خُسن آقا: گفتگو با میشل اوبامای وطنی (فاطی کوتوله و زهرا بلنده)
بی‌بی‌سی: در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، برای نخستین بار توجه به همسران نامزدهای ریاست جمهوری جلب شده است.

زهرا رهنورد، همسر میرحسین موسوی، در این روزها در بیشتر سفرها و برنامه های تبلیغاتی آقای موسوی در کنار اوست و با پوشیدن مانتوهای رنگی و روسری های گلدار، چهره جدیدی از همسران نامزدها به نمایش گذاشته است.

در مقابل فاطمه کروبی، همسر مهدی کروبی، که مثل خانم رهنورد چهره ای اجتماعی است و در سال های گشته مسئولیت هایی در ایران داشته است، با این که چندان در کنار همسرش ظاهر نمی شود، رئیس ستاد انتخاباتی تهران آقای کروبی است.

اعظم السادات فراحی، همسر محمود احمدی نژاد، هم با این که در این چهار سال بسیار کم در انظار عمومی ظاهر شده، روز یکشنبه برای نخستین بار به همراه همسرش در یک گردهمایی انتخاباتی شرکت کرد.

معصومه خدنگ،همسر محسن رضایی هم که در هنگام ثبت نام همراه آقای رضایی به وزارت کشور رفته بود، در آخرین سفر انتخاباتی همسرش نیز او را همراهی کرده است.

بی بی سی فارسی تلاش کرد برای آگاهی از نظرات همسران نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران و نیز نقش آنها در فعالیت های انتخاباتی و کابینه احتمالی همسرانشان، با این چهار نفر گفتگو کند.

گفتگو با زهرا رهنورد و فاطمه کروبی ممکن شد که بخشی از آن را در زیر می خوانید. ستاد انتخاباتی محمود احمدی نژاد هنوز به درخواست بی بی سی برای مصاحبه با خانم فراحی پاسخ نداده و در مورد معصومه خدنگ نیز انجام مصاحبه تا دوشنبه ۱۱ خرداد میسر نشده، اما امکان انجام آن در روزهای بعد منتفی نیست.

در زیر بخش هایی از گفتگو با خانم ها کروبی و رهنورد را، که مشروح آنها در برنامه ۶۰ دقیقه دوشنبه ۱۱ خرداد از تلویزیون فارسی بی بی سی پخش شد، می خوانید.

زهرا رهنورد: فکر نمی کنم در زمینه حقوق زنان، پیشروتر از موسوی وجود داشته باشد
بی بی سی: خانم رهنورد. شما نقش خود را به عنوان اولین زنی که دست در دست همسرش در مبارزات انتخاباتی ایران شرکت می کند، چطور می بینید؟

زهرا رهنورد: حضور من به خاطر دفاع از یک فکر و اندیشه است، که عمدتاً در رابطه با رفع تبعیض و حمایت از زنان است و من فکر می کنم که من به عنوان یک روشنفکر مسلمان و ایرانی وظیفه دارم از کاندیدایی که با او همفکری دارم حمایت کنم. حالا به طور اتفاقی این کاندیدا، همسرم است.

بی بی سی: اگر چنانچه آقای موسوی رئیس جمهور شوند، آیا بعد از انتخابات هم نقش شما با همین جدیت ادامه خواهد داشت؟

زهرا رهنورد: ببینید. من همیشه به عنوان یک روشنفکر ایرانی، یک هنرمند، یک نویسنده، یک محقق، یک استاد دانشگاه، نقشی جدی در حمایت از حقوق زنان و جوانان داشته ام. پس از این هم همین نقش را ادامه خواهم داد، اما نه در کابینه. اصولاً روحیه من، روحیه مدنی است و روحیه دولتی نیست.

بی بی سی: خیلی ها معتقدند حضور شما در کنار آقای موسوی در انتخابات این دوره بسیار مهم است. آیا فکر می کنید در صورت پیروزی آقای موسوی، حضور شما در کنار او به سنتی تبدیل شود و همسران دیگر کاندیداها هم بعداً از این سنت پیروی کنند؟

زهرا رهنورد: سؤال شما دو بخش داشت. پاسخ من به بخش اول این است که من می دانم که زنان و جوانان به افکار و اندیشه های من علاقه مند هستند و طبیعتاً به صحنه می آیند. در مورد بخش دوم هم باید بگویم من آدم کلیشه ای نبوده ام و هیچ وقت کلیشه ای عمل نکرده ام. اما این که آیا این رفتار می تواند به سنت تبدیل شود یا نه، بستگی به علایق، جسارت ها و شجاعت های همسران کاندیداها و خود کاندیداها دارد.

اما هر چه هست، من از یک اصول و مبانی اسلامی پیروی می کنم. من الگوی حضرت زهرا را پیش روی خود دارم که او در تمام صحنه ها در کنار همسرش حضور داشت.

بی بی سی: شما جایی گفته اید که حمایتتان از آقای موسوی، حمایت مشروط خواهد بود. می شود در این مورد توضیح دهید؟

زهرا رهنورد: البته شاید شرح کامل داده نشده باشد. مقصود من این بود که حمایت من از آقای موسوی مشروط به این است که ایشان هم با نقطه نظرات من، یعنی مساوات بین زن و مرد و حمایت از زنان، موافق باشد و از آنها دفاع کند. خوشبختانه با بیانیه ای که درباره حقوق زنان و حقوق خانواده دادند، دیدم که کاملاً چارچوب های فکری مان یکی است.

بی بی سی: منتقدان آقای موسوی می گویند که برنامه های آقای موسوی مربوط به دهه شصت است. آیا بیست سال بعد از دوره نخست وزیری آقای موسوی، ایشان برنامه هایی دارند که مربوط به خواسته ها و نیازهای زنان و دختران امروز جامعه ایران باشد؟

زهرا رهنورد: به نظر من این انتقاد درستی نیست. چون موسوی گفتمان انقلاب اسلامی را مدرن و به روز کرده است. یعنی در واقع از زاویه امروز به آن گفتمان نگاه می کند.

در رابطه با زنان، آزادی زنان، حضور زنان در عرصه های ملی و بین المللی، حضور زنان در کابینه، حق شهروندی زنان، حمایت از حقوق زن در خانواده، فکر نمی کنم پیشتازتر از موسوی کس دیگری وجود داشته باشد.

بیانیه ای که ایشان در همایش زنان و موسوی مطرح شد بیشتر مسائل زنان گنجانده شده است. از جمله نقص های حقوق زنان در قلمرو خانواده، قوانین مدنی، حضور در مراکز تصمیم گیری سه قوه از جمله کابینه، حمایت از زنان بی سرپرست و خود سرپرست، بیمه های همگانی برای زنان، ایجاد شرایط مناسب برای زنان خانه دار، پیوستن به کنوانسیون های بین المللی زنان البته با شرط تحفظ موازین اسلامی و مذهبی. من فکر می کنم این بیانیه بسیار پیشرو، متقن و همه جانبه است.

فاطمه کروبی: کروبی از پیشتازان استیفای حقوق زنان است
بی بی سی: خانم کروبی. آقای کروبی چهار سال پیش هم کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری بود. چرا شما در این دوره با قوت بیشتری برای حمایت از آقای کروبی وارد میدان شده اید؟

فاطمه کروبی: به هر حال انتخابات از جایگاه بسیار خاصی برخوردار است و برای ما مهم و سرنوشت ساز است. می توانم بگویم در همه جای دنیا شاخص دموکراسی حضور حداکثری مردم است و تشکیل جمهوری اسلامی ما هم بر اساس میزان رأی مردم بوده و طبعاً جمهوری اسلامی متکی به آرای مردم است.خب، طبیعی است که ما تلاش می کنیم برای حضور و مشارکت هر چه بیشتر مردم در پای صندوق های رأی.

بی بی سی: شما قبلا گفته اید که اگر آقای کروبی رئیس جمهور شود، این به نفع همه زنان است. چرا چنین نظری دارید؟

فاطمه کروبی: اولاً که خانم ها باید فرصت دستیابی به امکانات را مانند آقایان داشته باشند و باید تلاش کنیم که موانع پیشرفتی که در جامعه ما وجود دارد، برداشته شود. در واقع تمام تلاش من و سایر خانم ها این است که مدیریت های کلان و مراکز تصمیم گیری به خانم ها سپرده شود.

بی بی سی: یعنی شما امیدوار هستید که اگر آقای کروبی رئیس جمهور شود، مناصب جدی تری مثل وزارت به خانم ها داده شود؟

فاطمه کروبی: با توجه به دیدگاه های آقای کروبی و آشنایی که من با ایشان دارم، مطمئن هستم که قطعاً ایشان حضور خانم ها را در اجتماع خیلی پررنگ تر و جدی تر از وضعی که موجود است، خواهند کرد.

بی بی سی: اگر آقای کروبی رئیس جمهور شوند، خود شما در چه زمینه ای فعالیت خواهید کرد؟

فاطمه کروبی: من با توجه به فعالیت سی ساله ای که در عرصه های مختلف، اعم از سیاسی، اجرایی و فرهنگی داشته ام، با کوله باری از تجربه، حتماً می توانم کمکی برای ایشان باشم.

بی بی سی: اگر شما همسر رئیس جمهور باشید و با توجه به سوابقی که تا بحال داشته اید، بخواهید فعالیت گسترده سیاسی و اجتماعی داشته باشید، به هر حال الگویی خواهید بود برای بقیه زنان جامعه ایران. اما همان طور می دانید، برای بخشی از جامعه ایران هنوز هم حضور زنان در چنین فعالیت هایی تعریف شده نیست و با آن کنار نمی آیند. شما چه جوابی برای آنها دارید؟

فاطمه کروبی: ببینید، مطالبات زنان ما بسیار به حق و بجاست. من باز عرض می کنم که آقای کروبی از پیشتازان استیفای حقوق زنان در همه عرصه ها بوده اند. نمونه بارزش هم خود من که در این حدود سی سال که انجام وظیفه می کنم، جدا اگر حمایت و پشتیبانی ایشان نبود، شاید این مؤفقیتی را که من امروز احساس می کنم دارم، بدست نمی آوردم.

آقای کروبی نه تنها یک وزیر خانم خواهند داشت، بلکه اعتقادشان بر این است که خانم ها مسلماً در عرصه های مهم و مدیریت های کلان و مراکز تصمیم گیری باید حضور جدی داشته باشند.