رادیوفردا: در حالی که یکی از مسئولان شهرداری تهران از مرگ بیش از دو هزار و ۵۰۰ نفر در تهران بر اثر آلودگی هوا خبر داده است، انتقادها از اقدام‌هایی مانند آبپاشی تهران با استفاده از هواپیماهای سم‌پاش بالا گرفته است.

وحید نوروزی، مدیر عامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران، روز چهارشنبه در وبلاگ خود از مرگ بیش از دو هزار و ۵۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا در تهران خبر داده است.

وی در این باره نوشته است: «حداقل فوتی در اثر ذرات معلق در سال در تهران ۲۶۵۸ نفر، منوکسید کربن ۱۵ نفر، ازون ۷۲ نفر و دی اکسید گوگرد ۸۹۶ نفر می‌باشد.»

پیشتر نیز کاظم ندافی، مدیر کل بهداشت محیط و کار وزارت بهداشت ایران در این باره به خبرگزاری فارس گفته بود: «وزارت بهداشت هر سال مطالعات دقیقی را درباره اثرات آلودگی هوا بر سلامت مردم انجام می‌دهد، این مطالعه سال گذشته نیز انجام شد و نشان داد که بین ۳۵۰۰ تا چهار هزار نفر به علت عوارض ناشی از آلودگی‌ها فوت کردند.»

وی همچنین با بیان این که مطالعات انجام شده تنها بر اساس آ‌لودگی ناشی از ذرات معلق در هوا و گاز مونوکسید کربن صورت گرفته، افزوده بود: «بیشتر افرادی که بر اثر آ‌لودگی هوا جان خود را از دست دادند به بیماری‌های قلبی، عروقی، تنفسی مثل آسم مبتلا بودند یا افراد سالخورده بودند.»

از سوی دیگر در حالی که آلودگی بالای هوای تهران همچنان ادامه دارد، انتقادها از اقدام‌هایی همچون آبپاشی با استفاده از هواپیماهای سمپاش برای مقابله با آلودگی هوا بالا گرفته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، استفاده از هواپیماهای تک‌موتوره سمپاش برای پاشیدن آب بر فراز تهران با هدف کاستن از غلظت آلاینده‌ها به ویژه ذرات معلق در هوا روز سه‌شنبه با پرواز پنج هواپیما صورت گرفته بود.

با این حال به گفته کارشناسان محیط‌ زیست این اقدام کمترین تاثیری در بهبود کیفیت هوای تهران نداشته است وبه طوری که وضعیت هوا در پایتخت ایران در روزهای سه شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه نیز همچنان در وضعیت هشدار باقی مانده است.

برخی دیگر از کارشناسان نیز نسبت به تاثیر احتمالی این گونه اقدامات در بارش باران‌های اسیدی هشدار داده‌اند.

هر چند بر اساس گزارش‌های منتشر شده، آبپاشی تهران با استفاده از هواپیماهای سمپاش وزارت کشاورزی صورت گرفته است، اما رسانه‌های ایران همچنان در این باره که چه کسی یا کسانی چنین ایده‌ای را که با انتقادهای فراوانی روبرو شده، مطرح کرده، به گمانه‌زنی خود ادامه می‌دهند.

مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی در این باره گفته است: «اگر آبپاشی با حجم وسیع صورت گیرد، ممکن است تا اندازه‌ای موثر باشد اما طبق گزارش‌های وزارت بهداشت، آب‌پاشی با حجم کم موثر نخواهد بود. میزان آب هواپیماهای سمپاش اندک و در حد مزرعه‌ای است.»

همچنین وحید نوروزی، نماینده شهرداری تهران در کارگروه کاهش آلودگی هوا نیز با «غیرمنطقی و بی‌فایده و در حد طنز» دانستن آبپاشی تهران گفته است:‌ «در عین حال این سوال مطرح است که چه میزان آب قرار است با چند هواپیما در تهران ۷۵۰ کیلومتر مربعی پاشیده شود؟»

حسن اصیلیان، معاون پیشین سازمان حفاظت محیط زیست ایران نیز با هشدار نسبت به پیامدهای این اقدام گفته است: «با بالا بودن غلظت برخی آلاینده‌ها مانند دی‌اکسید گوگرد و مونوکسید‌کربن در تهران و ترکیب آن با قطرات آب که توسط آب‌پاش‌ها پخش می‌شود، باران اسیدی در تهران شکل می‌گیرد.»

وی همچنین افزوده است: «اگر دی اکسید گوگرد در هوای تهران بالا باشد پس از ترکیب با آب اسید سولفوریک ایجاد کرده و در نهایت منجر به بارش باران اسیدی می‌شود یا اگر میزان غلظت اکسید‌های نیتروژن بالا باشد پس از ترکیب با آب ایجاد اسید‌نیتریک می‌کند.»

از سوی دیگر مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، هم با ابراز تردید درباره تاثیر اقدام‌هایی از این دست در کاهش آلودگی هوای تهران گفته است:‌ «با این وضعیت آلودگی هوا، مردم به مرگ تدریجی دچار می‌شوند و با سپری شدن این ایام نیز به طور حتم معضل آلودگی هوا فراموش می‌شود.»

در همین میان خسرو دانشجو، سخنگوی شورای شهر تهران، درگفت و گو با رادیو فردا در باره منشا آلودگی هوای تهران گفته است: «در آمارهایی هم که در شورای شهر ارائه می‌شود، سهم به سزایی از آلودگی هوا را خودروهای سطح شهر تهران دارند و بخش عمده‌ای از آلودگی مربوط به خودروهایی است که سوخت‌های فسیلی مثل بنزین و گازوییل مصرف می‌‌کنند.»

این در حالی است که دولت محمود احمدی‌نژاد همچنان از پرداخت اعتبارهای ارزی تصویب شده برای توسعه متروی تهران،‌ که می‌تواند به کاهش استفاده از خودروهای شخصی در این شهر منجر شود،‌ خودداری می‌کند.

همچنین برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که یکی از عوامل افزایش آلودگی هوای تهران در هفته‌های گذشته، استفاده از بنزین تولید شده در واحدهای پتروشیمی است که گفته می‌شود از کیفیت لازم برخوردار نیست و نسبت به بنزین تولید شده در پالایشگاه‌ها آلایندگی بیشتری دارد.

حسن بیگی، مدیرعامل پتروشیمی جم که یکی از مجتمع‌های تولیدکننده بنزین به شمار می‌آید، در این باره گفته است: «ما تنها خوراک تولید بنزین را به پالایشگاه‌ها تحویل می‌دهیم و پتروشیمی‌ها مسئول تحویل بنزین به خودروها نیستند.»

وی همچنین افزوده است: «مواد اولیه تولیدی در مجتمع‌های پتروشیمی پس از تحویل در پالایشگاه‌ها تبدیل به بنزین می‌شوند. بنابراین تولیدکنندگان بنزین باید به این موضوع پاسخ بدهند.»

در همین ارتباط روزنامه اطلاعات که روز چهارشنبه تیتر اول خود را به مساله آلودگی هوای تهران اختصاص داده و در گزارشی با عنوان «کیفیت پایین سوخت خودروها، عامل اصلی آلودگی هوا» به بررسی این موضوع پرداخته بود،‌ در تیتر یک شماره روز پنجشنبه خود نوشته است: «موفقیت بزرگ فرزندان ملت در تولید بنزین با کیفیت.»

به دنبال تشدید تحریم‌های جهانی علیه ایران و ایجاد محدودیت در فروش فرآورده‌های نفتی و به ویژه بنزین به این کشور از سوی شرکت‌های بزرگ بین‌المللی، مقام‌های ایرانی از «اقدام ضربتی» خود در تولید بنزین در داخل کشور خبر داده بودند، که در چارچوب آن برخی از واحدهای پتروشیمی به تولید بنزین روی آورده‌اند.

حمیدرضا کاتوزیان، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از این اقدام گفته بود: «بخش‌هایی از پتروشیمی که با هدف خودکفایی در تولید بنزین مورد استفاده قرار می‌گیرد، دچار مشکل تعمیر و نگهداری، فرسودگی و کمبود منابع می‌شوند.»