتشر نشده است. ضمنا آیات شیخ حسین مظاهری (اصفهان) و شیخ عبدالله جوادی آملی مراجع نیمه مستقل بین این گروه و گروه بعدی جای می گیرند.

گروه دوم: مراجع مستقل

مراجع مستقل مراجعی هستند که نه از رهبری و سیاستهای آقای خامنه ای حمایت کرده اند، نه با وی مخالفت علنی ابراز نموده اند، هرچند دل خوشی از دولت ندارند. به لحاظ اقتصادی از بودجه حکومتی یا تسهیلات رهبری مطلقا استفاده نکرده اند. این گروه از مراجع پر نفوذترین مراجع قم هستند و بدنه اصلی حوزه قم را تشکیل می دهند. این گروه از مراجع سنتی هستند و به لحاظ سیاسی غالبا ساکت محسوب می شوند.

حضرات آیات شیخ حسین وحید خراسانی، سید موسی شبیری زنجانی، شیخ لطف الله صافی گلپایگانی، سید محمد صادق روحانی و سید صادق حسینی شیرازی در این گروه جای می گیرند. از این پنج نفر تنها دو مرجع به دیدار رهبری رفتند. آقای خامنه ای که به رسوم علمائی آشناست، حوالی 12 خرداد محرمانه به دیدار سه نفر از مراجع شتافت، تا بعدا از بازدید آنها بهره مند شود. بنابراین بازدید آیات شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی و جوادی آملی از رهبری با دیدار گروه اول متفاوت است. اگر رهبری زحمت دیدار را نکشیده بود، هرگز این بازدیدها را شاهد نبود. البته انداختن عکسهای یادگاری و انتشار آنها خاطر بازدیدکنندگان را مکدر ساخته است.

از این گروه آیات وحید خراسانی، روحانی و حسینی شیرازی به دیدار رهبری نرفتند. در این میان عدم ملاقات آیت الله وحید خراسانی با رهبری معنای خاصی دارد. معظم له که قصد عزیمت به مشهد را داشت، و با تهدید مقامات امنیتی از زیارت مشهد باز ماند، تحت فشار زائدالوصف فرزندانش را به دیدار آقای خامنه ای فرستاد، اما خود مقاومت کرد و تن به دیدار نداد. حوزه درسی آیت الله وحید شلوغ ترین حوزه درس خارج حوزه علمیه قم است. از مراجع مستقل تنها نام سه نفر (آیات وحید، شبیری و صافی) در فهرست مراجع جائزالتقلید جامعه مدرسین دیده می شوند.

گروه سوم. مراجع منتقد

مراجع منتقد مراجعی هستند که با صراحت یا عملا از سیاستهای نظام انتقاد کرده اند. به لحاظ اقتصادی مستقل از حکومت هستند. از مطالبات مردم در جنبش اخیر حمایت کرده اند. همگی از شاگردان و علاقه مندان مرحوم آیت الله خمینی محسوب می شوند و در دهه اول از مقامات جمهوری اسلامی بوده اند. و می توان آنها را در “خط امام” دانست. آیات سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، شیخ یوسف صانعی، سید علی محمد دستغیب شیرازی (شیراز) و شیخ اسدالله بیات زنجانی در این گروه قرار می گیرند. از این گروه در سفر قم هیچ مرجعی به دیدار رهبری نرفت. با اینکه آیت الله موسوی اردبیلی علیرغم کبر سن در زمستان گذشته برای نصیحت به ائمه مسلمین بطور خصوصی به دیدار رهبری به بیت وی در تهران رفت، و رسوم علمائی اقتضا می کرد که آقای خامنه ای به بازدید وی مبادرت کند، اما وی علیرغم کسالت آیت الله موسوی اردبیلی به عیادت یا ملاقات معظم له نرفت.

نام هیچیک از این چهار مرجع منتقد در فهرست مراجع جائزالتقلید جامعه مدرسین دیده نمی شود. برعکس جامعه مدرسین در اعلامیه دی 1388 خود آیت الله صانعی را بعد از گذشت شانزده سال از انتشار رساله عملیه اش فاقد صلاحیت مرجعیت اعلام کرد، اما آقای خامنه ای که تا کنون رساله عملیه منتشر نکرده است در صدر فهرست مراجع جائزالتقلید اعلام کرده است. دفتر آیت الله صانعی و مسجد آیت الله دستغیب شیرازی در خرداد ماه جاری توسط ماموران محترم لباس شخصی تخریب و غارت شد تا دیگر منتقدان درس عبرت گیرند.

***

پایگاه آقای خامنه ای در مراجع گروه اول محکم و مبتنی بر داد و ستد همه جانبه است. پایگاه وی در مراجع متنفذ گروه دوم بسیار متزلزل است و در مراجع گروه سوم فاقد هر گونه پایگاهی است. در سفر ده روزه قم علیرغم تمهید مقدمات فراوان وی نتوانست مراجع گروه دوم را با خود همراه کند. مقاومت آیت الله وحید که در حال حاضر زعیم حوزه علمیه قم است، برنامه های بلندپروازانه رهبری را نقش برآب کرد. سفر کوتاه اخیر به منظور استحکام بیشتر مراجع حامی حکومت صورت گرفت. بالا کشیدن آیت الله سبحانی برای ایفای نقشی فعال تر در حوزه در این راستا صورت می گیرد.

فهرست مراجع جائزالتقلید جامعه مدرسین با ارشادات مقام رهبری افزایش خواهد یافت و آیات نوری همدانی، سبحانی و جوادی آملی به آن اضافه خواهند شد. مراجعی که میزبان مقام معظم رهبری باشد، آیا ممکن است جائزالتقلید نباشند؟