دویچه وله: در انتخابات ریاست فراکسیون اصول‌گرایان مجلس که روز سه‌شنبه چهاردهم مهرماه برگزار شد، لاریجانی، رقیب خود آقا تهرانی نماینده حامی احمدی‌نژاد را شکست داد. باهنر و ابوترابی نیز نایب‌رئیس اول و دوم این فراکسیون شدند.

«شکست فاحش حامیان احمدی‌نژاد»، «رای اکثریت اصول‌گرایان به لاریجانی»، «هیچیک از نامزدهای حامیان دولت رای نیاوردند». اینها چند نمونه از عناوین رسانه‌های اصلاح‌طلب پس از رای‌گیری فراکسیون اصول‌گرایان مجلس است.

روز سه‌شنبه چهاردهم مهرماه فراکسیون اصول‌گرایان مجلس که بزرگترین فراکسیون جناح اصولگراست، در یک رای‌گیری که ۳۲ نفر در آن شرکت داشتند، علی لاریجانی رئیس مجلس را در سمت ریاست این فراکسیون ابقا کردند. لاریجانی با ۱۷ رای در مقابل ۷ رای رقیب خود پیروز این انتخابات شد.

این در حالی است که از چندین روز پیش تلاش‌هایی در مجلس و از سوی حامیان احمدی‌نژاد برای تغییر ریاست فراکسیون اصول‌گرایان آغاز شده بود. روز پنجم مهرماه اعلام شد که آقاتهرانی نماینده حامی احمدی‌نژاد از سوی برخی نمایندگان اصولگرا برای ریاست این فراکسیون نامزد شده است. فاطمه آلیا یکی از اعضای فراکسیون اصول‌گرایان ضمن اعلام این خبر به ایرنا گفت: «فراکسيون اصولگرايان مجلس به رغم اتفاقات مهمی که در يکسال گذشته رخ داده، موضع فعال و موثری در مسايلی نظیر انتخابات و آشوب‌های پس از آن نداشت، در حالی که مردم به اصولگرايان رای داده‌اند تا آنان فعالانه در صحنه حضور داشته باشند».

این سخنان از سوی برخی تحلیلگران اینگونه تعبیر شد که نمایندگان طرفدار احمدی‌نژاد از ریاست لاریجانی بر فراکسیون اصول‌گرایان راضی نیستند و قصد دارند به ریاست او پایان دهند.

این تحلیل زمانی قوت گرفت که در روز ۱۲ مهر، تعدادی از نمایندگان موسوم به طیف رایحه خوش خدمت که با نام فراکسیون انقلاب اسلامی در مجلس فعالیت می‌کنند به دیدار علی لاریجانی رفتند و از او خواستند تا به ریاست مجلس اکتفا کند و ریاست فراکسیون اصول‌گرایان را به شخص دیگری بسپارد.

در آن سو اما نظرات بر این بود که در صورت کناره‌گیری لاریجانی از ریاست فراکسیون اصول‌گرایان، بین اعضای این فراکسیون شکاف ایجاد خواهد شد. این در حالی است که برخی تحلیلگران معتقدند این شکاف از مدتها پیش و از ماه‌‌های پایانی مجلس هفتم آغاز شده است.

احسان مهرابی خبرنگار پارلمانی یکی از کسانی است که معتقد است شکاف بین اصول‌گرایان حتی قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایجاد شده بود: «فراکسیون اصولگرایان، طیف‌بندی‌های مختلفی را داشتند و این انتخابات نشان داد که طیف دولتی کمترین تاثیرگذاری و کمترین آرا را در بین اصول‌گرایان مجلس دارند. البته قبل از انتخاب آقای لاریجانی به ریاست مجلس و حتی قبل از کاندیداتوری آقای احمدی‌نژاد برای دور دوم ریاست جمهوری هم این شکاف مشهود بود چون از بین چهره‌های شاخص مجلس مثل آقای مطهری، آقای توکلی، آقای باهنر و حتی خود آقای لاریجانی به اذعان خود دولتیها، حمایتی از آقای احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری نمی‌شد و در واقع حامیان دولت کمترین تاثیرگذاری را در بین اصولگرایان مجلس داشتند. منتهی انتخابات امروز این شکاف را علنی کرد».

اما غیر از شکست حامیان احمدی‌نژاد، موضوع دیگری که مورد توجه رسانه‌های اصلاح‌ط‌لب قرار گرفت، تعداد رای‌دهندگان به نامزد حامی احمدی‌نژاد بود. پایگاه خبری پارلمان نیوز وابسته به نمایندگان اقلیت مجلس، در خبر خود نوشت: «بعد از روزها جوسازی، هجمه سنگین رسانه‌های دولتی علیه لاریجانی و تبلیغات فراوان حامیان احمدی‌نژاد در مجلس، استاد اخلاق کابینه احمدی‌نژاد تنها هفت رای کسب کرد».

این سایت سپس چنین نتیجه‌گیری کرد که بدین ترتیب وزن واقعی احمدی‌نژاد و یارانش در مجلس و در میان اصول‌گرایان مشخص شد.

اما آیا واقعا این تعداد، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی آمار واقعی طرفداران احمدی‌نژاد در مجلس باشد؟ احسان مهرابی می‌گوید: «معمولا حدود هفت الی هشت نفر هستند که چهره‌های شاخص حمایت از آقای احمدی‌نژاد هستند و معمولا در آرایی که محاسبه می‌شود و در رای‌گیری‌های خاصی که فقط حامیان دولت حضور دارند، نه قاطبه اصولگرایان، معمولا حامیان دولت بین سی تا چهل نفر برآورد می‌شوند. بقیه اصولگرایان را نمی شود گفت حامی کامل دولت هستند. آنها نظرات خاص خودشان را دارند که این نظرات ممکن است در برخی موارد موافق نظرات دولت باشد و در برخی موارد مخالف».

و پرسش آخر این است که آیا انتخاب مجدد لاریجانی به ریاست فراکسیون اصول‌گرایان می‌تواند تاثیری بر همکاری مجلس و دولت داشته باشد؟ آیا این شکافی که گفته می‌شود در جبهه‌ی اصول‌گرایان افتاده، سایه‌ی خود را بر روابط مجلس و دولت هم خواهد انداخت؟

احسان مهرابی می‌گوید: «با این رویه که دولت تا الان داشته و به نظرات مجلس خیلی توجه نکرده و همان کاری را که خودش بنا داشته انجام داده، اگر روند به این شکل ادامه پیدا کند، طبیعتا ما شاهد درگیری‌های شدید بین مجلس و دولت خواهیم بود و شاید در برخی موارد هم کار به این بحث بکشد که مجلس نظر رهبری را جویا بشوند».

در موضوع رای اعتماد به کابینه‌ی دهم نیز این بحث مطرح شد که اگر توصیه‌ی آیت‌الله خامنه‌ای نبود، اکثریت وزرای پیشنهادی احمدی‌نژاد رای اعتماد نمی‌گرفتند. این سخنی بود که باهنر نایب رئیس مجلس پس از جلسه‌ی رای اعتماد، علنا آن را بیان کرد. در صورت ادامه‌ی چالش بین مجلس و دولت آیا باز هم رهبر جمهوری اسلامی مجبور خواهد شد پادرمیانی کند؟

میترا شجاعی

تحریریه: بهرام محیی