بی‌بی‌سی: بازرسان ایران برای بازدید از تاسیسات هسته ای قم که تا چندی پیش وجود آن اعلام نشده بود، وارد ایران شدند.

انتظار می رود بر اساس توافق قبلی بازرسان آژانس که همگی برای اولین بار به ایران سفر کرده اند امکان دسترسی به تاسیسات هسته ای ایران را که در کوه های اطراف شهر قم واقع شده پیدا کنند و تا سه روز در ایران بمانند.

هرچند وجود این تاسیسات بطور رسمی در روز جمعه 25 سپتامبر (سوم ماه مهر) از سوی ایران اعلام شد، اما جان لاین گزارشگر پیشین بی بی سی در تهران می گوید ایران به این دلیل وجود تاسیسات جدید را اعلام کرد که متوجه شد دستگاه های اطلاعاتی غربی از وجود آن آگاه شده اند.

این گزارشگر همچنین معتقد است از زمان اعلام وجود این تاسیسات و تعیین زمان بازرسی آژانس از آن تا کنون ایران فرصت کافی در اختیار داشته است تا هرگونه تجهیزات یا شواهدی که احتمالا می توانست ایران را مصمم به دستیابی به تسلیحات هسته ای نشان دهد را از این مکان خارج کند.

این بازدید که از قبل و در زمان سفر رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران (در روزهای اول ماه اکتبر) برنامه ریزی شده بود، پس از آن صورت می گیرد که مشکلاتی در راه توافق ایران با روسیه، فرانسه و آمریکا برای غنی سازی بیشتر اورانیوم ایران در خارج از خاک این کشور ایجاد شد.

بر اساس طرحی که تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران پیشنهاد شده است، ایران جهت تامین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی خود در تهران می تواند بخشی از اورانیوم 3.5 درصد خود را به روسیه بفرستد تا پس از غنی سازی بیشتر (تا 20 درصد) و تبدیل آن به میله های سوخت توسط فرانسه، ماده لازم برای فعالیت رآکتور تهران را دریافت کند.

با این حال مقام های ایرانی، با وجود آنکه در جریان مذاکرات روز اول اکتبر (نهم مهر ماه) در ژنو “موافقت اصولی” خود را با این طرح اعلام کرده بودند، اما در جریان مذاکرات برای دریافت پیشنهاد نهایی سه کشور روسیه، فرانسه و آمریکا که در روز 19 اکتبر (27 مهر) برگزار شد و ایران هیئتی نه چندان بلندپایه را به وین، مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی اعزام کرد، تردیدهایی درباره پایدار ماندن “موافقت اصولی” گذشته ایجاد شد و در روزهای اخیر نیز مقام های ایران اعلام کردند ترجیح می دهند سوخت مورد نیاز خود را مستقیما از بازار بخرند.

ساعاتی پیش از سفر بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران باراک اوباما در گفتگویی تلفنی با نیکولا سارکوزی رئیس جمهور فرانسه و دیمیتری مدودف، رئیس جمهور روسیه از آنها به خاطر نقشی که در تهیه پیشنهاد اخیر برای فروش اورانیوم غنی شده به ایران ایفاء کردند تشکر کرد.

ایران اعلام کرده است که نظر نهایی خود را در روزهای آتی و در هفته جاری اعلام می کند.