جرس: امروز به خواسته همایش بین‌المللی ادبیات در برلین در روز ” حمایت از دمکراسی و آزادی در ایران”، موسسات فرهنگی جهان فتوای آیت الله مننظری در عدم مشروعیت مسوولان خودکامه را در رسانه ها و نهادهای ادبی و هنری جهان قرائت می کنند و صدای مردم ایران را به گوش جهانیان می رسانند.

در بیانیه همایش بین‌المللی ادبیات در برلین آمده است که هدف از برگزاری این روخوانی‌ها، اعلام “همبستگی قاطعانه باطرفداران دموکراسی در ایران و تأکید بر اعتراض به دستگیری این نیروها و برگزاری دادگاه‌های نمایشی” است. اولریش شرایبر، رئیس جشنواره‌ی بین‌المللی ادبیات در برلین در این رابطه گفته است: “ما می‌خواهیم با این کار از جنبش دموکراتیک ایران پشتیبانی کنیم. چون حقایق در مورد تقلب در انتخابات باید روشن شود. حق اعتراض به چگونگی برگزاری این انتخابات هم باید به رسمیت شناخته شود. هم‌چنین حق اعتراض به تضییقات دولتی علیه کسانی که از نتایج انتخابات انتقاد کرده‌‌اند، باید محفوظ بماند.” دراین بیانیه همچنین آمده است : “ما می‌خواهیم نشان دهیم که نیروهای دموکراتیک تنها نیستند و از این معترضان در سراسر جهان حمایت می‌شود.”

بنیاد پتر وایس که به نام نویسنده‌ آلمانی برای گسترش و حمایت رابطه‌ی بین سیاست و هنر از سال 1993 فعالیت می‌کند. این بنیاد تا به‌حال به مناسبت‌های گوناگون، فراخوان‌های متعددی برای “قرائت های بین‌المللی” منتشر ساخته است. اولین آن‌ها در ماه مارس سال ۲۰۰۶، سه سال پس از آغاز جنگ عراق، در ۴۷ کشور جهان برگزار شد. این برنامه‌ها عنوان “سالگرد یک دروغ سیاسی” را یدک می‌کشید. در سپتامبر ۲۰۰۷، هم‌چنین قرائت جهانی علیه دولت دیکتاتوری روبرت موگابه برگزار شد. در سال ۲۰۰۸، پیش از برپایی مسابقات المپیک در چین، “قرائت های اعتراضی” بین‌المللی علیه اقدامات خشونت‌آمیز این حکومت به اجرا در‌‌آمد. گفتنی است این بنیاد فرهنگی بیش از هشتاد میلیون مخاطب دارد.

فتوای آیت الله منتظری در مورد ولایت و حق مردم

بر اساس فتوای آیت الله منتظری تصدی مسئولانی که عدالت و امانتداری را از دست می دهند مشروعیت ندارد و “متولی امور جامعه” که “با احکام شرع، موازین عقل و میثاق های ملی” عمدا مخالفت کند “جائر و ولایتش جائرانه است”.

آیت الله منتظری در پاسخ به سوالات شرعی محسن کدیور در تیرماه امسال تاکید کرد که مسئولی را که از “عدالت، امانتداری یا برخورداری از رأی اکثریت” ساقط شده باشد، فاقد مشروعیت است. وی تصریح نمود: “اگر چنین مسئولی به زور یا فریب و تقلب بر آن منصب بمانند مردم باید عدم مشروعیت و مقبولیت آنها را در نزد خود و برکناری آنان از منصب را با رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر… و انتخاب مفیدترین و کم هزینه ترین راه ممکن ابراز داشته و بخواهند”.

کدیور درپرسش خود از این مرجع تقلید شیعه،ازحکم تصدی مناصب خدمات عمومی پس از از دست رفتن شرائط الزامی از قبیل عدالت، امانتداری و برخورداری از رأی اکثریت پرسیده بود. پاسخ آیت الله منتظری حکایت داشت : از بین رفتن شرائط مذکور که شرعا و عقلا در صحت و مشروعیت اصل تولیت و تصدی امور عامه جامعه دخیل است خود بخود و بدون حاجت به عزل موجب سقوط قهری ولایت و تصدی امر اجتماعی و عدم نفوذ احکام صادره از سوی آن متولی و متصدی می گردد. بر این اساس، آیت الله منتظری ابراز چنین خواسته ای را “وظیفه ای همگانی” دانسته است که “کسی نمی تواند به بهانه ای از آن شانه خالی کند”. آیت الله منتظری “ترس از مخلوق” را شرک به خداوند دانسته است.

در مناسبتی دیگر، این مرجع تقلید در در پاسخ به یک استفتاء درباره‌ نقش رضایت اکثریت ملت در جواز تصرف در حکومت، تاکید کرد که “هیچ گاه اسلام نمی خواهد حاکمیت بر مردم هرچند حاکمیت به حق و معصومانه باشد با زور و اکراه باشد”. آیت الله منتظری افزود: “مشروعیت ولایت و حاکمیت غیر معصومین (ع) با انتخاب صحیح و آزاد مردم محقق می‌شود و بدون آن، نه مشروعیت دارد و نه مقبولیت”. ایشان در بخش دیگری از این فتوای خود خاطرنشان کرد که در تاریخ ثبت نشده که امامان شیعه برای گرفتن قدرت و حاکمیت متوسل به زور و سلاح شده باشند.

سکوت جایز نیست
آیت الله منتظری در آخرین نامه خود به علما و روحانیون از آنها خواسته برای دفاع از حقوق مردم در تحولات جاری مداخله کنند. این مرجع در نامه ای خطاب به “مراجع عظام تقلید و علمای اعلام قم، نجف، مشهد مقدس، تهران، اصفهان، تبریز، شیراز و سایر بلاد اسلامی” که در پایگاه اطلاع رسانی دفتر وی انتشار یافته گفته است: “با توجه به شرایط جاری در کشور و مظالمی که هر روز شاهد آن هستیم و کارهای خلافی که به نام دین و مذهب تشیع انجام می شود خود را موظف می دانم از روی خیرخواهی و احساس خطر جدی نسبت به مصالح دین و کشور اموری را یادآور شوم.”

آیت الله منتظری در ادامه این نامه هشدار داده که در وضعیت کنونی، مراجع و روحانیون شیعه مسئولیت سنگین تری در قبال حاکمیت و “کارهای خلاف” آن دارند و برخی از اقدامات حکومت را که به نام دین و مذهب صورت می گیرد از مصادیق بارز بدعت می نامد. مرجع تقلید شیعیان در توضیح این نظر خود افزوده که “بدعت منحصر به تشریع و وارد کردن رسمی حکم غیردینی در دین نیست بلکه شامل هر کار خلاف شرعی که به نام شرع و مذهب انجام گیرد هم خواهد بود.” در این نامه، ضمن تاکید بر اینکه دعا به تنهایی دردی را دوا نمی تواند بکند، آمده است که “ترک امر به معروف و نهی از منکر و بی تفاوت بودن مردم در برابر کارهای خلاف، طبعا موجب سلطه اشرار است.”

در این نامه به تخلفات و اعمال خلاف حکومت این گونه اشاره شده است: “حضرات مراجع محترم به قدرت و نفوذ کلام خود در حاکمیت توجه دارند و خوب می دانند که حاکمیت در حفظ مشروعیت خود به آنان نیاز دارد و از این رو آنان را هرچند بر حسب ظاهر، به رسمیت می شناسد و از آنان ترویج می کند، و نیز می دانند که حاکمیت از سکوت آن حضرات در قبال کارهای خلاف خود بهره برداری می کند”.
نامه هشدار داده که سکوت مراجع شیعه در چنسن شرایطی ممکن است چنین تلقی شود که “مراجع و روحانیت موافق و موید کارهای خلافی هستند که به گوشه ای از آنها اشاره شد.”