بی‌بی‌سی: آیت الله حسینعلی منتظری، از مراجع تقلید شیعه در قم، در نامه ای به میرحسین موسوی از دشواری راه اصلاحات سخن گفته است.

نامه آیت الله منتظری در پاسخ به نامه ای انتشار یافته که میرحسین موسوی در روز 21 شهریور ماه برای او ارسال کرده و خواستار راهنمایی در مورد حوادث اخیر شده بود اما با توجه ه اظهارات اخیر آیت الله خامنه ای در باره قابل قبول بودن اعترافات متهمان، از مسایل مطرح شده در آن نامه فراتر رفته و مسایل دیگری را هم مطرح ساخته است.

متن نامه آقای موسوی، نامزد معترض انتخابات ریاست جمهوری، و پاسخ آیت الله منتطری در پایگاه اینترنتی این مرجع تقلید منتشر شده است.

آقای موسوی بیانیه ای را نیز ضمیمه این نامه کرده بود که متن آن منتشر نشده است با این حال از مضمون نامه پیداست که این بیانیه احتمالا همان بیانیه 14 شهریور آقای موسوی است.

متن نامه میرحسین موسوی و پاسخ آیت الله منتظری

آقای موسوی در آن بیانیه درباره نحوه ادامه جنبش اعتراضی به نتایج انتخابات نوشته بود که محور چنین حرکتی باید تقویت و تحکیم “شبکه اجتماعی خودجوش و توانمندی” باشد که “در میان بخش وسیعی از مردم شکل گرفته و نسبت به پایمال شدن حقوق خود معترض است”.

او در آن بیانیه معترضان را اکثریت جامعه دانسته و از آنان خواسته بود گروه های کوچکی از همفکران تشکیل دهند تا “پس از عبور از امواج حادثه و عاطفه” بتوانند به “ایفای نقش تاریخ سازی که از آنها انتظار داریم” بپردازند.

میرحسین موسوی در نامه تازه خود به آقای منتظری می گوید که در بیانیه خود دو هدف را دنبال می کند: یکی اینکه اگر در مردم “خشم و نارضایتی” به وجود آمده، مراجع و روحانیت باید بدانند که این خشم “متوجه دین” نیست و در این زمینه از روحانیت می خواهد اجازه ندهند قشرهای مختلف به خصوص جوانان “از اسلام فاصله بگیرند.”

او هدف دیگر خود از صدور این بیانیه را حفظ “تکاپوهای مردم در چهارچوب نظام” و جلوگیری از افتادن آنها به “دام ساختارشکنی های خطرناک” عنوان می کند که احتمالا به سقوط نظام جمهوری اسلامی اشاره دارد.

راه ‘دشوار’ اصلاح نظام

آیت الله منتظری در پاسخ به میرحسین موسوی راه اصلاح نظام برای حفظ آن را “بس دشوار” و کل حاکمیت را “گرفتار عدم مشروعیت” توصیف می کند و می گوید حکومت با این شیوه ها دوام نخواهد آورد.

این درحالی است که آقای موسوی تنها دولت تحت ریاست محمود احمدی نژاد را نامشروع خوانده است و مشروعیت کل نظام حکومتی را زیر سئوال نبرده است.

آیت الله منتظری در این نامه که روز سه شنبه 31 شهریور در وبسایت او منتشر شده خطاب به آقای موسوی نوشته است که از آزمون انتخابات “سربلند” بیرون آمده و افزوده است: “تاکنون در حد امکان و توان خویش از حقوق تضییع شده مردمی که با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری افتخار بزرگی را برای کشور آفریدند دفاع نمودید، که جای بسی تقدیر و تشکر دارد.”

آیت الله منتظری اظهار امیدواری می کند که پیشنهادهای مطرح شده در بیانیه آقای موسوی “مى‎تواند راه مفيد و موثرى براى برون رفت از بحران كنونى – كه در اثر‏ ‏قدرت طلبى و خودخواهى و غرور و ندانم كارى ها دامنگير جمهورى‏ ‏اسلامى شده است – باشد و سنگ بناى تحولى مثبت در جهت اصلاح نظام‏ ‏و حفظ آن از خطر فروپاشى و انشقاق و پراكندگى صفوف ملت‏ ‏گردد.”

با این حال او فورا می افزاید: “البته توجه داريد راه اصلاحى مذكور كه شما در جهت دفاع از حقوق مردم و‏ ‏نجات جمهورى اسلامى از اين بحران بزرگ انتخاب كرده ايد بس دشوار‏ ‏بوده و در معرض فشارها و تهديدهاى بسيارى از ناحيه كسانى است كه‏ ‏اين بحران را ايجاد كرده اند.”

اعترافات تلویزیونی

آیت الله منتظری که در سه ماه اخیر بیانیه های متعددی در حمایت از معترضان و انتقاد از رفتار حکومت منتشر کرده است، در ادامه نامه خود تلویحا به اظهارات اخیر رهبر ایران به مساله اعتبار اعترافات اشاره کرده و به آن پاسخ می دهد.

آیت الله خامنه ای در خطبه های نماز عید فطر در مورد موضوع اعترافات بازداشت شدگان گفته بود اعتراف افراد در دادگاه علیه فردی دیگر “حجیت شرعی ندارد و مسموع نیست” با این حال او گفت که اعتراف افراد در دادگاه ها علیه خود و “در مقابل دوربین ها و بینندگان میلیونی”، “شرعا، عرفا و عقلا، حجت، مسموع و نافذ” است.

آیت الله منتظری که اخیرا شماری از اعضای خانواده او از جمله بعضی از نوادگانش به علل نامعلوم بازداشت شده اند، در نامه خود اعتراف گیری از فعالان سیاسی و مطبوعاتی و سایر مخالفان را “خلاف شرع” و اعترافات اشخاص علیه خود را نیز در شرایط فشار از جمله حبس در انفرادی “نامسموع” دانسته است.

“نظامى كه تحت لواى اسلام بوده و افتخار شيعه بودن را دارد با انجام چنين‏ ‏اعمالى نه تنها در سطح جهان، بلكه در كشور و در ميان توده ها و جوانان ‏ ‏خودمان نيز موجب بدبينى نسبت به اسلام و دين گشته، و عجز اسلام از‏ ‏تحقق عدالت در جامعه را اعلام می کند”
آیت الله منتظری

او نوشته است: “متأسفانه بعد از انتخابات، عده اى از نخبگان و فعالان سياسى و مطبوعاتى‏ ‏بازداشت شدند و برخلاف شرع و قانون براى اعتراف گيرى هاى‏ ‏غير حقيقى و دروغين مورد فشار قرار گرفته و اعترافات بعضى آنان از‏ ‏رسانه هاى عمومى پخش گرديد، و اين مسلم و بديهى است كه اقرار‏ ‏شخص بر عليه شخص ديگرى در چنين شرايطى معتبر و مسموع نيست؛‏ ‏بلكه آنچه بيشتر مورد تأكيد روايات مستفيضه می باشد اين است كه حتى‏ ‏اقرار شخص بر عليه خودش در زير هر گونه فشار و شكنجه اعم از تهديد،‏ ‏تجريد، حبس ، ترس و مانند آن اعتبارى نداشته و مسموع نمى باشد. (وسايل الشيعة ، جلد 18، صفحه 497 و 498; و دراسات فى ولاية الفقيه ، جلد دوم ، صفحه ‏ ‏378).”

وی بدون ذکر نام آیت الله خامنه ای افزود: “و اجتهاد در مقابل نص این روایات صحیح نیست و نظر دادن در مقابل آنها بدعتی واضح است و اصل ‘اقرار العقلاء على انفسهم جايز’ فقط در‏ ‏شرايط عادى و بدون اعمال زور و فشار نافذ است.”

آیت الله منتظری حبس در سلول انفرادی را نیز از مصادیق “بارز شکنجه” خوانده و نوشته این حبس ها “مخصوصا به شكل وحشتناكى كه در دوره اخير انجام‏ ‏شده و شرايط غيرعادى كه در پى آن وجود دارد، اعترافات متهم حتى بر‏ ‏عليه خودش نيز معتبر و مسموع نيست؛ حتى اگر متهم بارها در آن شرايط و‏ ‏از طريق مصاحبه و ميزگرد اعتراف و اعلام كند كه خطا كرده و مرتكب‏ ‏اشتباه و جرم شده است، اعترافات مكرر با وجود آن شرايط در بى اعتبار‏ ‏بودن، حكم همان اعتراف اوليه را دارد.”

او می نویسد که اعتراف گیرندگان خود “مدعی و طرف دعوای” متهمان هستند و بنابراین این اعترافات “نزد هیچ عقل سلیمی” اعتبار حقوقی و قضایی ندارد.

آیت الله منتظری حکومت را “گرفتار بحران عدم مشروعیت” توصیف می کند و می نویسد: “حكومتى كه در آن اقشار‏ ‏وسيعى از مردم و نخبگان، ناراضى و در فشار باشند قابل دوام نيست. اگر‏ ‏حكومت كردن با اين شيوه و روش و با ايجاد رعب و خفقان و استبداد و‏ ‏سركوب و پر كردن زندانها از نخبگان و آزادى خواهان و گروههاى سياسى‏ ‏مختلف ممكن بود، رژيم شاه توانسته بود حكومت خود را حفظ كند و هنوز‏ ‏پابرجا بود.”

‎ ‏ ‏او همچنین در اشاره به نامه آقای موسوی در مورد فاصله گرفتن عموم مردم از اسلام نوشت: “نظامى كه تحت لواى اسلام بوده و افتخار شيعه بودن را دارد با انجام چنين‏ ‏اعمالى نه تنها در سطح جهان، بلكه در كشور و در ميان توده ها و جوانان ‏ ‏خودمان نيز موجب بدبينى نسبت به اسلام و دين گشته، و عجز اسلام از‏ ‏تحقق عدالت در جامعه را اعلام می کند و متأسفانه تصميم گيرندگان امور‏ ‏بر اين حقيقت روشن چشم بسته اند و به مدح مداحان و چاپلوسى‏ ‏تملق گويان – كه طبق حديث پيامبر خدا (ص ) بايد خاك بر دهان آنان ريخته‏ ‏شود – دل خوش كرده اند.”