پرتاب از کوه، سنگسار، اعدام: احکام صادره در شيراز در مصاحبه با غلامحسين رئيسي
روز: شيراز در چند سال گذشته يکي از شهرهايي بوده که به خاطر داشتن پرونده هاي حقوق بشري، مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است. احکامي چون پرتاب از کوه، سنگسار، اعدام نوجوانان زير 18 سال، پرونده دانشجويان و از اين قبيل. در باره اين پرونده ها، پرونده با غلامحسين رئيسي، مسوول کميسيون حقوق بشر کانون وکلاي فارس گفت و گو کرده ايم.
آقاي رئيسي چند پرونده در شيراز از ديد حقوق بشري، توجه زيادي را به خود جلب کرد. يکي از اين پرونده ها مربوط به صدور حکم پرتاب از کوه براي يک مرد بود. کار اين پرونده به کجا رسيد؟
البته شيراز مثل خيلي از مراکز استانها و شهرهاي مهم ديگر پرونده هاي حقوق بشري داشته و دارد که مي شود گفت که در حال حاضر پرونده هاي مربوط به قصاص ( اعدام ) کساني که در زمان ارتکاب جرم زير 18 ساله بوده اند، مهمترين آنهاست. اما در مورد پرونده اي که از آن ياد کرديد، شعبه چهارم دادگاه کيفري استان فارس، بر اساس ماده 110 قانون مجازات اسلامي حکمي صادر کرده بود مبني بر مجازات مرگ براي فردي که با اتهام لواط دستگير شده بود. شيوه اجراي حکم بر اساس همان ماده قانوني در اختيار دادگاه گذاشته شده بود و دادگاه، بر اساس برخي منابع فقهي، پرتاب از کوه را براي وي در نظر گرفته بود. آخرين خبر اين پرونده اين بوده که شاکي پرونده پس از باخبر شدن از چنين حکمي، با اين عنوان که با رضايت خود اساس موضوع را زير سوال مي برد، اعلام کرد که موضوع شکايتش به کلي منتفي است و رضايت مي دهد و درخواست مختومه کردن پرونده را مي کند. اما در چنين احکامي به جهت دارا بودن جنبه حق الهي، رضايت شاکي کافي نيست، اگر چه مي تواند موجب اعاده دادرسي شود که اين اتفاق افتاده و اين حکم متوقف شده است.
از پرونده افسانه.ر که پيش از اين نيز خبر تاييد حکم سنگسارش در سايت روز منتشر شده بود، خبر تازه اي نيست؟
بعد از انتشار خبر تاييد حکم سنگسار افسانه، دادستان شيراز دستور داد که اجراي حکم متوقف شود. و البته ايشان خبر اجراي حکم را تکذيب کردند که خب ما هم نگفته بوديم حکم اجرا شده. بلکه گفته بوديم ديوان حکم را تاييد کرده است. البته توقف اجراي حکم افسانه به نظر من دليل ديگري هم دارد. زيرا او دو حکم دارد. يکي حکم سنگسار و ديگري حکم قصاص نفس (اعدام) به اتهام مباشرت در قتل همسرش.
آيا اين حکم تاييد شده؟
بله استيذان هم گرفته و آماده اجراست. البته تلاش براي جلب رضايت خانواده مقتول ادامه دارد و کميته حمايت از حقوق زنان و کودکان دادگستري استان فارس هم تلاش هايي را در اين باره انجام داده که هيچ يک فعلا به نتيجه نرسيده است.
در چند ماه گذشته، پرونده دانشجويان شيرازي هم يکي از مهمترين پرونده هاي خبري رسانه ها در حوزه حقوق بشر بود. از اين دانشجويان چه خبر؟
متعاقب برگزاري مراسم بزرگداشت روز دانشجو که در شيراز روز 18 آذرماه برگزار شده بود، به خاطر انتقاد شديد برخي از دانشجويان از سخنان آقاي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي در شيراز، ده نفر از دانشجويان احضار شدند و اتهام اقدام عليه امنيت ملي و اهانت به مسوولان نظام، به آنها تفهيم شد. همه اين دانشجويان به جز دو نفر، تاکنون با قرارهاي وثيقه و کفالت آزاد شده اند.
اين دو نفر که هستند و چرا هنوز بازداشتند؟
يونس ميرحسيني و همسرش سحر يزداني. ميرحسيني آخرين دانشجوي احضار شده بود. متعاقب بازداشت موقت وي و انتقالش به بازداشتگاه اداره اطلاعات، همسر وي خانم سحر يزداني براي پي گيري وضعيت شوهرش به دادسراي عمومي و انقلاب مراجعه مي کند که به دليل اينکه ايشان را به درون دادسرا راه نداده بودند، اظهار ناراحتي مي کند و بعد ايشان را هم اول به داخل دادسرا مي برند و بعد به اتهام توهين بازداشت مي کنند.
از پرونده هاي زنان چه خبر؟ زنان محکومي که هم محکومند و هم قرباني؟
يکي از مهمترين پرونده هاي محکوم به قصاص در شيراز که خيلي هم تکان دهنده است، پرونده دختري است که در 15 سالگي مرتکب قتل همسرش شده است. نام او زربي بي خواجه است و تابعيت افغان دارد.
زير 18 سالگي مرتکب قتل شده؟! و الان حکمش در چه مرحله اي است ؟ استيذان هم دارد؟
بله. مراحل قضايي پرونده اش طي شده و استيذان هم دارد. پرونده الان در بخش اجراي احکام است.
علت ارتکاب جرم چه بوده؟
ظاهرا زر بي بي با اصرار خانواده اش و به زور شوهر داده مي شود. او را از تحصيل باز مي دارند و به خانه بخت! مي فرستند. در حالي که او عاشق مدرسه و درس خواندن بود. همسرش نه تنها به او اجازه ادامه تحصيل نمي دهد، بلکه به شدت او را مورد آزار قرار مي داد و معمولا در خانه زنداني اش مي کرد. و بالاخره يک روز زر بي بي تصميم به قتل او مي گيرد و تصميمش را هم عملي مي کند. آن هم در سن 15 سالگي. او خودش مي گويد وقتي ماموران آگاهي مرا گرفتند و بردند، آن روز تازه احساس کردم آزاد شده ام! يعني ببينيد چه زندگي داشته که زنداني شدن برايش حکم آزادي داشته است.
وضعيت فعلي اش چطور است ؟ آيا فرزندي هم دارد؟
زر بي بي يک دختر 5 ساله دارد که تا سه سالگي با خودش در زندان بود و الان نزد خواهرش است.خانواده خودش از او حمايتي نمي کنند. در زندان خياطي مي کند و هزينه هايش را تامين مي کند.
آيا از پرونده هاي ديگر زير 18 ساله در شيراز هم خبر داريد؟ البته به جز رحيم احمدي کمال آبادي که “روز” خبر او را به نقل از وکيلش منتشر کرده بود.
شعبه پنجم دادگاه کيفري استان فارس، اخيرا حکم قصاص امين کارانديش را که در زمان ارتکاب جرم ( قتل)، 17 ساله بود صادر کرده است. يعني حکم در مرحله بدوي است. که البته من به عنوان وکيلشان برايش تجديدنظرخواهي کرده ام که پرونده براي بررسي بايد به ديوان فرستاده شود.
و بالاخره اينکه پرونده ابومسلم سهرابي که او نيز با اتهام قتل در زير 18 سالگي دستگير شده بود و بعد حکم اعدام دريافت کرد به کجا رسيد؟
متاسفانه با وجود اينکه قاضي صادر کننده راي اوليه اين پرونده اعلام نمود که در صدور اين راي اشتباه کرده است، ديوان عالي کشور درخواست اعاده دادرسي بنده را نپذيرفت و مراحل رسيدگي به پرونده خاتمه يافت و امکان اجراي حکم قصاص (اعدام) ابومسلم که در 17 سالگي مرتکب قتل شد وجود دارد. البته تلاشهاي براي جلب رضايت از خانواده مقتول انجام شده و فعلا هم از قاضي ماظر زندان درخواست شده، جلوي اجراي حکم گرفته شود و وقت مناسبي براي جلب رضايت خانواده مقتول اعمال بفرمايند.
(سايت روز پيش از اين درباره ارتکاب جرم ابومسلم نوشته است که طبق اولين اعتراف هاي وي که تا امروز نيز آن را تاييد کرده است، وي به کرات مورد تجاوز فرد مقتول قرار گرفته بود و در روز حادثه نيز براي دفاع از خود مرتکب قتل شد. اما دادگاه بدوي راي به قتل به خاطر دزدي موتور مقتول داد و با وجود اينکه بعد از صدور راي، قاضي دادگاه در نامه اي بصراحت عنوان کرد که مستندات موجود و زيبايي ابومسلم نشان مي دهد که احتمالا به او تجاوز شده است، با اينجال سير پرونده به سمتي پيش رفت که اينک پرونده او در مرحله اجراي حکم قرار دارد.)
پیام برای این مطلب مسدود شده.