بازتاب: «دنياي اقتصاد» در گزارشي نوشت: اين روزها ديگر فناوري ارتباطات و ميزان استفاده از كاربردهاي مختلف آن به يكي از مهمترين و موثرترين شاخص‌هاي توسعه انساني در جهان تبديل شده است. دليل را هم بايد در سرعت پيشرفت اين صنعت، بخش‌هاي وابسته به آن و البته ميزان نفوذ آن در زندگي روزمره جست‌وجو كرد. اين پيشرفت هم مانند هر تغيير جديد ديگري هزينه‌هايي دارد كه علاقه‌مندان به آن بايد آن را بپردازند.

اين همان موضوعي است كه در كشورهاي پيشرفته و توسعه يافته دنيا پذيرفته شده و به تدريج به تعادل رسيده است تا جايي كه ديگر براي آنها پرداخت هزينه براي اتصال به شبكه جهاني اينترنت شكل يك معضل جدي را پيدا نمي‌كند. شايد اين به همان علتي است كه چنين كشورهايي خيلي زودتر از كشورهاي جهان سوم و در حال توسعه راه پيشرفت و توسعه را در پيش گرفته‌اند و سعي دارند با سرعت بيشتري هم آن را ادامه بدهند.

در مقابل، اما كشورهاي در حال توسعه هنوز هم براي اتصال به شبكه اينترنت كه در واقع يك نياز اوليه در عصر ارتباطات محسوب شده و ساده‌ترين كاربرد فناوري اطلاعات است، با مشكلات مختلفي رو‌به‌رو هستند كه شايد مهم‌ترين آنها به خصوص در كشور ما قيمت و هزينه استفاده از اين فناوري است.
با اين همه اما موضوع وقتي پيچيده‌تر مي‌شود كه يك مقايسه ساده نشان مي‌دهد قيمت اينترنت در ايران حتي نسبت به كشورهايي با زيرساخت و توسعه‌ يافتگي مشابه هم بالاتر بوده و به عبارت ديگر كاربران ايراني براي اتصال به اينترنت شرايط سخت‌تري نسبت به كاربران اين كشورها دارند.

قرار نيست درباره موضوعي تكراري بگوييم. قيمت بالاي اينترنت در ايران هر چند موضوع جديدي نبوده و نيست، اما مقايسه اين قيمت‌ها با قيمت خدمات مشابه در كشورهاي ديگر گاهي مي‌تواند نقش يك تلنگر را به خوبي ايفا كند.
درست به همين دليل هم قيمت اينترنت در چند كشور به عنوان نمونه در اين مطلب با هم مقايسه شده‌اند؛ كشورهايي كه معيار انتخاب آنها در بعضي موارد شرايط مشابه و در موارد ديگر به عنوان الگوي مناسب بوده است كه آنها را در زير مي‌خوانيم:

هند
هندوستان در واقع يك نمونه مناسب از كشورهايي است كه در سال‌هاي اخير مسير توسعه را با سرعت خوبي طي مي‌كند.
بر اساس آخرين آمار تعداد كاربران اينترنت در اين كشور به 13 ميليون و 54‌هزار نفر مي‌رسد كه از اين ميان در حدود 4‌ميليون و 73‌هزار نفر از آنها به اينترنت پرسرعت دسترسي دارند. در اين كشور حدود 8 شركت بزرگ ارائه دهنده خدمات اينترنت سعي دارند تا اينترنتي با سرعت 256 كيلوبيت يا بيشتر را در اختيار كاربران اين كشور قرار بدهند.

با اين حال شركت BHARAT SANCHAR NIGAM يا BSNL اصلي‌ترين ISP در سرتاسر اين كشور به حساب مي‌آيد. اين شركت در حال حاضر اينترنتي با سرعت 256 كيلوبيت در هر ثانيه را با قيمتي متغير از 2500 تا 5000 روپيه (50 تا 100دلار) براي هر ماه در اختيار كاربرانش مي‌گذارد. اين در حالي است كه اين قيمت‌ها بعد از دو سال استفاده براي هر كاربر تا 20‌درصد هم كاهش پيدا مي‌كند. البته بهتر است بدانيد كه به اين مبلغ مقداري مالیات هم اضافه مي‌شود كه بر اساس نوع طرح مورد استفاده متغير است.

قطر
در اين كشور كوچك هرچند شركت تلكام قطر يا Q-Tel از سال 1998 بزرگ‌ترين شركت ارتباطي به حساب مي‌آيد، اما آنقدر فعال بوده كه توانسته است در سال 2008 در فهرست 20 شركت ارتباطي بزرگ دنيا قرار بگيرد. اين كشور در حدود 80‌هزار نفر كاربر اينترنت دارد كه حدود 30‌هزار نفر از آنها كاربران اينترنت پر سرعت هستند.

اين شركت از سال 2002 خدمات اينترنت پر سرعت را براي كاربران اين كشور ارائه كرده است و در حال حاضر براي استفاده يك ماهه از اينترنت با سرعت يك مگابيت هزينه‌اي برابر 55‌دلار از كاربرانش دريافت مي‌كند.
كاربران قطري همچنين براي استفاده از اينترنتي با سرعت‌هاي 4،2 و 8 مگابيت در هر ثانيه بايد به ترتيب 110،83 و 164‌دلار در هر ماه بپردازند.

امارات‌متحده عربي
يكي از كشورهاي همسايه آبي ايران كه در دهه اخير رشد قابل‌توجهي را در زمينه ارتباطي و اقتصادي تجربه كرده است تا جايي كه اين كشور در حال حاضر يكي از كشورهاي پيشرفته از نظر فناوري ارتباطات در منطقه به حساب مي‌آيد. در اين كشور هم شركت‌هاي ISP مختلفي به ارائه خدمات اينترنت براي كاربران مشغولند اما در ميان آنها بيشترين كاربران اينترنت پرسرعت از خدمات دو شركت DU و اتصالات استفاده مي‌كنند.

شركت DU كه 40‌درصد از مالكيت آن در اختيار دولت امارات است، اين روزها اينترنت پرسرعت با سرعت‌هاي 512 كيلوبيت، 1، 2، 8، 16 و 24 مگابيت را به ترتيب با قيمت‌هاي 5، 68، 95، 123، 149 و 204‌دلار براي هر ماه در اختيار كاربرانش قرار مي‌دهد.
اين در حالي است كه كاربراني كه از خدمات شركت اتصالات بهره مي‌برند بايد به طور متوسط براي اشتراك ماهانه اينترنت با سرعت يك مگابيت مبلغي برابر 50‌دلار بپردازند.

پاكستان
در كشور همسايه شرقي ما هم گويا اوضاع چندان هم بد نيست. كاربران پاكستاني در حال حاضر مي‌توانند از خدمات حدود 6 شركت خدمات‌ دهنده اينترنت بهره ببرند. با اين همه شركت PTCL فعال‌ترين شركت در اين زمينه است كه به بيش از 167 شهر ارائه خدمات مي‌كند. كاربران اين شركت مي‌توانند از اينترنت پر سرعتي با سرعت‌هاي 2،1 و 4 مگابيت به ترتيب با قيمت‌هاي 5/24، 41 و 102‌دلار استفاده كنند.

انگلستان
اين كشور كه در دسته كشورهاي توسعه يافته در زمينه فناوري ارتباطات قرار مي‌گيرد، فضاي رقابتي خوبي را در بازار اينترنت خود به وجود آورده است.
درست به همين دليل هم هست كه تعداد شركت‌هاي ارائه دهنده خدمات اينترنتي در اين كشور هر روز در حال افزايش است. به اين ترتيب كاربران انگليسي انتخاب‌هاي متفاوتي در اختيار دارند و مي‌توانند انتخاب مناسب با نيازشان را راحت‌تر انجام بدهند.

در حال حاضر؛ اما بيشترين كاربران اينترنت پر سرعت در اين كشور از خدمات دو شركت BT و Vrigin Media استفاده مي‌كنند.
با اين اوصاف اين روزها كاربران انگليسي براي استفاده از اينترنت با سرعت20 مگابيت براي هر ماه 16‌دلار به شركت O2 مي‌پردازند، در حالي كه براي اينترنت 10 مگابیتی مبلغ 2/8‌دلار به شركت Vrigin Media مي‌پردازند. شركت BT، اما براي اينترنت با سرعت 8 مگابيت در هر ماه 75/12‌دلار از كاربرانش دريافت مي‌كند. با اين حال شركت AOL گويا ارزان‌ترين قيمت‌ها را دارد و براي يك ماه استفاده از اينترنت يك مگابيتي از كاربرانش مبلغ 8‌دلار دريافت مي‌كند.

آمريكا
يكي از پيشرفته‌ترين كشورهاي جهان اگرچه اين روزها درگير بحران اقتصادي بي‌سابقه‌اي است، اما همچنان كاربرانش جزو طرفداران پر و پا قرص استفاده از اينترنت هستند. تا جايي كه حتي همان يك چهارم جمعيت اين كشور كه درآمدي كمتر از 3‌هزار‌ دلار در ماه دارند هم از اينترنت و كاربري‌هاي آن دست نمي‌كشند.

در اين كشور اگرچه معمولا جديدترين تكنولوژي‌ها زودتر از ديگر كشورها مي‌رسند، اما هنوز هم 41‌درصد كاربران اينترنت آن به استفاده از اينترنت از طريق كابل تمايل دارند. با همين اوصاف هم هست كه تعداد ISPهاي اين كشور بسيار بيشتر از انگشتان هر دو دست است تا آنجا كه بر اساس آخرين آمار در سال 2009 بيش از دو سوم كاربران اين كشور از خدمات بيش از يك شركت استفاده مي‌كنند. اين آمارها نشان مي‌دهند كه كاربران اين كشور به طور متوسط براي استفاده از اينترنت هوشمند ماهانه 38‌دلار مي‌پردازند و براي استفاده از اينترنت با سرعت بالاي 24 مگابيت به طور متوسط 39‌دلار در هر ماه بايد بپردازند. اين تحقيق نشان مي‌دهد با وجود افزايش فشارهاي مالي اما همچنان تعداد كاربران اينترنت پر سرعت در اين كشور در حال افزايش است.

… و بالاخره ايران
معضل قيمت بالاي اينترنت در ايران به عقيده بسياري از كارشناسان و تحليل‌گران در واقع يكي از موثرترين موانع براي افزايش ضريب نفوذ اينترنت در كشور ما به حساب مي‌آيد كه متاسفانه همچنان هم راه‌حلي عملي براي آن ارائه نشده است. اين در حالي است كه ديگر در اين سال‌ها انواع مختلفي از تحليل‌ها درباره عوامل افزايش بالا بودن اينترنت در كشور ارائه شده است كه بيشترين آنها مربوط به حضور پر رنگ بخش دولتي در عرصه‌هاي مختلف توزيع و عرضه اينترنت است كه به ايجاد بازاري غيررقابتي كمك مي‌كند.

با اين همه اما كاربران اينترنت در داخل كشور هنوز هم براي استفاده از اينترنتي با سرعت ناچيز و لاك‌پشتي بايد مبالغ قابل‌توجهي را بپردازند كه حتي با كشورهاي همسايه هم قابل‌مقايسه نيستند؛ به عنوان نمونه اين روزها يك كاربر ايراني براي دسترسي با اينترنتي با سرعت يك مگابيت كه سرعت نه چندان بالايي در جهان به حساب مي‌آيد هم بايد مبلغي در حدود 450‌‌هزار تومان (چيزي در حدود 448‌دلار) در هر ماه بپردازد كه طبيعتا براي كاربران ايراني با شرايط اقتصادي موجود آنقدر زياد هست كه تنها عده‌ بسيار كمي بتوانند از آن بهره‌مند بشوند.
اين در حالي است كه حتي اگر كاربران ايراني بخواهند به اينترنت كم سرعت‌تري هم خودشان را راضي كنند بايد براي اينترنت 256 مبلغي در حدود 40‌‌هزار تومان (در حدود 38‌دلار) براي هر ماه بپردازند.