بی‌بی‌سی: پرچمهای هشتمین جشنواره فیلم ترایبیکا، شهر نیویورک را مزین به رنگهای زرد و صورتی و سبز کرده بود.

همزمان با شکوفایی بهار جشنواره پس از ۱۲ روزکار خود را در شهر آسمان خراشها پایان داد.

مهمترین ویژگی جشنواره ترایبیکا که توسط رابرت دونیرو، بازیگر پرآوازه مقیم این شهر، جین روزنتال و کریگ هاتکوف پس از حملات ۱۱ سپتامبر بنیان گذاشته شده، مردمی بودن آن است.

این فستیوال با هدف نمایش فیلم و در نتیجه استقبال تماشاگران و رونق اقتصادی جنوب منهتن که بر اثر این حملات آسیب های جدی دیده بود، بوجود آمد.

علاوه بر آن ترایبیکا بخاطر خصلت گوناگونی و جهانی بودن آن و حمایت از کارگردانان جوان و پرتجربه معروف است.

این فستیوال همچنین مورد توجه سینمای مستقل امریکاست. امسال۸۵ فیلم بلند و ۴۷ فیلم کوتاه از۳۶ کشور دنیا به نمایش درآمد.

ترایبیکا اما تنها یک جشنواره فیلم نیست، برنامه های جنبی برای خانواده ها، موسیقی، گردهمایی برای آشنایی فیلم سازان با آخرین گفتمان های سینمایی آن را تبدیل به یک همایش فرهنگی در نیویورک نموده است.

جوایز جشنواره

جایزه ویژه منتخب تماشاگران به فیلم داستانی “شهر جزیره‌ای” از آمریکا ساخته ریموند دوفلیتا به مبلغ ۲۵ هزار دلار تعلق گرفت.

فیلم به صورت طنزآلودی داستان زندگی خانواده ریززو است که تقریبا همه آنها حقیقت را از یکدیگر پنهان می کنند.

پدر خانواده (اندی گارسیا) که نگهبان زندان است، بطور پنهانی به کلاس هنرپیشگی می رود تا شغلی دیگر را تجریه کند.

دختر او پنهانی رقاص استریپ است، در حالیکه پسر آنها مخفیانه دلبسته همسایه 150 کیلویی شان می شود .همسر او (جولیانا مارگولیز) که معمولا محور و شالوده خانواده است اخیرا تمام تمرکز خود را متوجه فرد مرموز استخدام شده کرده که هویت آن تنها برای پسرش روشن است.

جایزه بهترین فیلم بلند داستانی به مبلغ ۲۵ هزار دلار به فیلم ایرانی “درباره الی” ساخته اصغر فرهادی اختصاص یافت. هیات داوران علت این انتخاب را جهان شمول بودن شخصیت ها و موضوع آن عنوان کرد، که کارگردان را قادر به ساخت فیلمی کرده که از موانع عمیق برای درک دنیایی که در آن زندگی می کنیم عبور کند.

جایزه بهترین فیلم مستند به فیلم “رویاهای مسابقه” اثر مارشال کوری از آمریکابه مبلغ ۲۵ هزار دلار تعلق گرفت. فیلم داستان تلاش سه نوجوان و خانواده های آنان را در مسابقات ملی اتوموبیل رانی بتصویر می کشد. تلاش آنان برای کشف استعدادها، تهیه دلار برای ادامه مسابقات و…

جایزه بهترین فیلم کوتاه داستانی را نویسنده و کارگردان فرانسوی کارلوس شاهینه بخاطر فیلم “جاده شمالی” به مبلغ ۵ هزار دلار ربود.

به عقیده هیات داوران فیلم بخاطر نگاه شاعرانه، حقیقت پرداز و غیر احساساتی از بازگشت فردتبعیدی به خانه پس از گذشت ۲۰ سال از مرگ پدرقابل تقدیر است. کارگردان با ترسیم پرتره این فرد نشان می دهد که چگونه می توانیم چالش های پر تناقض و خشک را در غالب طنز، تازه و ظریف مطرح کنیم.

دو فیلم ایرانی در جشنواره امسال

“وگاس” ساخته امیر نادری

داستان فیلم از روی قصه ای واقعی ساخته شده است. فیلم زندگی خانواده فقیری را در حاشیه شهر پر زرق و برق لاس وگاس به تصویر می کشد.

زن و شوهری با پسر ۱۲ ساله خود زندگی پر کاری را با تنگدستی و آرامش می گذرانند. مرد در یک تعمیرگاه ماشین شویی و زن در یک رستوران کوچک کار می کند. این آرامش اما با آمدن افسر جوانی که می خواهد خانه محقر آنان را به قیمت باورنکردنی و نقدبرای مادرش بخرد به طوفان کشیده می شود.

سینمای امیرنادری کارگردان مقیم نیویورک، سینمای ساده و صریح است. او معمولا داستان زندگی اقشار فقیر و زحمت کش جامعه را مورد بررسی قرار می دهد.

خط داستانی بصورتی بی پیرایه در فیلم دنبال می شود. همین سادگی در نورپردازی و فیلم برداری فیلم نمود پیدا می کند.

نمای متوسط و لانگ شات فرم اصلی فیلمبرداری را تشکیل می دهد. از کلوزآپ در این فیلم بخاطر اجتناب از کلیشه سازی ملودرام اجتناب شده است.

فیلم بخاطر این بی پیرایگی آنقدر به تماشاگر نزدیک می شود، که بیننده خود را در آن می بیند و از این رو متقاعد کننده جلوه می کند. عنصر جستجو و تکرار که یکی از ویژگی های آثار اوست بطور واضح در فیلم جای گرفته است.

نادری در مورد سبک کار در فیلم تازه اش و عدم استفاده از کلوزآپ می گوید:”من ۲۳ سال است که در آمریکا زندگی می کنم و در این فاصله به ایران بازنگشتم. به عنوان یک پیامد فکر می کنم گاهی من با فاصله با اشیا برخورد می کنم . این نیز نوعی از سبک فیلم سازی من شده است”.

امیر نادری در آخرین روز نمایش فیلم به پرسش های تماشاگران پاسخ داد. او تاییدکرد که فیلم هایش هیجان های متداول در سینمای هالیودی را ندارند.

امیر نادری با همان چهره خندان و پرشور خود به همراه مارک گرین فیلد و نانسی لاسکیل بازیگران فیلم، در میان علاقمندان آثارش ظاهر شد و ادامه داد:”ما چهار ماه بر روی فیلم برداری فیلم بطور متمرکز کار کردیم، نه تلقن، نه زندگی نه چیز دیگری”.

وی در مورد نوع کار خود و سخت کوشی های سر صحنه با طنز افزود:”معمولا افراد در ابتدا عاشق کار با من هستند، بعد از شروع کار کمی فاصله می گیرند، سپس بعد از چند ماه با من حرف نمی زنند در ادامه از من متنفر می شوند، دوباره پس از نمایش فیلم عاشق کار من می شوند.”

درباره الی ساخته اصغر فرهادی

داستان فیلم در مورد سه زوج جوان ، سپیده (گلشیفته فراهانی) و امیر- نازی و منوچهر- شهره و پیمان است که تصمیم می گیرند برای مسافرت چند روزه به همراه کودکان خردسال خود به شمال بروند. سپیده، مربی مهد کودک دختر خود “الی”(ترانه علیدوستی) را نیز دعوت به این مسافرت می کند تا با احمد که بتازگی از همسر خود در آلمان طلاق گرفته آشنا شود.

اصغر فرهادی موفق شده ریتم موزون فیلم را از شادی (بازی الی با مروارید دختر سپیده موقع بادبادک بازی) به اضطراب (غرق آرش پسر شهره و نجات او از دریای خشمگین و طوفان زده) واز اضطراب به ترس (در جستجوی الی آیا او زنده است و یا غرق شده) دنبال کند و این حس را به تماشگر نیز منتقل کند.

فیلم در نشان دادن یک نوع جامعه شناسی از طبقه متوسط امروز ایران و بررسی درونی و بیرونی این قشر و رویکرد آن به دروغ و حیله موفق است. این نوع رویکرد شاید به محدودیت هایی آشکار در جامعه بر می گردد که فرد را مجبور می کند برای شکشتن تابوها و مجازات آن به روش های آسانتر دروغگویی متوسل شود.