پیک ایران:
محمود دادخواه، عضو موسس كانون دفاع از حقوق بشر، در گفت‌‏وگو با ایلنا، گفت: متاسفانه ساخت برج جهان‌‏نما خسارات متعددی را ایجاد كرد و پیش‌‏بینی ایران دوستان در این زمینه درست از آب درآمد.
وی، افزود: ساخت این برج باعث شد، میلیاردها تومان هزینه‌‏ای كه صرف ساختن آن شد، به هدر رود و دستاوردی جز سرشكستگی جهانی و بی‌‏آبرویی برای مدیران سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نداشت.
دادخواه، با بیان این كه باید مدیران شهری و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را تحت تعقیب قرار داد، تصریح‌‏كرد: به دلیل آن كه مدیران شهری و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به نصایح ایران دوستان و دستورات مسوولان توجه نكردند، باید تحت تعقیب قرار بگیرند.
وی، افزود: عملیات كاهش طبقات این برج آغاز شده و مدیران سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید همه تلاش خود را به كار ببرند تا 12 بهمن، همه كارها به نحو احسن انجام شود.
وی، خاطرنشان‌‏كرد: به نظر می رسد با روندی كه آغاز شده، تا 12 بهمن این مهم تحقق پیدا كند و نظر یونسكو جلب شود.

آغاز ماجرا:
میراث ملى یا میراث جهانى
اخلاق حفاظت

سحر نمازى خواه

همه غوغاى «نقش جهان» و «جهان نما» از یك نامه آغاز شد. نامه اى كه بى نام و امضا در یكى از صندوق هاى پستى اصفهان افتاد تا به مقر یونسكو در پاریس برسد. نویسنده نامه به نمایندگان ۲۶ كشور عضو كمیته میراث جهانى یونسكو نوشت: «نقش جهان در خطر است.» او از ساخت بنایى در اصفهان خبر داد كه حریم نقش جهان را درنوردیده و از بلندترین بناى میدان نقش جهان بلندتر است. دریافت همین نامه كافى بود تا نامه نگارى هاى كمیته میراث جهانى با دولت ایران آغاز شود. كمیته به ایران یادآورى كرد كه میدان نقش جهان، پاسارگاد و چغازنبیل سه محوطه تاریخى ثبت شده در فهرست جهانى است كه كمترین تجاوز به حریم و حایل این مكان ها باید مورد مواخذه و پیگیرى قرار گیرد. ایران خود جزء ۲۰ كشور نخستینى بود كه به پیمان حفاظت از میراث فرهنگى و طبیعى جهان (مصوب ۱۹۷۳) پیوست و در نخستین گام سه مكان تاریخى خود را در این فهرست جاى داد و حال براى ساخت برجى تجارى كه حریم هوایى میدان تاریخى نقش جهان را مخدوش كرده، باید نگاه جهانى معطوف شده بر خود را پاسخگو باشد. نگاهى صبور و در عین حال پیگیر و مصمم كه راى نهایى «اخلاق حفاظت» ایران را صادر خواهد كرد. اینك تمامى كشورهاى عضو یونسكو و پیمان مندان میراث جهانى چشم به ایران دوخته اند تا تیرماه پیش رو راى نهایى را در حافظه جهانى ثبت كنند. حافظه اى دقیق و پاك نشدنى كه هیچ توجیهى براى كمترین خدشه اى به روح و میراث فرهنگى جهانى را برنمى تابد و نمى بخشد. «تخریب، تعدیل یا ادامه جهان نما؟» پاسخ این پرسش است كه طرفین چالش نقش جهان و جهان نما باید اعلام كنند.
و از همین پاسخ است كه راى جهانى بر میزان احترام گذارى ایران به پیمان هاى جهانى و حفظ هویت تاریخى و میراث فرهنگى صادر مى شود. دعواى طرفین پرونده اتهامى تجاوز به حریم نقش جهان، مجادله اى بین دو اندیشه است؛ اندیشه حفظ ارزش هاى فرهنگ مدارانه و اندیشه اقتصادورزانه و آنچه از پایان این چالش نهایى مى شود، اعلامى است به جهان كه ایران در پاسداشت كدام اندیشه ساعى تر است، وفادارى بر پیمان جهانى در حفظ میراث تاریخى و فرهنگى یا حفظ منفعت اقتصادى؟ شاید اگر امضاى یكى از مسئولان عالى رتبه فرهنگى اصفهان در موافقت با ساخت برج جهان نما در دو سند ثبت نشده بود، حامیان نقش جهان با غرور و ادله بیشترى پاسدارى از نقش جهان را علنى مى كردند، اما به رغم تمامى آنچه در گذشته به ثبت رسیده، باید پاسخى نو و درخور به ناظران جهانى ارائه كرد. گروه اجتماعى روزنامه شرق در ویژه نامه نقش جهان سعى كرده تا زوایاى مختلف این چالش را همراه دست اندركاران فرهنگى و شهرى نقش جهان و جهان نما بررسى كند. آنچه پیش روى شما است آخرین اعلام ها تا تیرماهى است كه یونسكو آخرین فرصت را از ایران باز مى ستاند. آیا نقش جهان در فهرست جهان خواهد ماند؟