دویچه وله: روز سه‌شنبه سیزدهم مرداد کنفرانس مطبوعاتی برخی از خانواده‌های زندانیان سیاسی اخیر در محل انجمن دفاع از حقوق زندانیان برگزار شد. در این جلسه نمانیدگانی از مطبوعات و همچنین صدا و سیمای جمهوری اسلامی حضور داشتند.

دفتر انجمن دفاع از حقوق زندانیان، روز سه‌‌شنبه سیزدهم مرداد پذیرای خانواده‌های مصطفی تاج‌زاده، بهزاد نبوی، صفایی فراهانی، سعید شریعتی، سعید لیلاز، محمد قوچانی، ژیلا بنی‌یعقوب و تعداد دیگری از بازدشت‌شدگان حوادث اخیر بود.

هرچند در روزهای اخیر با خانواده برخی از این افراد تماس‌هایی گرفته شده و با تهدید، آنان را از انجام هرگونه مصاحبه منع کرده‌اند، اما به گفته‌ی فریده غیرت رئیس هیأت مدیره انجمن دفاع از حقوق زندانیان «این خانواده‌ها آمدند و اعلام کردند که می‌خواهند صدایشان را به گوش همه برسانند».

این جلسه در حالی برگزار شد که به برخی از خانواده‌ها اطلاع داده شده که زندانیان آنها ممنوع‌الملاقات هستند. روز دوشنبه دوازدهم مرداد، شهرزاد کریمان مادر شیوا نظرآهاری برای ملاقات با فرزندش به زندان اوین رفت، ولی مسئولان زندان به وی گفتند که نام دخترش در لیست ممنوع‌الملاقات‌هاست.

به مادر هنگامه شهیدی، عضو حزب اعتماد ملی و همچنین همسر جهانبخش خانجانی، عضو حزب کارگزاران سازندگی نیز همین پاسخ را داده‌اند. برخی از این زندانیان تا کنون حتی تماس تلفنی هم با خانواده‌های خود نداشته‌اند از جمله فیض‌الله عرب سرخی، عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی.

فریده غیرت، وکیل برخی از بازداشت‌شدگان می‌گوید: «چند نفر از خانم‌هایی که تشریف داشتند، اظهار کردند که همسرانشان یا فرزندانشان ممنو‌ع‌الملاقات بودند. البته واقعیت این است که علت آن برای ما آشکار نیست و این علت زمانی معلوم می‌شود که میزان اتهام آنها و نوع اتهامی که به آنها تفهیم شده معلوم شود و کیفرخواست خاصی اگر قرار است صادر بشود، برای آنها صادر شده باشد. الان واقعاً هیچ چیزی مشخص نیست».

تعدادی از بازداشت‌شدگان در تماس‌هایی که با خانواده‌های خود داشته‌اند از وضعیت نامناسب جسمی خود سخن گفته‌اند. همچنین برخی از این افراد از بیماری‌های مزمن رنج می‌برند ازجمله ژیلا بنی‌یعقوب، مدیر سایت کانون زنان ایرانی که دچار بیماری گوارشی و آسم است.

مهسا امرآبادی روزنامه‌نگار دیگری است که هفت ماهه باردار است و به همراه همسرش مسعود باستانی در بند ۲۰۹ اوین زندانی است. مجید نیری، عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نیز دوبار سکته قلبی کرده و در تماسی که روز دهم مرداد با همسرش داشته از وضعیت نامناسب جسمی‌اش گفته است.

فریده غیرت در مورد امکان رسیدگی خاص به وضعیت این گونه زندانیان چنین می‌گوید: «متأسفانه تا این لحظه ما نتوانستیم کار خاصی انجام بدهیم و امیدواریم که هرچه زودتر موفق بشویم با دستیابی به مقامات قضایی که مسئول پرونده‌ی این عزیزان هستند و با مذاکره‌ با آنها، ترتیبی بدهیم که انشاالله این عزیزان از امکانات رفاهی بیشتری برخوردار بشوند».

در عین حال اخبار تاییدنشده‌ای مبنی بر تصمیم زندانیان برای اعتصاب غذا در صورت ادامه روند کنونی وجود دارد. فریده غیرت عضو انجمن دفاع از زندانیان سیاسی ضمن رد این شیوه اعتراضی می‌گوید شاید این فشار باعث شود مقامات، سریعتر به فکر این زندانیان بیفتند: «اساساً اعتصاب غذا یکی از مبارزه‌های منفی است که حقوق بشر آن را تأیید نمی‌کند. طبق قوانینی هم که داریم آن را تأیید نمی‌کنند. ولی حالا من نمی‌دانم روی چه موازینی تصمیم گرفته شده است که این کار بشود. اما همانطور که گفتم به طور کل نه من که هیچکدام از نهادهای حقوق بشری و افرادی که در این راه قدم برمی‌دارند، اعتصاب غذا را تأیید نمی‌کنند. اما اگر یک چنین کاری کردند، ناگزیر شاید فشاری را وارد بکند که احتمالا زودتر در این مورد تصمیمی برایشان گرفته بشود».

روز جمعه شانزدهم مرداد برابر با میلاد دوازدهمین امام شیعیان است. مقامات قضایی هفته گذشته قول داده بودند که بسیاری از زندانیان تا این روز آزاد شوند، ولی هنوز به این وعده عمل نشده است. فریده غیرت در این مورد چنین می‌گوید: «ریاست محترم قوه قضاییه این قول را داده بودند، ولی ظاهراً هنوز به قولشان عمل نکرده‌اند. حالا هنوز دو روز دیگر تا نیمه‌ی شعبان داریم. آرزو می‌کنیم که نگذارند این دو روز هم به سر بیاید و کاری انجام نشده باشد و انشاالله اقدام مثبتی در این باره صورت بگیرد».

استعفای نماینده مجلس از کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان

روز یک‌شنبه یازدهم مرداد اعضای کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان که به دستور رئیس مجلس تشکیل شده، موفق شدند از بند ۲۰۹ زندان اوین بازدید کنند. کاظم جلالی سخنگوی این کمیته در گزارش خود گفت، ده‌ها نفر در این بند نگهداری می‌شوند ولی این کمیته تنها توانسته با چهار نفر از این افراد دیدار کند.

وی پس از این دیدار گفت: «هیچ کدام از این افراد به ما اعلام نکردند که در زندان اوین به آنان توهینی شده یا مورد شکنجه و آزار و اذیت قرار گرفتند. در مورد غذا و امکانات نیز بحثشان این بود که غذایی که در بند ۲۰۹ آورده می‌شود از غذایی است که برای کارکنان وزارت اطلاعات آورده می‌شود».

محمد قوچانی سردبیر روزنامه اعتماد ملی یکی از کسانی بود که نمایندگان مجلس در بند ۲۰۹ اوین با او دیدار کردند. وی یک روز پس از این دیدار در ملاقات با همسرش گفت: «آنها در بازدید از زندان درباره مسائلی همچون غذا و کیفیت آن سوالاتی کردند که من با توجه به سیر آنچه اتفاق افتاده گفتم که مشکل اصلی زندانی آب و غذا نیست، بلکه سلب آزادی و اصل زندان و همچنین بلاتکلیفی است».

به گزارش روزنامه سرمایه، قوچانی همچنین به نمایندگان اعلام کرده که دو هفته در سلول انفرادی نگهداشته شده است ،اما نمایندگان هیچیک از این سخنان وی را منعکس نکرده‌اند.

یک روز پس از دیدار کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان از بند ۲۰۹ زندان اوین، کاظم جلالی سخنگوی این کمیته از ادامه حضور در کمیته مذکور استعفا داد.

توضیحات سعید مرتضوی به نمایندگان مجلس در مورد بازداشت‌شدگان

هم‌زمان با کنفرانس مطبوعاتی خانواده‌های بازداشت‌شدگان، سعید مرتضوی دادستان تهران با اعضای کمیسیون قضایی و نیز امنیت ملی مجلس دیدار کرد. در این دیدار که گزارش آن را خبرگزاری کار ایران، ایلنا منتشر کرده است، مرتضوی اعلام کرده که نسبت به پيگيری مجازات آسيب‌زنندگان در مسائل اخير جدی است و مطابق دستور رهبری در مراسم تنفيذ رياست‌جمهوری به اين مساله عمل خواهد كرد.

وی همچنین گفته است، مجموعه تلاش‌های قوای مقننه و قضاييه در راستای آن است كه اگر احيانا برخورد غيرقانونی با بازداشت‌شدگان اخير چه در بازداشتگاه كهريزك و چه از سوی نيروی انتظامی صورت گرفته است، مورد بررسی قرار گرفته و از آسيب‌ديدگان دلجويی شود.

دادستان تهران در پاسخ به سوال برخی از نمایندگان در مورد روح‌الامینی و کامرانی که در دوران بازداشت کشته‌شده‌اند، گفت: «نام اين فرد را به خاطر ندارم. اما گويا يك نفر از مضروب‌شدگان در تجمعات و اغتشاشات اخير بوده كه به بينی و پای وی آسيب وارد شده است. وضعيت اين فرد پس از بستری شدن در يكی از بيمارستان‌ها، به خانواده وی اطلاع داده می‌‌شود و آنها او را به يك بيمارستان خصوصی ديگر منتقل می‌‌كنند اما اين فرد در بيمارستان فوت می‌‌كند».

مرتضوی در پاسخ به ادامه سوالات نمایندگان مجلس در مورد علت مرگ این دو نفر و اینکه آیا بر اثر ضربه به جمجمه بوده یا ابتلا به مننژیت، گفت: «بنده در جزئيات اين مسائل قرار ندارم و بيش از اين نمی‌‌توانم توضيح بدهم».

نویسنده: میترا شجاعی

تحریریه: شهرام احدی