دویچه‌وله: از ظهر چهارشنبه (۱ دی ۱۳۸۹) قیمت نان در تهران بیش از یک‌ونیم برابر افزایش داشته است. چندین نانوا هم در گفت‌و‌گو با دویچه وله از قدغن شدن ریختن کنجد روی نان‌های سنگک و بربری با اجرای طرح هدفمندسازی یارانه نان خبر دادند.

قیمت نان از امروز در تهران تغییر کرده است. با آغاز طرح هدفمندسازی یارانه ها قیمت نان یک و نیم برابر افزایش پیدا کرده است. در عوض محمود احمدی نژاد خبر از پرداخت ماهانه ۴ هزار تومان برای جبران تفاوت قیمت گذشته نان با قیمت‌های جدید را داده است. وقتی از چند نانوایی در تهران پرس‌و‌جو کردیم متوجه شدیم ریختن کنجد روی نان‌های سنگک و بربری هم با اجرای طرح هدفمندسازی یارانه نان قدغن شده است.

«نان سنگك ساده ۵۰ تومان، سنگك كنجددار ۷۰ تومان، بربری ساده ۴۰ تومان، بربری كنجددار۵۰ تومان، لواش ۱۵ تومان و نان تافتون ۱۵ تومان.» به نقل از روزنامه ایران در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۸۴، این اعداد قیمت نان است که توسط اتحادیه نانوایان به نانوایی‌های تهران ابلاغ شد.

با گذشت ۵ سال از ابلاغ قیمت‌های بالا توسط اتحادیه نانوایان تهران، آخرین قیمت نان که توسط ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، وزارت بازرگانی و اتحادیه نانوایان به نانوایی‌های تهران ابلاغ و از امروز ۱ دی ۱۳۸۹ اجرا شده است چنین است: « نان سنگک ۴۰۰ تومان، بربری ۳۰۰ تومان، تافتون ۲۰۰ تومان و نان لواش ۱۰۰ تومان.» به نقل از سایت “ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها” قیمت‌های جدید نان بعد از “جلسه وزیر بازرگانی و فرمانداری تهران” تهیه و در اختیار محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران قرار گرفته است.

نانوایان تهران درباره فروختن نان به قیمت‌های جدید از ظهر امروز خبر می‌دهند. یک نانوایی سنگکی در منطقه ۲ تهران امروز اول دی ماه ۱۳۸۹ به دویچه وله چنین می‌گوید: « تا ظهر امروز، نان سنگک را به همان قیمت قدیم فروختیم، از بعدازظهر به قیمت ۴۰۰ تومان می‌فروشیم.»

دیدن قیمت‌های جدید نان پشت شیشه نانوایی

یک نانوایی بربری در خیابان پیروزی تهران در گفت‌و‌گو با دویچه وله خبر از چسباندن قیمت‌های جدید نان به پشت شیشه نانوایی می‌دهد و می‌گوید: « امروز ظهر از “تعزیرات” آمدند قیمت زدند. تا به‏حال ۲۰۰ تومان بوده، حالا شده ۴۰۰ تومان. امروز خیلی خلوت‏تر بود. روی تعداد مشتری‏ها تاثیر گذاشته است. پخت‏مان نسبت به روزهای دیگر نصف شده است. نان‏های‏مان ماند، خمیرهای‏مان مانده است. اصلاً خیابان‏ها خلوت است، نمی‏دانم داستان چطوری است. آمدند قیمت نان‌ها را روی کاغذ نوشتند و پشت شیشه چسباندند.»

اما نانوایان تهران از قدغن شدن ریختن کنجد روی نان‌های سنگک و بربری با آغاز طرح هدفمندسازی یارانه‌ها خبر می‌دهند. یکی ازنانوایان نان بربری دراینباره چنین می‌گوید: « به ما گفتند که همان نان ساده را بپزید به قیمت ۴۰۰ تومان. فعلا پخت نان ساده را به ما اجازه داده‏اند. بازرس می‏فرستند، بازرس می‏آید می‏گوید. دیگر نمی‏گذارند کنجدی بزنیم، کنجدی را لغو کرد‏ه‏اند.»

همچنین درباره قدغن شدن ریختن کنجد روی نان یک نانوایی دیگر در خیابان ستارخان تهران می‌گوید: « گفته‏اند فقط ساده بپزید، ما هم گفته‏ایم چشم! دیگر چیز خاصی به ما نگفته‏اند. گفته‏اند کنجد کلاً قدغن است. ما تابع قانون هستیم، هرچه آن‏ها بگویند، ما هم انجام می‏دهیم.»

یکی از نانوایان میدان امام حسین هم درباره افزایش قیمت نان سنگک از ۵ سال گذشته تا امروز چنین می‌گوید: « در این چهار پنج سال اول۵۰ تومان بوده، بعد ۱۰۰ تومان شده، بعد ۲۰۰ تومان و الان هم دیگر به این روش…»

نانوایی سنگکی در منطقه ۲ تهران هم می‌گوید: « اول که ۵۰ تومان بود، دوباره شد ۱۰۰ تومان. باز قیمت آرد را که ۷ تومان بود، کردند ۴۵ تومان و قیمت نان را به ۲۰۰ تومان رساندند. الان صحبت از ۳۰۰ تومان آرد و ۴۰۰ تومان نان می‏شود، نان سنگک.»

نانوای خیابان ستارخان تهران می‌گوید: «من ۱۰ سال است که در این شغل هستم. تا به‏حال روندش به این شکل نبوده، الان یک ‏دفعه قیمت بالا رفت.»

واکنش مردم در تهران به افزایش قیمت نان
اما واکنش مردم تهران از ظهر امروز که قیمت‌نان تغییر کرده است چه بوده است. جوابش را بشنویم از نانوایان مختلف در تهران: « واکنش مردم خوب، برای‏شان کمی سخت است. اکثراً نان نخریدند و رفتند. بعضی‏ها هم نان خریدند. خیلی تأثیر گذاشت. از لحاظ کسادی کار، این نرخ امروز خیلی تأثیر گذاشت.»

نانوای میدان امام حسین هم چنین می‌گوید: «برای نان مقداری پول به حساب‏ مردم ریخته بودند. به همین خاطر سر مردم را یک خرده گرم کردند. وگرنه این ۴ یا ۵ هزارتومانی که در ماه بریزند، برای مردم که چیزی نمی‏شود.»

اشاره این نانوا به ۴ هزار تومانی است که به عنوان یارانه نان قرار است به هر ایرانی هر ماه پرداخت شود. پیش‌تر و با آغاز طرح “هدفمندسازی یارانه‌ها”، محمود احمدی‌نژاد با حضور در تلوزیون دولتی ایران از پرداخت ۴ هزار تومان به عنوان یارانه نان خبر داده بود. او گفته بود، این پول، “پول امام‌زمان” است. در همین زمینه خبرگزاری داخلی “فارس” گزارش می‌دهد که وزیر بازرگانی ایران با آغاز طرح هدفمندسازی یارانه‌ها میزان مصرف نان را در ایران با کشورهای اروپایی و آمریکایی مقایسه کرده. به گفته وزیر بازرگانی ایران سرانه مصرف نان برای هر ایرانی در سال ۱۶۰ کیلوگرم است که که این رقم ۳/۲ استاداردهای بین‌المللی است. به گفته مهدی غضنفری سرانه مصرف نان در فرانسه ۵۶ کیلوگرم، اروپا ۶۸ کیلوگرم، آمریکا ۳۷ کیلو گرم است.

البته وزیر بازگانی ایران در صحبت‌های خود به این اشاره نکرد که آیا تفاوت سرانه مصرف گوشت و میوه ایرانیان و اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها هم مثل تفاوت آن در مصرف نان است یا خیر. زهرا سپیدرو دکتر تغذیه در تهران به این سوال چنین پاسخ می‌دهد: «نه، صددرصد این‌طور نیست. به‏خاطر این‏که هم از نظر قیمت مناسب‏تر است و هم از نظر این‏که سیرکننده است، معمولاً از نان در درجه‏ی اول استفاده می‏کنند. زمانی که شما یک غذای گوشتی، پر از گوشت و سبزیجات مصرف می‏کنید، اگر دو برابر مقداری که همیشه می‏خوردید، مصرف کنید، صددرصد مقدار مصرف نان‏تان پایین می‏آید و سیر می‏شوید. ولی اتفاق می‏افتد که شما یک تکه‏ی کوچک پنیر را لای یک نان بزرگ می‏گذارید، فقط به‏خاطر این‏که سیر شوید. هرچه تعداد اعضای خانواده بیشتر باشد، سعی می‏کنند با مواد جانبی خودشان را سیر کنند و کم‏تر به بحث تغذیه می‏پردازند. این‌که گوشت چقدر اهمیت دارد یا سبزیجات چقدر مهم است. یک خانواده‏ی شش نفره وقتی قدرت خرید میوه یا سبزیجات را نداشته باشند، مقدار مصرف نان‏شان صددرصد بیشتر است، برای این‏که مثلاً با یک قابلمه‏ی غذا سیر شوند.»

حسین کرمانی
تحریریه: عباس کوشک جلالی