ایلنا: حال كه صداي زنگ مدارس به گوش بيش از چهار ميليون كودك بازمانده از تحصيل نمي‌رسد، كاش صداي اين فاجعه در كشور به گوش مسئولان برسد!

ایلنا: كاش مسئولاني كه اين روزها در مورد استاندارد نبودن لوازم تحريرهاي مزين شده به طرح جومونگ و مرد عنكبوتي هشدارهايي را به والدين و حتي معلم‌ها مي‌دهند، بدانند كه سخن گفتن از لوكس‌ترين معضلات شاهكار نبوده و مسائل مهم‌تري وجود دارد كه مي‌تواند لبخندي را به گوشه لب كودكي بازمانده از تحصيل بنشاند.
آنچه كه مهم بوده پرداختن مسئولان به معضلات قديمي و تاسف‌بار كشور از جمله وضعيت كودكان بازمانده از تحصيل است كه شايد بودن يا نبودن چنين معضلي در جامعه ريشه در توسعه‌يافتگي يا نيافتگي كشور داشته باشد.

زنگ مدرسه براي كودكان بازمانده از تحصيل به صدا درنمي‌آيد
چهره پسربچه ويفرفروش به روي كودكي كه داخل يك اتوبوس با كيف مدرسه نونوارش سرگرم است، خيره مي‌ماند وقتي به خودش مي‌آيد كه راننده اتوبوس بليط‌هاي مسافران را جمع كرده و آماده حركت شده است.
پسرك ويفر فروش كه پاتوق هميشگي‌اش براي فروش ويفر شكلاتي ، اسكاج و سيم ظرف‌شويي ترمينال خاوران است،‌ كودكي خود را فراموش كرده وهم‌چنان كيسه بزرگ پر از بار را به دوش مي‌كشد.
دختر بچه هفت ساله كه با مهارت دخترانه‌اي در سر چهارراه‌ها فال حافظ مي‌فروشد، خودش را سميرا معرفي مي‌كند و به محض فروش يك فال حافظ كه علاوه بر دريافت پول آن يك شكلات هم دريافت مي‌كند لبخند شيريني مي‌زند و مي‌گويد كار پدرم مدت‌هاست كه تق و لق شده و از من و برادرم خواسته كه اگر مي‌خواهيم امسال براي مدرسه ثبت‌نام شويم بايد خرج كيف و كتابمان را خودمان درآوريم.
سميرا فال‌ها را بالا و پايين مي‌كند: «فقط دو روز ديگر تا اول مهر مانده اما پدرم هنوز براي ثبت‌نام من و برادرم اقدام نكرده است، البته بابا، سه سال است كه به برادرم همين حرف را مي‌زند اما هنوز از ثبت‌نام و مدرسه رفتن او خبري نيست»
سميرا خنده شيريني سرمي‌دهد و با زدن يك چشمك بچه‌گانه مي‌گويد: راستش داداش حسن هم قيد درس را زده و بيشتر به فكر پول درآوردن است اما بعضي وقت‌ها كه صداي بلندگوهاي مدارس را مي‌شنود، ناراحت مي‌شود.

كوتاهي مسئولان در وراي آمارهاي كهنه
به گزارش خبرنگار ايلنا ،سال‌هاي سال است كه در آستانه بازگشايي مدارس، در لابلاي خبرهاي مربوط به اول مهر،‌توصيه‌هاي وزارت آموزش و پرورش، توصيه به والدين براي خريد كيف و مداد استاندارد مطالبي هم به كودكان خارج از چرخه تحصيل كه گويي خارج از حيطه توجه مسئولان نيز هستند، اختصاص پيدا مي‌كند.
اگرچه بعد از آمار مربوط به سرشماري سال 85 آمار جديدي براي بررسي اين موضوع در دسترس نيست اما همين آمار نيز تنها منبع كارشناسان و آسيب‌شناسان اجتماعي بوده كه مي‌توانند به آن استناد كنند و پيرامون آن هشداري به مسئولان دهند تا شايد از خواب غفلت بيدار شوند.
فرشيد يزداني – مديرعامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان ايران- در گفت‌وگو با ايلنا، به كودكان مهجور مانده از تحصيل اشاره مي‌كند و مي‌گويد وجود آمار توليد 10 ميليون بي‌سواد در جامعه و به دنبال آن شروع كار نهضت سوادآموزي در كشور نشان‌دهنده وجود يك آسيب‌ بنيادين و جدي در ساختار نظام آموزش وپرورش است چراكه متاثربودن اين نظام اجتماعي از شرايط اقتصادي و اجتماعي كشور باعث شده كه مطابق با آخرين آمارگيري مركز آمار كشور در سرشماري سال 85 حدود سه و نيم ميليون كودك در سنين تحصيل،‌خارج از اين چرخه قرار مي‌گيرند.
او اين معضل را براي كشور هشدار و فاجعه جدي مي‌داند و ادامه مي‌دهد متاسفانه مجموعه نهادها و سياست‌گذاران تاثيرگذار در دولت نيز به فكر جدي براي برنامه‌ريزي جهت حل اين معضل نيستند به گونه‌اي كه رويكردهاي مغاير بحث نظام آموزشي كشور از جمله رويكرد خصوصي‌سازي نيز منجر شده تا نظام آموزشي ما دچار يك بيماري ديگر نيز بشود.
مديرعامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان، هيات امنايي كردن مدارس را يك آفت بزرگ معرفي مي‌كند و مي گويد: كوچك كردن آموزش و پرورش با چنين رويكردي آينده خوبي را متصور نمي‌سازد و كودكان فقير را از تحصيل محروم مي‌كند.
او يادآور مي‌شود: آموزش و پرورش اعلام مي‌كند كه قصد دارد، نزديك به 30 درصد از واحدهاي آموزشي را به تعاوني‌ها بدهد و در واقع دولت با عملي كردن چنين تصميمي مانند آن است كه شانه از زير بار مسئوليت خود خالي كند چرا كه وظيفه دولت آن است كه بخشي از درآمد هاي خود را به اين حوزه اختصاص دهد،نه آنكه با خصوصي سازي و هيات امنايي كردن اين موضوع اجتماعي، تيشه به ريشه آموزش بزند.

بهزيستي: آمار نداريم
حال كه سه و نيم ميليون كودك خارج از تحصيل،‌آن هم بر اساس آمارهاي سه سال گذشته در كشور وجود دارد، چه ارگان، سازمان و مسئولي در اين زمينه پاسخگو است؟
غير از آن است كه همه ساله در آستانه بازگشايي مدارس آماري در اين زمينه به خورد رسانه‌ها داده شده و بعد از يك هفته تمام معضل به فراموشي سپرده مي شود؟
اين روزها ديگر مسئولان در كنار پاس‌كاري مشكلات، عمده مسائل را به گردن آمارها مي‌اندازند و سكوت مي‌كنند.
سيد حسن موسوي چلك – مدير كل دفتر امور آسيب‌‌ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي كشور- در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا، در مورد آمار و بررسي‌هاي جديد پيرامون كودكان بازمانده از تحصيل در كشور تاكيد مي كند: چون سيستم ثبت دقيقي از اين مسئله وجود ندارد، هر آماري هم كه در اين ارتباط اعلام ‌شود، اشتباه است.
يزداني مديرعامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان در اين ارتباط به خبرنگار ايلنا مي‌گويد: حداقل كاري كه بهزيستي مي‌تواند در اين حوزه انجام دهد، اين است كه به آمارهاي آخرين سرشماري در سال 85 مراجعه و بر اين اساس يك تخمين حدودي بزنند اما نگاه بهزيستي نه تنها به اين حوزه بلكه نسبت به كليه آسيب‌هاي اجتماعي غيرفعال و منفعلانه بوده است چرا كه امكانات و بودجه كافي اين كار را ندارد.

شايد مسئولان كودكان را ريز مي‌بينند
با وجود آنكه 30 درصد جمعيت كشور را كودكان تشكيل مي‌دهند اما آمارهاي اصلي در حوزه تعداد كودكان خارج از تحصيل خلا جدي دارد و هر سازماني كه در اين ارتباط اقدامي را انجام داده و يا آماري را منتشر كرده به صورت مقطعي بوده است.
جاويد سبحاني – عضو هيات مديره انجمن حمايت از حقوق كودكان – در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا، مي‌گويد: اين روزها استناد كردن به آمار سرشماري سال 85 اشتباه و غلط است چرا كه اين آمار نسبت به سه سال گذشته تغييراتي داشته و به طور حتم تعداد اين كودكان بيشترشده است.
به گفته سبحاني مشكل آمار در اين معضل تبديل به يك مشكل عمومي شده و مهم‌تر از آن عدم توجه به ملاحظات كودكان در بستر سياست‌گذاري‌هاي كلان كشور است به طوري كه در سياست‌گذاري‌هاي كلان كشور و جامعه كمتر ملاحظات مخصوص كودكان در نظر گرفته شده است.
مدارس امسال هم با تشريفات خاص خود و درآوردن صداي زنگ آن توسط هر يك از مسئولان انجام مي‌شود اما اين آغاز به پاياني ديگر ختم مي‌شود.
حال كه صداي زنگ مدارس به گوش بيش از چهار ميليون كودك بازمانده از تحصيل نمي‌رسد، كاش صداي اين فاجعه در كشور به گوش مسئولان برسد.
گزارش: سميه جاهد عطائيان
پايان پيام