آینده: در حالی كه طرح استقلال بانك مركزی از دولت كه در جریان بررسی لایحه برنامه پنجم توسعه و به پیشنهاد محمدرضا باهنر با تصویب نمایندگان همراه شده، خشم و واكنش شدید دولت و رسانه های دولتی را برانگیخته است، خبرنگار «آینده» به جزئیات جالبی درباره چگونگی تدوین این پیشنهاد دست یافته است.

در حالی كه طرح استقلال بانك مركزی از دولت كه در جریان بررسی لایحه برنامه پنجم توسعه و به پیشنهاد محمدرضا باهنر با تصویب نمایندگان همراه شده، خشم و واكنش شدید دولت و رسانه های دولتی را برانگیخته است، خبرنگار «آینده» به جزئیات جالبی درباره چگونگی تدوین این پیشنهاد دست یافته است.

به گزارش خبرنگار سرویس اقتصادی «آینده»، سال گذشته دكتر لاریجانی ، رییس مجلس شورای اسلامی طی درخواستی از مركز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی می خواهد تحقیقی با عنوان «پیشنهادهای قانونی در خصوص استقلال بانك مركزی» تهیه كند.

مركز پژوهشها این پروژه را به انجام می رساند كه ویرایش دوم آن در خرداد ماه گذشته بر روی سایت این مركز منتشر می شود.

متن مصوبه مجلس:

مجمع عمومی بانك از 11‌عضو تشكیل می‌شود كه هر كدام از اعضا فقط برای یك دوره انتخاب می‌شوند. بر این اساس، وزیر امور اقتصادی و دارایی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور، دادستان كل كشور، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و 7 نفر اقتصاددان دارای حداقل 15 سال سابقه و تخصص فعالیت پولی و بانكی عضو مجمع عمومی بانك مركزی هستند.

در دوره اول، 7‌نفر اقتصاددان را رئیس‌جمهور همزمان به مجلس معرفی می‌كند و آنها با رای اكثریت مجلس انتخاب می‌شوند و هردوسال یكبار رئیس‌جمهور می‌تواند فقط یك نفر از 7 اقتصاددان را با رای اعتماد مجلس تغییر دهد.همچنین مجلس مقرر كرد: اعضای مجمع عمومی بانك مركزی از بین خود فردی را به‌عنوان رئیس مجمع انتخاب كنند.

با تصمیم دیروز مجلس، رئیس‌كل بانك مركزی و قائم مقام وی، توسط اعضای مجمع عمومی بانك تعیین و با حكم رئیس مجمع عمومی و تنفیذ رئیس‌جمهور، برای مدت 7 سال به این سمت‌ها منصوب می‌شوند و انتخاب مجدد رئیس‌كل بانك مركزی و قائم مقام وی فقط برای یكبار مجاز است. همچنین اعضای مجمع نمی‌توانند فردی را از بین خود برای این دو سمت انتخاب كنند.مجلس همچنین تصویب كرد كه مصوبات و تصمیمات مجمع با امضای رئیس مجمع برای اجرا به رئیس‌كل بانك مركزی ابلاغ شود.

به رغم آن كه درظاهر تصویب قانون استقلال بانك مركزی به پیشنهاد محمدرضا باهنر انجام شده، بررسی متن تصویب شده با متن پیشنهادی در این گزارش كه 5 ماه قبل از تصویب منتشر شده، نشان می دهد پیشنهاد مهندس باهنر از متن مندرج در این گزارش تدوین شده توسط كارشناسان درباره استقلال بانك مركزی استخراج شده و تنها مدت زمان عضویت افراد در مجمع عمومی این بانك، از 14 سال پیشنهادی در این گزارش، به 7 سال تقلیل یافته است.

نكته جالب توجه آن كه مهمترین اشكال واردشده از سوی حامیان دولت مبنی بر بیشتر بودن طول دوره عضویت اعضای مجمع از طول دوره ریاست جمهوری به صورت آگاهانه و به عنوان نقطه قوت این پیشنهاد دیده شده و در این گزارش آمده است:

«شورای پول و اعتبار از 17 عضو تشكیل می شود كه عبارتند از:
1. رئیس كل بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران(رئیس شورا)
2. 11 عضو مجمع عمومی بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران
3. وزیر بازرگانی
4. نماینده شبكه بانكی به انتخاب شورای عالی بانك ها
5. رئیس اتاق تعاون
6. یكی از نمایندگان عضو كمیسیون امور اقتصادی مجلس به عنوان ناظر
7. یكی از نمایندگان عضو كمیسیون برنامه و بودجه مجلس به عنوان ناظر
تبصره: اعضای شورای پول و اعتبار با حكم رئیس مجمع عمومی بانك مركزی برای مدت 4 سال به این سمت منصوب می شوند.»

مسئله مهم دیگری كه در این گزارش قید شده و احتمالا دولت محترم از آن بی خبر است، بحث تغییر قانون پولی و بانكی كشور است كه قرار است با پیشنهادهای كارشناسان مركز پژوهشها و اساتید دانشگاه ها، فرایندی شبیه استقلال بانك مركزی در آن رخ دهد.