آيت‌الله منتظري: تخريب خاوران حرام است و «مامور بودن» مجوز انجام كار حرام نيست
خرداد: آيت‌الله عظما منتظري، در فتوايي تخريب گورستان خاوران را بار ديگر «حرام» اعلام كرد.
اين مرجع تقليد شيعه، در آبان ماه 1384 در پاسخ به پرسش “رضا معيني” از فعالان حقوق بشر گفته بود كه تخريب گورستان‌هاي مسلمانان جايز نيست و تخريب گورستان غير مسلمانان نيز محل اشكال است.
معيني در سال 84، در راستاي سياست تخريب خاوران از آيت‌الله در اين زمينه پرسيده بود و اكنون كه بار ديگر روند تخريب اين گورستان اوج گرفته، اين پرسش‌ها و پاسخ منتظري را منتشر كرده است.
آيت‌الله منتظري گفته است:
«باسمه تعالی
پس از سلام
قبرستانی که افراد مسلمان از هر مذهب و گروه در آن دفن شده اند محترم است و تخریب و اهانت به آن جایز نیست. بلکه هتک حرمت غیر مسلمانان نیز محل اشکال است.
و اگر تخریب و هتک موجب ایذا خانواده های آنها گردد حرمت آن مضاعف است.
و مجرد مامور بودن مجوز عمل حرام نمی باشد و بجاست مسائل دینی و شرعی تحت الشعاع افکار سیاسی واقع نشوند.
موفق باشید.
١/٩ /١٣٨٤
حسينعلی منتظری »
اين پاسخي بوده كه درباره‌ي پرسش‌هاي زير اعلام شده بود. معيني از مرجع تقليد شيعه پرسيده بود؛
« همان‌گونه که شما به خوبی مطلع هستید، در سال ١٣٦٧ تعداد بسیاری از زندانیان سیاسی ایران در زندان‌های کشور اعدام شدند. مسئولان جمهوری اسلامی هیچگاه تا به امروز در باره علت، تعداد و چرایی این اعدامها توضیحی به خانواده ی قربانیان نداده اند علاوه بر آنکه خانواده های این قربانیان تا به امروز رسما از محل دفن عزیزان خود مطلع نشده اند. آنچه مسلم است بخشی از این زندانیان در گورستان خاوران و در گورهای جمعی دفن شده اند. سالهاست خانواده ها به این محل رفت و آمد و مراسم سوگواری و یادمان خود را در آنجا برگزار می کنند. سالهاست که بدون توجه به تاکبد شرعی و انسانی ” حرمت جنازه انسان باید حفظ شود و بی احترامی به آن جایز نیست.” اجازه هیچ گونه بازسازی را به خانواده ها نداده اند.
اخیرا سازمان بهشت زهرا و دادستانی مستقر در بهشت زهرا به خانواده ها اعلام کرده اند که قصد دارند “طرح سازماندهی” را در این گورستان به اجرا بگذارند. در باره چگونگی و اجرای این طرح، وضعیت گورهای جمعی و آینده گورستان هیچ پاسخ موجهه ای به خانواده ها داده نشده است. اگر واقعا هدف مقامات مسئول بازسازی و نه ویرانی و از بین بردن گورستان است، چرا اسامی کسانی که در این محل دفن شده اند به خانواده ها اعلام نمی کنند و اجازه نمی دهند که خانواده ها خود متولی بازسازی شوند.
در زمانی که بسیاری از مقامات و مسئولان جمهوری اسلامی در باره این فاجعه سکوت کرده بودند، شما “سکوت را جایز” ندانستید و شجاعانه وظیفه انسانی و تاریخی خود را انجام دادید. امروز نیز به عنوان یکی از مراجع عالی مقام تشیع شما را مورد خطاب قرار می دهم و از شما خواهشمندم با پاسخ به این چند سوال ما را برای حفظ حرمت جاندادگان و کرامت انسانی خانواده ها یاری دهید.
١ – آیا از بین بردن بقایای جنازه حتا غیر مسلمان جایز است؟ ٢- در بند د ماده دوم اعلامیه اسلامی حقوق بشر مصوبه ١٣٦٩ قاهره که توسط جمهوری اسلامی نیز امضا و باید رعایت شود آمده است : ” حرمت جنازه انسان باید حفظ شود و بی اخترامی به آن جایز نیست کما اینکه جایز نیست که لمس کردن آن مگر با مجوز شرعی و بر دولت است حمایت از این امر” در برابر نقض این بند تکلیف شرعی جمهوری اسلامی چیست؟
٣ – آیا ماموران اجرا کننده از نظر شرعی می توانند فقط با استناد دستور دولتی با نابود کردن گورهای جمعی به جنازه انسان هتک حرمت و بی احترامی کنند.
٤ -آیا می توان گورستانی که در آن غیر مسلمان دفن شده است به گورستانی عمومی تبدیل کرد؟ با تشکر از لطف جنابعالی در پاسخ مشخص و راه گشا در این باره »
پيش از اين نيز آيت‌الله منتظري در سخناني، به شدت از تخريب گورستان‌ها انتقاد كرده و آن را اقدامي دانسته بود كه حتا در نظام شاهنشاهي نيز رخ نداده است. آيت‌الله منتظري از اين جهت كه در سال 67 نيز تنها مقام رسمي جمهوري اسلامي بود كه در برابر اعدام‌هاي گسترده‌ي زندانيان سياسي واكنش نشان داد، همواره مورد احترام بازماندگان آن فاجعه، گروه‌هاي سياسي و فعالان حقوق بشر بوده است.
منتظري در آن زمان پست قائم مقامي رهبر را در اختيار داشت و قرار بود كه در صورت درگذشت آيت‌الله خميني به مقام رهبري برسد. اعتراض شديد او به اعدام زندانيان سياسي و برخي ديگر از رخ‌دادهاي سال 67 سرانجام به كنار گذاشتن آيت‌الله منتظري از دستگاه قدرت منتهي شد.
پیام برای این مطلب مسدود شده.