سرمایه: شبکه تلویزیونی الجزیره در جریان یک مستند تلویزیونی، از نامه بیل کلینتون به خاتمی درپی انفجارهای الخبر خبر داد و اعلام کرد: «بیل کلینتون با دست خط خود نامه ای به رئیس جمهور ایران خاتمی، ارسال کرده بود.»وارن کریستوفر وزیر امور خارجه آمریکا در سال های 1993 تا 1997 در این برنامه گفت: «زمانی که خبر را شنیدم بلافاصله با هواپیما رهسپار عربستان سعودی شدم و از محل حادثه دیدن کردم. نمای ساختمان کاملاً فروریخته بود و امکان مشاهده داخل همه اتاق ها وجود داشت. شرایط در الخبر شبیه به فیلمی وحشتناک بود که داستان ویرانی وحشتناکی را روایت می کرد.» وارن کریستوفر ادامه داد: «دلایلی مبنی بر دست داشتن ایران در این حادثه وجود داشت، از این رو خیلی ها خواستار اتخاذ تدابیری علیه این کشور شدند.» الجزیره افزود، چهل نفر از کارشناسان پلیس فدرال آمریکا اف بی ای برای تحقیق راهی عربستان شدند. پس از سه سال تحقیق کارشناسان اف بی ای گمان کردند که مدرکی پیدا کرده اند. مارتین ایندایک معاون وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «محققان آمریکایی از زندان های عربستان دیدن کردند و در آنجا مدارکی پیدا کردیم که نشان می داد ایران عامل انفجار برج های الخبر است. ما در آن زمان درباره واکنشی که باید نشان دهیم، فکر کردیم.»
مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه سابق آمریکا گفت: «در آن زمان لازم بود بین خاتمی و اقدامات قبلی تمایز قائل شویم و مسوولیت اقدامات گذشته را بر دوش خاتمی نیندازیم.»
مارتین ایندایک در ادامه این برنامه گفت: «به این نتیجه رسیدیم که بهتر است به فکر پاسخ دادن به کسانی باشیم که عامل آن انفجار بودند.»
الجزیره افزود، از این رو بیل کلینتون دو نفر از دستیارانش را مامور کرد که با سلطان عمان در فرانسه ملاقات کنند.
بروس رایدل عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا در ادامه برنامه گفت: «محل قرار ما تقریباً یک ساعت رانندگی تا پاریس فاصله داشت. این مکان که منزل بزرگی بود میان کشتزارها در حاشیه رودخانه سن قرار داشت.»
مارتین ایندایک گفت: «من به سلطان عمان گفتم کلینتون ما را فرستاده است و حامل این پیام هستیم که می خواهیم شما راهی برای خروج ما از این تنگنا پیدا کنید.» یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور خارجه عمان گفت: «فرستادگان کلینتون سپس از ما پرسیدند که آیا می توانیم نامه ای را به شخص پرزیدنت خاتمی برسانیم.»
مارتین ایندایک افزود: «مایل بودیم این مساله تضمین شود که فقط شخص خاتمی از این نامه آگاه شود زیرا به نظر ما تندروها در تهران با همه توان تلاش می کردند مانع تحقق یافتن خواسته های خاتمی برای عادی سازی روابط با آمریکا شوند.» یوسف بن علوی افزود: «ولی ما می خواستیم بدانیم حامل چه پیامی هستیم، اگر این پیام حاوی تهدیداتی بود ما متاسفانه نمی توانستیم حامل چنین پیامی باشیم.»
مارتین ایندایک گفت: «به او یوسف بن علوی گفتم. در نامه آمده است که آمریکا خواستار داشتن روابط مثبت با ایران است ولی در این میان مشکلی وجود دارد.»
بروس رایدل گفت: «ما می دانیم که ایران رابطه ای مستقیم با عملیاتی تروریستی دارد که در آن نوزده آمریکایی کشته شدند و مایلیم از مسوولان ایرانی تعهد بگیریم که طراح این عملیات دستگیر و محاکمه می شود.»
یوسف بن علوی گفت: «سلطان عمان گفت ما هر کار بتوانیم انجام خواهیم داد.»
مدتی بعد یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان که حامل نامه پرزیدنت کلینتون بود، به تهران سفر کرد. یوسف بن علوی گفت: «نامه عادی نبود، آن را کلینتون شخصاً نوشته بود. لحن پیام مودبانه بود ولی در بردارنده تهدید ضمنی بود.»
یوسف بن علوی ادامه داد: «پرزیدنت خاتمی با جدیت گفت ایران هیچ نقشی در انفجار الخبر ندارد.»
محمد خاتمی گفت: «اتهامی که در این نامه ذکر شده بود نادرست و غیرقابل قبول بود.» الجزیره افزود: «ایران تاکید میکند، صرفنظر از اینکه چه کسی پشت پرده انفجار الخبر بوده است، سازمان القاعده مسوول این انفجار است و درخواست آمریکایی ها از ایران برای تحقیق درباره عاملان این انفجار به معنای به چالش طلبیدن بانفوذترین قدرتها در ایران است.»
محمد خاتمی گفت: «آمریکایی ها شرایط ایران را درک نمی کردند، از این رو اشتباهات آشکاری مرتکب شدند. برای ما فرصتی برای بهبود روابط پیدا شده بود ولی آنها این فرصت را از بین بردند.»
بروس رایدل گفت: «پاسخ نامه را از عمانی ها دریافت کردیم که پاسخی ناامید کننده بود.»
الجزیره در ادامه در حالی که تصاویری از افغانستان پخش می شد، افزود: اما جایی وجود داشت که در آن منافع آمریکا و ایران به یکدیگر گره می خورد و آنجا افغانستان بود قدرت حاکم بر افغانستان یعنی گروه طالبان جنبشی بود که به شدت با شیعیان که حاکمان ایران نیز جزء آنان هستند، دشمن بود. محمد خاتمی گفت طالبان ایران را دشمن می دانست. آنها مذهب ما را قبول نداشتند و حضور طالبان در مرزهای ما خطر بزرگی برای ایران بود. الجزیره افزود بسیاری از فرماندهان نظامی در ایران در این خصوص توافق داشتند که باید با قدرت به این اقدام طالبان پاسخ داده شود.
الجزیره در حالی که تصاویری از ستون های تانک نیروهای ایرانی و تاریخ هشتم سپتامبر 1998 را نشان می داد، افزود ایران برای گرفتن انتقام خون دیپلمات هایش آماده شد.
الجزیره سپس اظهارات جیمز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا را در آن زمان پخش کرد که می گفت اطلاع یافتیم که ایران شمار زیادی از سربازان و تجهیزات نظامی را در مرزهای خود با افغانستان مستقر کرده است. این اقدام طبعاً نگرانی زیادی ایجاد می کرد و ما از نزدیک اوضاع را دنبال می کردیم. الجزیره افزود خاتمی و وزیر امور خارجه اش برای جلوگیری از شروع جنگ راهی محل برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد شدند تا جامعه بین المللی را برای مداخله متقاعد کنند. دبیرکل سازمان ملل متحد کوفی عنان کمیته ای را برای حل مشکل افغانستان تشکیل داده بود. این کمیته تنها جایی بود که آمریکا و ایران می توانستند رسماً با یکدیگر تماس برقرار کنند.
مادلین آلبرایت گفت: «کوفی عنان من را فراخواند و به من گفت بد نیست که در زمان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل کمیته افغانستان در سطح وزیران امور خارجه تشکیل جلسه دهد، به این ترتیب من و وزیر امور خارجه ایران در یک اتاق می نشستیم.» محمد خاتمی گفت: «این پیشنهاد به عنوان پیشنهادی خوب مورد توجه ما قرار گرفت و ما تلاش کردیم تشکیل این نشست گامی به سوی بهبود روابط با آمریکا باشد.» آلبرایت گفت: «من خود را برای دستیابی به پیشرفت ملموس آماده کرده بودم زیرا این نخستین باری بود که نشستی در سطح وزیران با ایرانی ها برگزار می شد. من به محلی که برایم در نظر گرفته شده بود رفتم و لبخند زدم.» جیمز روبین گفت: «آلبرایت برای کاستن از تنش ها و آغاز مذاکرات تلاش می کرد. وزیر امور خارجه آن زمان ایران قبلاً نماینده کشورش در سازمان ملل متحد بود. آلبرایت در ابتدای این جلسه گفت چه خوب است که دیپلمات هایی که در سازمان ملل خدمت کرده اند به وزارت امور خارجه برسند.» آلبرایت گفت: «پاسخی به این اظهارات من داده نشد و من گمان کردم که مترجم نتوانسته است آنچه را من گفته ام به خوبی ترجمه کند.» آلبرایت افزود: «فهمیدم قیافه کسی که در نشست حضور دارد با نماینده سابق ایران در سازمان ملل تفاوت دارد. با این حال با خودم گفتم خوب مردم تغییر می کنند. بالاخره از کارشناسانی که همراهم بودند پرسیدم آیا این شخص خرازی است.» جیمز روبین گفت: «در پاسخ به آلبرایت همه ما که همراه او در نشست بودیم بازوهایمان را به نشانه بی اطلاع بودن حرکت دادیم. ما هیچ کارشناسی را با خودمان به سالن نیاورده بودیم زیرا همه مسوولان وزارت خارجه می خواستند در این نشست حضور داشته باشند و فقط برای پنج نفر صندلی وجود داشت. ما نفهمیدیم کسی که در مقابل ما است واقعاً وزیر امور خارجه ایران است یا خیر.» محمدجواد ظریف گفت: «من قرائت متنی را آغاز کردم که حاوی دیدگاه های ایران بود و مواردی را که منافع ما به یکدیگر نزدیک بود، نشان می داد.»
آلبرایت گفت: «کوفی عنان گفت آیا این خوب نیست که وقتی وزیر امور خارجه ایران نتوانسته است در این نشست شرکت کند معاونش شرکت کرده است.»
بروس رایدل عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا گفت: «زمانی که از نشست ویژه افغانستان خارج می شدیم آلبرایت بر سر ما داد زد و گفت باید این گونه می شد. ما نمی دانستیم که ایرانی ها ما را فریب خواهند داد.» خاتمی گفت: «کسانی به دنبال ایجاد دردسر برای من بودند می توانستند از این نشست علیه من بهره برداری کنند. از این رو من کارمندی را که در رتبه ای پایین تر از وزیر قرار داشت به این نشست اعزام کردم.»